Θα επηρεαστεί το εμβόλιο; – Γιατί το παράδειγμα της Μεγάλης Βρετανίας δεν είναι καλό – Πόσες μεταλλάξεις υπάρχουν
Η μετάλλαξη του κορωνοϊού καθώς και η επερχόμενη έγκριση του εμβολίου της Pfizer από την ΕΕ και κατ επέκταση η έναρξη εμβολιασμού στην Ελλάδα κυριάρχησε στην συζήτηση μεταξύ των επιστημόνων στην δημόσια σφαίρα τις τελευταίες ώρες.
Η Μεγάλη Βρετανία βρίσκεται σε «πανικό» αφού το μεταλλαγμένο στέλεχος του κορωνοϊού αναγκάζει ολοένα και περισσότερες χώρες της Ευρώπης να κλείνουν τα σύνορά τους με την Γηραιά Αλβιώνα. Από την μία επικρατεί ανησυχία για το κατά πόσο μπορεί να επηρεαστεί το εμβόλιο από την μετάλλαξη αυτή και από την άλλη φυσικό επόμενο είναι να συζητηθεί το ενδεχόμενο η μετάλλαξη να βρίσκεται ήδη στην Ελλάδα.
Για το δεύτερο, τοποθετήθηκε ο καθηγητής Πνευμονολογίας κι Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ, Θεόδωρος Βασιλακόπουλος στον ΣΚΑΪ. Όπως είπε χαρακτηριστικά, είναι πιθανόν να υπάρχει και ήδη στην Ελλάδα, καθησύχασε ωστόσο τους πολίτες σημειώνοντας: «δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, καθώς έχουν καταγραφεί σε όλο τον κόσμο περίπου 275.000 μεταλλάξεις του ιού». Όπως σημείωσε: «οι 120.000 έχουν εμφανιστεί στη Βρετανία, γιατί οι Βρετανοί το ψάχνουν πολύ. Από αυτές τις μικρές αλλαγές στο γενετικό υλικό, οι περισσότερες δεν έχουν καμία σημασία», δήλωσε.
Ο ίδιος συμπλήρωσε ότι στη Βρετανία η αύξηση των κρουσμάτων πιθανόν να μην οφείλεται μόνο στη μετάλλαξη, αλλά και στο γεγονός ότι δεν τηρήθηκαν τα μέτρα. «Στην Αγγλία είδαν ότι σε μια περιοχή που έχει έξαρση της επιδημίας, ένα σημαντικό ποσοστό των κρουσμάτων είχαν αυτή τη μορφή του ιού. Όμως ότι αυτό οδηγήθηκε σε περισσότερα κρούσματα, μπορεί να έχει να κάνει με το γεγονός ότι εκεί δεν πρόσεξαν πολύ. Αν κρίνω με το πώς ήταν οι άνθρωποι με το που άνοιξαν τα μαγαζιά εκεί, μέρος της αύξησης μπορεί να οφείλεται και σε αυτό». Σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, σημείωσε ότι «δεν υπάρχει καμία πιθανότητα το εμβόλιο να είναι αναποτελεσματικό λόγω της μετάλλαξης».
Όσον αφορά στο πρώτο, ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, μιλώντας στον ΣΚΑΪ, δήλωσε ότι «τα εμβόλια που βασίζονται στη νέα τεχνολογία, το m-RNA, μπορούν να προσαρμοστούν και δε θα έχουν πιθανότατα πρόβλημα με τη μετάλλαξη που παρατηρείται. Θα είναι αποτελεσματικά» και πρόσθεσε, ότι αυτή τη στιγμή ελέγχεται αν ανιχνεύεται από τα rapid tests ή τους μοριακούς ελέγχους. Ερωτηθείς σχετικά με το αν θα πρέπει ο κόσμος να εμβολιάζεται για τον κορωνοϊό κάθε χρόνο, ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου απάντησε ότι θα εξαρτηθεί από το πόση θα είναι η ανοσία που δίνει το εμβόλιο, καθώς ακόμα δεν έχει αποδειχτεί, δεδομένου ότι οι άνθρωποι που νόσησαν δεν έχουν καν συμπληρώσει 12 μήνες. Ωστόσο, δεν το απέκλεισε.
