Η απόφαση του νεαρού και επιτυχημένου φωτογράφου να εγκαταλείψει την Αθήνα μετά από 33 χρόνια. Ήταν μια απόφαση μονόδρομος όπως λέει και ο ίδιος. Και δεν δυσκολεύτηκε καθόλου να αφήσει το καυσαέριο της Νέας Σμύρνης για το οξυγόνο των Ζαγοροχώριων.
Γνώρισα τον Κωνσταντίνο Βασιλάκη πριν από μερικά χρόνια σε μία επίσκεψη στο Καπέσοβο των Ζαγοροχωρίων. Πλέον τον ξανασυνάντησα να διατηρεί, με τον δικό του μοναδικό τρόπο, το καφενείο του χωριού, τη «Μεζαριά».
Καθίσαμε στην ηλιόλουστη αυλή μια φθινοπωρινή μέρα με μαγικά σύννεφα να βολτάρουν στον Ηπειρώτικο ουρανό. Και εδώ μου ξετύλιξε ένα κουβάρι, με πολύ φύση, ταξίδια, φωτογραφίες, αλλά και τσιμέντο, κίνηση και επιλογές. Αν τελικά είμαστε οι επιλογές μας, ο Κωνσταντίνος τόλμησε και τα έφερε όλα τούμπα. Πήρε το γάτο του και αγναντεύει το κόσμο από τα 1100 μέτρα υψόμετρο. Από τα ηπειρώτικα βουνά. Πώς κρίνει σήμερα την απόφασή του, να φύγει για το βουνό πριν από σχεδόν δέκα χρόνια; Η απάντησή του είναι χαρακτηριστική. Απολαύστε τον.
Οι σκέψεις του Κωνσταντίνου πριν την μετακόμιση
Και μία μέρα αποφασίζεις να αφήσεις πίσω σου τη ζωή στην Αθήνα, και να μετακομίσεις στο Ζαγόρι. Ποιες σκέψεις προηγήθηκαν;
Όχι πολλές να πω την αλήθεια. Μία κυριαρχούσε στο μυαλό μου. Να φύγω από εδώ. Μετά από τριάντα τρία χρόνια η Αθήνα πλέον μου είχε γίνει ανυπόφορη. Είχα πάρει βλέπεις μια γεύση από την άλλη Ελλάδα, λόγω της ενασχόλησής μου με την φωτογραφία τοπίου. Αυτή την Ελλάδα που υπάρχει και αναπνέει μακριά από την κίνηση, τα πολλά αυτοκίνητα και τα τσιμέντα. Και πλέον η κάθε επιστροφή μου στην πρωτεύουσα μού δημιουργούσε άσχημα συναισθήματα. Θυμάμαι χαρακτηριστικά μια Τρίτη βράδυ που γυρνούσα σπίτι μου στην Νέα Σμύρνη, μετά από μια πενθήμερη εκδρομή στην Τύμφη και τον Σμόλικα, δύο από τα ομορφότερα βουνά της Ελλάδος.
Πέντε μέρες κατασκήνωση σε φθινοπωρινό δάσος, όπου τα ρούχα μύριζαν βρεγμένο χώμα και έλατο. Να μην θες να τα πλύνεις για να μην χάσουν αυτές τις μυρωδιές, μαζί και τις αναμνήσεις που φέρνουν. Ξαπλώνοντας εκείνο το βράδυ στο κρεβάτι μου είπα: τέλος. Τέλος στο καυσαέριο, τέλος στο γραφείο που δούλευα τότε σαν πολιτικός μηχανικός, τέλος στην κίνηση τέλος στο τσιμέντο. Ενημέρωσα γονείς, άρπαξα τον γάτο μου κι έφυγα. Ενδιάμεσος σταθμός τα Γιάννενα μέχρι να χτιστεί το σπίτι στο Καπέσοβο και μόλις ολοκληρώθηκε κατευθείαν πάνω. Δεν έχω κάνει καμία σκέψη πισωγυρίσματος δέκα χρόνια τώρα.
Η απόφαση μετακόμισης – Τι άφησε πίσω ο Κωνσταντίνος
Η αγάπη σου λοιπόν για το βουνό σε φέρνει στο Ζαγόρι. Τι άφησες πίσω σου;
Την οικογένειά μου και πέντε φίλους. Τον Μύξα, το γάτο μου, τον πήρα μαζί μου. Όπως καταλαβαίνεις ένας τύπος που αποφασίζει από τα πέντε εκατομμύρια ψυχές να πάει σε ένα χωριό που έχει μόνο δέκα ανθρώπους δεν είναι το υπόδειγμα κοινωνικού ανθρώπου. Στην πολυκατοικία που έμενα είχε περισσότερους. Στην οικογένειά μου είναι μαθημένη στο να είμαστε σκορποχώρι, όσον αφορά τις κατοικίες μας. Η αδερφή μου χρόνια σε διάφορα πόστα ανά την Ελλάδα, σαν νηπιαγωγός, εγώ στο εξωτερικό για σπουδές και μετέπειτα όλο έφευγα για φωτογραφίες.
