Λίο Μέιτζορ: Ο Καναδός Ήρωας Με Ένα Μάτι Που Ελευθέρωσε Μία Ολόκλήρη Πόλη Από Τους Ναζί
Λίο Μέιτζορ: Στις 14 Απριλίου 1945, η ολλανδική πόλη Τσβόλε απελευθερώθηκε από τους Ναζί χάρη στην ευφυία και τον ηρωισμό ενός μονόφθαλμου Καναδού στρατιώτη, του Λίο Μέιτζορ. Αυτός ο μοναδικός Καναδός στρατιώτης που κέρδισε το Μετάλλιο Μεγαλοπρεπούς Συμπεριφοράς σε δύο διαφορετικούς πολέμους.
Ο Μέιτζορ γεννήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 1921 στο New Bedford της Μασαχουσέτης από Γαλλοκαναδούς γονείς. Πριν συμπληρώσει, όμως, ένα χρόνο μετακόμισε με την οικογένειά του στη Μόντρεαλ τη μεγαλύτερη πόλη της επαρχίας του Κεμπέκ.
Αρχικά ήταν αγρότης. Λόγω της κακής σχέσης με τον πατέρα του, ο Μέιτζορ μετακόμισε σε μια θεία του στα 14 του. Το καλοκαίρι του 1940, σε ηλικία 19 ετών, κατετάγη στον καναδικό στρατό για να αποδείξει τον πατέρα του ότι «ήταν κάποιος για τον οποίο πρέπει να είναι υπερήφανος». Ήδη μέτριου αναστήματος, κοινωνικός, αμέριμνος και ατρόμητος.
Ο Λίο Μέιτζορ σε ηλικία 23 ετών
“Χρειάζομαι μόνο ένα μάτι για να στοχεύσω με το τουφέκι μου”
Ο Μέιτζορ βρέθηκε μεταξύ των καναδικών δυνάμεων που αποβιβάστηκαν στη Νορμανδία στις 6 Ιουνίου 1944. Την ίδια ημέρα, στάλθηκε σε αναγνωριστική αποστολή και αιχμαλωτίστηκε ένα γερμανικό τεθωρακισμένο με απόρρητο επικοινωνιακό εξοπλισμό. Εβδομάδες αργότερα, σε μία διαμάχη με στρατιώτες των Ες-Ες, δέχθηκε μία χειροβομβίδα φωσφόρου στο πρόσωπο και υπέστη μερική απώλεια όρασης από το αριστερό του μάτι.
Ο Μέιτζορ, ωστόσο, δεν το έβαλε κάτω. Όταν του είπαν ότι ο πόλεμος είχε τελειώσει για αυτόν, εκείνος απάντησε: “Είμαι ελεύθερος σκοπευτής. Χρειάζομαι μόνο ένα μάτι για να στοχεύσω με το τουφέκι μου”. Μέχρι το τέλος του πολέμου, ο Μέιτζορ φορούσε ένα έμπλαστρο.
Κατά τη διάρκεια της Μάχης του Στεντ, τον Οκτώβριο-Νοέμβριο 1944, ο θαρραλέος Καναδός στρατιώτης έστησε ενέδρα σε έναν Γερμανό διοικητή που κοιμόταν. Το ίδιο έκανε και με 93 Γερμανούς στρατιώτες που επίσης κοιμόντουσαν σε έναν κοντινό στρατώνα. Τους αιχμαλώτισε όλους και κάλεσε δύο καναδικά τανκς για να τους παραλάβουν, αναφέρει ο βιογράφος του Μέιτζορ, Λουκ Λέπιν.
Για την πράξη αυτή του προσφέρθηκε το Μετάλλιο Μεγαλοπρεπούς Συμπεριφοράς. Δεν το δέχθηκε, όμως, γιατί θεωρούσε τον Στρατάρχη Μπέρναρντ Μοντγκόμερι ακατάλληλο για να μοιράσει ακόμη και μετάλλια.
Οι σοβαροί τραυματισμοί δεν τον “λύγισαν”
Σε μια αποστολή στα γερμανοολλανδικά σύνορα για τη διάσωση αγνοουμένων Βρετανών στρατιωτών, το φορτηγό του Μέιτζορ πέρασε πάνω από μία νάρκη. Το φορτηγό εκτοξεύτηκε στα 15 μέτρα από το έδαφος και ο Μέιτζορ έσπασε ένα χέρι, τρεις σπονδύλους και τους δύο αστραγάλους του. Αρνήθηκε, όμως, να εγκαταλείψει και να επιστρέψει στα μετόπισθεν. Διακομίστηκε σε ένα βρετανικό νοσοκομείο στο Βέλγιο, αλλά δραπέτευσε και γύρισε στη μονάδα του.
“Χρειάζομαι μόνο ένα μάτι για να στοχεύσω με το τουφέκι μου”, είπε ο Λίο Μέιτζορ – Πηγή εικόνας: Youtube
Η νύχτα που απελευθέρωσε το Τσβόλε
Στις 13 Απριλίου 1945, ο Μέιτζορ πήγε εθελοντικά σε αναγνωριστική αποστολή στην ολλανδική πόλη Τσβόλε μαζί με το δεκανέα και φίλο του, Γουίλι Άρσενολτ. Το Τσβόλε κατοικείτο τότε από 50.000 ανθρώπους και βρισκόταν υπό τον έλεγχο των Ναζί. Κατά τη διάρκεια της περιπολίας τους, γύρω στις 11 το βράδυ, ο Άρσενολτ δολοφονήθηκε από γερμανικά πυρά.