«Τα δεδομένα δεν είναι πλήρη για τη νέα μετάλλαξη και πρέπει να εξετάσουμε τα δεδομένα για να μπορέσουμε να πούμε τις επόμενες μέρες πόσο ανησυχητική είναι. Υπάρχει μια σπασμωδική αντίδραση από τις Αρχές της Βρετανίας, καθώς από την αρχή της κρίσης του κορωνοϊού δεν συμπεριφέρεται με αξιοπιστία παρά το γεγονός ότι όλοι υποληπτόμαστε το υψηλό επίπεδο της επιστήμης της. Η Μεγάλη Βρετανία συνολικά σε αυτή την πανδημία αν δούμε πώς αντιδρά από την αρχή δεν είναι ένα καλό παράδειγμα. Από την αρχή άλλοτε δεν υπήρχε ο ιός, άλλοτε τα μέτρα ήταν πολύ χαλαρά άλλοτε πολύ σκληρά, δεν είχε δηλαδή μια συγκεκριμένη γραμμή πλεύσης», τόνισε πάντως ο κ. Εξαδάκτυλος.
Από πλευράς του ο καθηγητής Παθολογίας και Λοιμωξιολογίας του πανεπιστημίου Πατρών, Χαράλαμπος Γώγος μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό MEGA, είπε χαρακτηριστικά: «όλα τα είχαμε με τον κορωνοϊό, τώρα έχουμε και την περίφημη μετάλλαξη. Η αλήθεια είναι ότι αυτός ο ιός μεταλλάσσεται συχνά. Τώρα έχουμε έναν καινούργιο ιό που φαίνεται ότι έχει παρουσιαστεί στην Αγγλία, και αποδόθηκε σε αύξηση της μεταδοτικότητάς του. Οι ιοί προσπαθούν να επιβιώσουν, και κάνουν μεταλλάξεις που αυξάνουν τη μεταδοτικότητα, αλλά μειώνουν τη θνητότητα».
«Οι μεταλλάξεις των ιών αποτελούν κίνδυνο για το εμβόλιο. Από τη συγκεκριμένη μετάλλαξη δεν έχουμε καμία εικόνα ότι θα επηρεάσει το εμβόλιο. Το θέμα είναι σε εξέλιξη και περιμένουμε περισσότερα στοιχεία. Είναι κάτι που μας απασχολεί», πρόσθεσε ο ίδιος.
Επίσης, μιλώντας στον ΘΕΜΑ 104,6 ο Γιώργος Παππάς, παθολόγος ειδικός στις λοιμώξεις σημείωσε: «δεν ξέρουμε που μπορεί να οφείλεται αυτή η μετάλλαξη». Φαίνεται σύμφωνα με τον κ. Παπά ότι ανεβάζει τον βαθμό θετικότητας διότι είναι πιο μεταδοτικός. Βρίσκονται όμως όλα τα δεδομένα υπό διερεύνηση τόνισε, χωρίς να φαίνεται ανήσυχος. Ξεκαθάρισε όμως, ότι δεν επηρεάζει τα αποτελέσματα του εμβολίου. Εκτίμησε, ότι μέχρι την Άνοιξη η κατάσταση θα είναι βελτιωμένη για κλιματικούς λόγους με την άνοδο της θερμοκρασίας, σωστός αερισμός των κλειστών χώρων αλλά και λόγω του εμβολιασμού μεγάλου μέρους του πληθυσμού.
Παράταση του lockdown μέχρι τις 20 Ιανουαρίου – Να μην ανοίξουν τα σχολεία
Την ανάγκη να παραταθεί το lockdown μέχρι τις 20 Ιανουαρίου εξέφρασε ο καθηγητής Υγειονομικής και Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης μιλώντας στον ΣΚΑΪ, σημειώνοντας ότι αν ανοίξουμε νωρίτερα θα υπάρξει αναζωπύρωση του ιού.
Μάλιστα, επισήμανε ότι και τα σχολεία θα πρέπει να παραμείνουν κλειστά μέχρι τότε και να μην ανοίξουν στις 8 Ιανουαρίου, όπως έχει ανακοινωθεί. Στο ίδιο πλαίσιο, εξήγησε ότι για να φτάσουμε στο στόχο των 500 κρουσμάτων θα πρέπει το «απαγορευτικό» να παραταθεί, τονίζοντας ωστόσο ότι βρισκόμαστε σε φάση αποκλιμάκωσης.
Μόσιαλος: Τα νεότερα για τη μετάλλαξη του κορωνοϊού
Περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με το νέο στέλεχος του κορωνοϊού που οδήγησε στην μετάλλαξη που έφερε σε «πανικό» τη Μεγάλη Βρετανία, δίνει ο καθηγητής Ηλίας Μόσιαλος.