Οπότε τους γονείς τους είχαμε εκπαιδευμένους κατά κάποιο τρόπο. Οι φίλοι σίγουρα στεναχωρήθηκαν, αλλά επειδή με ξέρουν καλά με καταλάβαιναν και με ενθάρρυναν αρκετά. Δεν θα βρισκόμασταν όσο συχνά βρισκόμασταν στην Αθήνα, ούτε θα κάναμε τις κραιπάλες που κάναμε στο παρελθόν. Αλλά ευτυχώς η φιλία μας με τους περισσότερους, πάει πίσω στο δημοτικό, και με τους υπόλοιπους είναι τόσο ισχυρή, που δεν θα ξεθώριαζε σε καμία περίπτωση. Δεν το είχα άγχος, ίσα ίσα απέκτησαν και αυτοί, μαζί με εμένα, ένα σπίτι στα Ζαγοροχώρια, στο οποίο έχουν το ελεύθερο να έρχονται όποτε θέλουν. Και έρχονται.
Η νέα καθημερινότητα και το καφενείο
Το καφενείο γίνεται μεταξύ άλλων η νέα σου καθημερινότητα. Θα μας περιγράψεις μία ημέρα σου στο Ζαγόρι;
Το καφενείο μπήκε στην ζωή μου έξι χρόνια αφότου έφυγα από την Αθήνα. Είναι ένα προσωπικό εγχείρημα με σκοπό να διατηρήσω τον εαυτό μου σε ανεκτά κοινωνικά επίπεδα και να λέω καμία κουβέντα, γιατί αλλιώς με την ελάχιστη ανθρώπινη επαφή που έχω δέκα χρόνια τώρα, απλά θα γρύλιζα και εγώ σαν την Ούρσα, τον σκύλο που απέκτησα εδώ. Σίγουρα δεν μπορώ να χαρακτηρίσω το καφενείο καθημερινότητα. Νομίζω είμαι ο χειρότερος επιχειρηματίας εστίασης στην περιοχή, με διαφορά. Η φωτογραφία έχει πάντα προτεραιότητα και ο καιρός εδώ έχει πάντα ενδιαφέρον.
Οπότε εκεί που ξεκινάω με όλη την καλή διάθεση να ανοίξω το καφενείο, βλέπω σύννεφα, ομίχλες και μουντάδα που μου αρέσει απίστευτα και αντί να ακολουθήσω το καλντερίμι που πάει κάτω για το καφενείο, παίρνω τα φωτογραφικά και ανεβαίνω στο βουνό για καμιά δυο μέρες. Ευτυχώς σταθεροί πελάτες και φίλοι δείχνουν κατανόηση. Μερικοί μου αφήνουν και σημειώματα, «ήρθαμε και δεν σε βρήκαμε, καλές λήψεις» και διάφορα άλλα.
Περισσότερο λειτουργώ με τηλέφωνο, γράψ’ το για να ξέρει ο κόσμος. Αργίες, τριήμερα, γιορτές και το καλοκαίρι που έχει ζέστη είμαι παρών και «σίγουρα» θα με βρείτε στην ‘Μεζαριά’ για να μην αδικώ και τον εαυτό μου τόσο πολύ. Η καφενειακή, αν μπορούμε να την πούμε έτσι καθημερινότητα, είναι απλή. Ξυπνάω, κάνω τις δουλειές του σπιτιού που πρέπει να γίνουν, καθαριότητες κτλ και μετά κατεβαίνω στο καφενείο. Τη χαμηλή περίοδο είμαι ανοικτός μόνο τα Σαββατοκύριακα και όπως είπα, καλοκαίρια και γιορτές προσπαθώ να φανώ πιο συνεπής.