Παρά το τραγικό συμβάν, ο Μέιτζορ συνέχισε την αποστολή του κουβαλώντας δύο όπλα Στεν και ένα σάκο με χειροβομβίδες. Στη μία τα μεσάνυχτα, βρήκε τους δρόμους σιωπηλούς και έρημους. Εντόπισε ένα κρησφύγετο Γερμανών και κατάφερε να πείσει έναν ανώτερο αξιωματικό που μιλούσε γαλλικά ότι η πόλη ήταν περικυκλωμένη από Καναδούς στρατιώτες και ότι, αν οι Γερμανοί έφευγαν αμέσως, θα γλίτωναν. Σε ένδειξη καλής πίστης, άφησε τον αξιωματικό να κρατήσει το δρόμο του και να πάει να μεταδώσει το μήνυμά του.
Ακολούθως, ο Μέιτζορ άρχισε να τρέχει στους δρόμους του Τσβόλε πυροβολώντας και ρίχνοντας χειροβομβίδες για να δώσει την εντύπωση ότι είχε φτάσει μια μεγάλη καναδική δύναμη. Ήταν μια ριψοκίνδυνη αλλά στρατηγικά ευφυής κίνηση προκειμένου να μην αποκαλυφθεί η μπλόφα του.
Με τη βοήθεια ντόπιων αντιστασιακών, συνέλαβε περισσότερους από 50 Γερμανούς στρατιώτες. Οι εναπομείναντες Γερμανοί τράπηκαν σε φυγή, οι ντόπιοι αντιστασιακοί έβγαλαν τους πολίτες στους δρόμους και ο τοπικός ραδιοφωνικός σταθμός ανήγγειλε την απελευθέρωση της πόλης.
Ο Μέιτζορ ήταν εξαντλημένος, αλλά έπρεπε να επαναλάβει την αποστολή του φέρνοντας πίσω τη σορ του Άρσενολτ. Για την απελευθέρωση του Τσβόλε, βραβεύτηκε με το Μετάλλιο Μεγαλοπρεπούς Συμπεριφοράς, το οποίο ξανακέρδισε μερικά χρόνια μετά τη συμμετοχή του στον Πόλεμο της Κορέας.
Επέστρεψε στο Μόντρεαλ σε ηλικία 33 ετών, ταλαιπωρημένος από τους βαριούς τραυματισμούς που είχε υποστεί, και δεν μπόρεσε να εργαστεί. Έζησε από μια σύνταξη βετεράνου.
Στο Τσβόλε θεωρείται ήρωας
Για πολλά χρόνια, η συναρπαστική ιστορία του Λίο Μέιτζορ δεν ήταν ιδιαίτερα γνωστή στον Καναδά. Ο ίδιος ο Μέιτζορ δεν μίλησε ποτέ για τα κατορθώματα του, διότι, όπως είχε πει κάποτε στη σύζυγό του, “δεν νόμιζε ότι τον πίστευε κανείς”. Μόνο όταν άρχισαν να έρχονται μηνύματα ευγνωμοσύνης από την ολλανδική πόλη, οι Καναδοί άρχισαν να μαθαίνουν περισσότερα για όσα κατάφεραν ο συμπατριώτης τους.
«Είναι τόσο τρελή ιστορία, είναι σχεδόν σουρεαλιστική», είπε χαρακτηριστικά ο γιος του Μέιτζορ, Ντάνιελ-Άιμ. Το 2018, κυκλοφόρησε στον Καναδά το ντοκιμαντέρ «Λίο Μέιτζορ: το μονόφθαλμο φάντασμα» και έλαβε από τα μέσα ενημέρωσης το παρατσούκλι «Ράμπος του Κεμπέκ». “Αν ήταν Αμερικανός, θα υπήρχαν μέχρι τώρα μια ντουζίνα ταινίες για αυτόν”, είπε ένας άλλος γιος του, ο Ντένις.
Από την άλλη, στην Ολλανδία και το Τσβόλε τιμάται ως ήρωας. Έγινε επίτιμος πολίτης το 2005 και η ιστορία του διδάσκεται στους ντόπιους μαθητές. Όπως είχε πει ο δήμαρχος της πόλης, Χενκ Γιαν Μέιγιερ, «για εμάς ως πόλη, είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά μας να θυμούνται ακόμα ότι δεν είναι εύκολο να είσαι ελεύθερος. Ο πρώτος Καναδός που περπάτησε στους δρόμους του Τσβόλε. Είναι σύμβολο της ελευθερίας μας”.
Ο Λίο Μέιτζορ σε μια παρέλαση προς τιμήν του στο Τσβόλε το 1995
Σε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα της ομώνυμης ομάδας τον Απρίλιο του 2018, οι οπαδοί σήκωσαν ένα πανό με το πρόσωπο του Μέιτζορ και τη λεζάντα “Ο μοναδικός σωτήρας του Τσβόλε”.
Prachtig spandoek voor de wedstrijd #ZWOwil Leo Major nam een voortrekkersrol bij de bevrijding van Zwolle in 1945. #Bevrijdingsdag (Foto: @RubenReinout) pic.twitter.com/JJQK72ZsYh
— ForzaPECZwolle (@ForzaPECZwolle) April 29, 2018
Ένας δρόμος, επίσης, στο Τσβόλε ονομάστηκε “Λωρίδα Λίο Μέιτζορ” προς τιμήν του Καναδού στρατιώτη, ο οποίος άφησε την τελευταία του πνοή στις 12 Οκτωβρίου 2008 στο Λονγκείλ του Κεμπέκ.
Ο δρόμος με το όνομα του Λίο Μέιτζορ στο Τσβόλε