Με ανάρτησή του στο Facebook ο κ. Μόσιαλος σημειώνει πως ο ρυθμός ανάπτυξής του είναι έως και 71% υψηλότερος από άλλες παραλλαγές. Παράλληλα καταγράφει την ανακοίνωση της αρμόδιας επιτροπής η οποία μελέτησε όλα τα τελευταία δεδομένα.
Σύμφωνα με αυτήν, μεταξύ άλλων, «ενώ προηγούμενες παραλλαγές εμφανίστηκαν σε περιόδους χαμηλού επιπολασμού, η εμφάνιση και επακόλουθη κυριαρχία του VUI-202012/01 σε μια περίοδο σχετικά υψηλού επιπολασμού υποδηλώνει πως το στέλεχος VUI-202012/01 έχει επιλεκτικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες παραλλαγές».
Πάντως ο Ηλίας Μόσιαλος αναφέρει πως «επί του παρόντος δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με τον μηχανισμό της αυξημένης μεταδοτικότητας, την ηλικιακή κατανομή των περιπτώσεων και την σοβαρότητα των ασθενειών».
Ολόκληρη η ανάρτηση του Ηλία Μόσιαλου:
Νεότερα για το νέο στέλεχος
Στις 18 Δεκεμβρίου και πριν το διάγγελμα από τον Βρετανό Πρωθυπουργό, έγινε η συνάντηση της βρετανικής συμβουλευτικής ομάδας για τις απειλές από τον ιό, NERVTAG, σχετικά με την παραλλαγή VUI-202012/01 του SARS-CoV-2 που βρίσκεται υπό διερεύνηση.
Σύμφωνα με την συνημμένη ανακοίνωση της, (https://khub.net/…/962e866b-161f-2fd5-1030-32b6ab467896…) η επιτροπή λαμβάνοντας υπόψη αναλυτικές προσεγγίσεις σχετικά με τη δυνατότητα μετάδοσης, τον ρυθμό ανάπτυξης από γονιδιωματικά δεδομένα (που καταγράφηκε ως 71% υψηλότερο από άλλες παραλλαγές), μελέτες συσχέτισης μεταξύ τιμών R λόγω της ανίχνευσης της παραλλαγής, αλλά και τις (μειωμένες μέσες τιμές Ct) PCR και άλλων δεδομένων, σημειώνει πως
• οι διακυμάνσεις στις τιμές Ct στις PCR μπορεί να μην είναι ενδεικτικές, αλλά να επηρεάζονται για παράδειγμα από το στάδιο της ασθένειας στο οποίο ανιχνεύεται η λοίμωξη ή να ποικίλλουν ανάλογα με τη συχνότητα των περιπτώσεων.
• για τεχνικούς λόγους η γενετική ακολουθία του του στελέχους VUI-202012/01 μπορεί να είναι δύσκολο να επιβεβαιωθεί, και άρα η εκτίμηση της συχνότητας της παραλλαγής μπορεί να υποτιμάται.
• ενώ προηγούμενες παραλλαγές εμφανίστηκαν σε περιόδους χαμηλού επιπολασμού, η εμφάνιση και επακόλουθη κυριαρχία του VUI-202012/01 σε μια περίοδο σχετικά υψηλού επιπολασμού υποδηλώνει πως το στέλεχος VUI-202012/01 έχει επιλεκτικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες παραλλαγές.
Επίσης, επί του παρόντος δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με τον μηχανισμό της αυξημένης μεταδοτικότητας, την ηλικιακή κατανομή των περιπτώσεων και την σοβαρότητα των ασθενειών.
Η επιτροπή NERVTAG με τα υπάρχοντα δεδομένα θεωρεί -με επιφύλαξη- πως το στέλεχος VUI-202012/01 προκαλεί αύξηση της μεταδοτικότητας σε σύγκριση με άλλες παραλλαγές. Οι μελέτες συνεχίζονται βέβαια και το στέλεχος είναι υπό παρακολούθηση.
Αισίως θα υπάρξουν νεότερα την επόμενη εβδομάδα αναφορικά με νέα συγκριτικά δεδομένα για τη σχετική θνησιμότητα, την ηλικιακή κατανομή των λοιμώξεων, όπως και εργαστηριακά δεδομένα αναφορικά με την ικανότητα εξουδετέρωσης του στελέχους με αναρρωτικό πλάσμα.