Σε δυσκολεύει κάποιο κομμάτι αυτής της ενασχόλησης;
Αν εξαιρέσεις ότι δεν πίνω καφέ και δεν είχα ιδέα τι φτιάχνω, όχι δεν έχει κάποια ιδιαίτερη δυσκολία, πέρα από το να είμαι κοινωνικά αποδεκτός σε ανθρώπους που κουβαλάνε την νοοτροπία της πόλης στις διακοπές τους. Ας είναι καλά το YouTube, έμαθα όλους τους καφέδες και όλοι μου λένε ότι φτιάχνω καλό καφέ και είμαι εκ φύσεως ήρεμος και σχετικά ευγενικός. Οπότε αντιμετωπίζω εύκολα αρκετές ιδιοτροπίες που παρουσιάζονται από πελάτες.
Το κεφάλαιο φωτογραφία
Η φωτογραφία είναι μεγάλο κεφάλαιο της ζωής σου. Μπορείς να μας κάνει μία σύντομη αναδρομή σε αυτό;
Η φωτογραφία είχε μπει πολύ νωρίς στην ζωή μου. Στην αρχή με ενδιέφερε το εξάρτημα, τι κάνει και πώς δουλεύει. Έτσι έμαθα σχετικά γρήγορα το τεχνικό κομμάτι της φωτογραφίας. Όταν έπεφταν λεφτά στα χέρια μου αγόραζα φιλμ και ήμουν ο φωτογράφος της παρέας, σε διακοπές κι εκδρομές και σιγά σιγά έχτισα μια σχέση η οποία τότε δεν είχε τίποτα το καλλιτεχνικό αλλά σίγουρα υποδήλωνε μια αγάπη για το μέσο. Κατά την διάρκεια των σπουδών υπήρξε μια αγρανάπαυση φωτογραφική, γιατί γνώρισα τις μπύρες, τις αγγλικές pub και τις γυναίκες. Αλλά με το πέρας των σπουδών και των στρατιωτικών υποχρεώσεων, επανήλθε στην ζωή μου, σε ψηφιακή μορφή πλέον.
Έκτοτε προσπαθώ να ασχοληθώ σοβαρά με αυτό και κυρίως προσπαθώ να δείξω αυτό που είμαι εγώ μέσα από τις φωτογραφίες μου, και όχι μια απλή καταγραφή ωραίων τοπίων. Αυτός ήταν και ο κύριος λόγος που έφυγα από την Αθήνα. Ουσιαστικά η φωτογραφία με έφερε στο Καπέσοβο. Όταν ήμουν στην Αθήνα μελετούσα δελτία καιρού, ημερολόγια και προγράμματα προκειμένου να αποφασίσω αν είναι καλή περίοδος να πάω στο βουνό για να φωτογραφίσω. Πλέον απλά κοιτάω έξω από το παράθυρο. Στην συνέχεια έβαλα στην ζωή μου και τα φωτογραφικά σεμινάρια που διοργανώνω στο Ζαγόρι αλλά και στο εξωτερικό. Σ’ αυτή τη διαδικασία γνωρίζω καινούργιο κόσμο, αποκτώ καινούργιους φίλους. Είναι η ψυχοθεραπεία μου.
Όταν μένεις στην πόλη, και θέλεις να ξεφύγεις πηγαίνεις στην εξοχή. Εσύ που μένεις στην εξοχή, πως διαχειρίζεσαι την έστω και ολιγοήμερη επιστροφή σου στην πόλη;
Δύσκολα. Συνήθως η επιστροφή μου στο κλεινόν άστυ συνδυάζεται με κάποια αναχώρηση για τα σεμινάρια του εξωτερικού όπου ξεκλέβω δυο τρεις μέρες πριν και μετά για να δω φίλους και οικογένεια. Δυσκολεύομαι να κοιμηθώ στην πόλη. Έχει συνέχεια θόρυβο. Πετάγομαι με ήχους που πλέον είναι ξένοι προς εμένα ειδικά όταν κατά τις πέντε το πρωί μαζεύουν τα γυάλινα της ανακύκλωσης. Καλό ξυπνητήρι. Η αλήθεια είναι ότι αισθάνομαι λίγο παράταιρος στην πόλη. Περπατάω αργά, δεν βιάζομαι, χαζεύω λεπτομέρειες, χαμογελάω και όταν βλέπω και κάποιον άλλο να διάγει παρόμοια, καταλαβαίνω ότι και αυτός δεν είναι από πόλη. Το μόνο κατάλοιπο που μου έχει αφήσει η Αθήνα είναι η οδήγηση. Όταν βλέπω κίνηση, ξυπνάει ο Αθηναίος μέσα μου με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Ένα κομμάτι εγωισμού που δυσκολεύομαι να αποχωριστώ.
Έχεις μετανιώσει έστω και μία στιγμή για την απόφασή σου να αλλάξεις τόσο δραστικά την καθημερινότητα σου;
Όχι.