Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η Μεγάλη Βρετανία έχασε περίπου 450.000 ανθρώπους. Τόσους υπολογίζεται ότι θα χάσει και από την επιδημία του κορωνοϊού, βάσει του σχεδίου για την αντιμετώπιση του που έχει εκπονήσει η βρετανική κυβέρνηση – ένα νούμερο φρικαλέο και μόνο να το διανοηθείς.
Το εκπληκτικό της υπόθεσης είναι ότι (προφανώς) εγκέφαλος του σχεδίου δεν είναι ο Μπόρις Τζόνσον, αλλά οι στενοί επιστημονικοί συνεργάτες του. Παραδέχονται ότι στη χειρότερη περίπτωση θα μολυνθεί με τον SARS-CoV-2 το 80% του πληθυσμού. Δεδομένου ότι ο πληθυσμός Αγγλίας και Ουαλίας είναι 60.000.000 (Σκωτία και Ιρλανδία έχουν διαχωρίσει τη θέση τους, παίρνοντας πολύ πιο δραστικά μέτρα), αν νοσήσει το 70% μιλάμε για 42 εκατ. άνθρωποι. Δέχονται επίσης ως ποσοστό θνησιμότητας το 1%, το οποίο ερμηνεύεται σε 420.000 θανάτους.
Το σχέδιο είναι να επιτευχθεί χωρίς την βοήθεια εμβολίου «ανοσία αγέλης» και να αποφευχθεί το «κραχ» στην οικονομία. Ποια κοινωνία μπορεί όμως να αντέξει σε ψυχολογικό επίπεδο καθημερινές εκατόμβες νεκρών, παριστάνοντας ότι οι παραγωγικοί μηχανισμοί της λειτουργούν ρολόι; Η αγορά δεν είναι κάτι αφηρημένο, τα γρανάζια της είναι άνθρωποι που θα πρέπει να αποδίδουν μέσα σε ένα χαροκαμένο περιβάλλον, χάνοντας κάποιοι εξ’ αυτών ίσως και παραπάνω από ένα συγγενικά τους πρόσωπα και τελώντας διαρκώς υπό το φόβο να αποδειχτεί και για αυτούς μοιραίος ο SARS-CoV-2.
Μπορεί μια οικονομία να διαχειριστεί μια τόσο κυνική, σχεδόν ψυχοπαθητική προσέγγιση που αποδέχεται τη λογική των «αναγκαίων θυμάτων» προτάσσοντας τα νούμερα πάνω από τον άνθρωπο; Είναι δυνατόν να δουλέψει κάτι τέτοιο παράλληλα με ένα σκηνικό ατέρμονων κηδειών και αδιάκοπου θρήνου;
Όχι, δεν μπορεί να είναι αυτό το σχέδιο. Όσο κυνικός και ψυχρά τεχνοκράτης είναι ένας ηγέτης είναι αδύνατο να πιστεύει ότι θα παραμείνει εν έτει 2020 στην καρέκλα του, παίρνοντας τόσο κόσμο στο λαιμό του. Κατά πάσα βεβαιότητα ούτε οι ίδιοι οι Άγγλοι πολίτες δεν πιστεύουν ότι η κυβέρνηση έχει συνυπογράψει μια τέτοια εθνική τραγωδία. Ειδάλλως θα είχαν ήδη εξεγερθεί και δεν θα περιόριζαν τις αντιδράσεις τους στα μεταξύ τους πηγαδάκια και στα social media. Ίσως το σύνδρομο της έμφυτης διαφορετικότητας από τους άλλους λαούς και η εκπορευμένη από την ιστορία πίστη αποτελεσματικής διαχείρισης μεγάλων κρίσεων (στον Α’ και κυρίως στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο) από τις βρετανικές ηγεσίες, να είναι τα στοιχεία που για την ώρα δίνουν πίστωση χρόνου στους χειρισμούς του Τζόνσον.
Η επικείμενη ανακοίνωση για τον εγκλεισμό σε καραντίνα όλων των ανθρώπων ηλικίας άνω των 70 ετών για τέσσερις ολόκληρους μήνες (!) υποδηλώνει ότι η βρετανική κυβέρνηση παρουσιάζει το «worst case» σενάριο, προσδοκώντας να ξεμπερδεύει μια και καλή με το πρόβλημα (και να μην το αντιμετωπίσει ξανά τον ερχόμενο Σεπτέμβριο) με τις λιγότερες δυνατές απώλειες. Θέλει να εκπλήξει τον υπόλοιπο κόσμο με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης. Η ιδέα είναι να κολλήσουν όσα περισσότερα άτομα χαμηλού κινδύνου γίνεται και έχοντας πια ανοσία να μειωθεί η μετάδοση σε άτομα υψηλού κινδύνου. Να μολυνθούν κυρίως παιδιά και υγιείς άνθρωποι και τα δικά τους αντισώματα να αποτελέσουν προϊόντος του χρόνου ασπίδα προστασίας για τους ευπαθείς. Η άνω των 70 είναι ως επί το πλείστον συνταξιούχοι, παραγωγικά μη ενεργοί και ο εγκλεισμός τους στο σπίτι (όσο επώδυνο και αν είναι το νούμερο των 120 ημερών) δεν θα διαταράξει την παραγωγική διαδικασία.
Ακόμα κι αν μετριαστεί ο αριθμός των ευπαθών οργανισμών που θα νοσήσουν, είναι αδύνατο να εκμηδενιστεί. Η βρετανική κυβέρνηση γνωρίζει ότι οι μονάδες ΜΕΘ που διαθέτει το σύστημα υγείας είναι εξαιρετικά περιορισμένες (άλλωστε αρκεί η εποχική γρίπη για να το φτάσει κάθε χρόνο στα όρια του) ώστε να αντέξει στο πολύ πιθανό ενδεχόμενο απανωτών κρουσμάτων κι έτσι ετοιμάζει ένα γενναίο σχέδιο, που παραπέμπει σε Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη (σωτήρια) απόφαση του Τσόρτσιλ να επιτάξει όλα τα ιδιωτικά σκάφη για τον απεγκλωβισμό μέσω θαλάσσης του εκστρατευτικού σώματος που είχε περικυκλωθεί από τους Ναζί στη Δουνκέρκη.
Τα βρετανικά Μ.Μ.Ε. αναφέρουν ότι σύντομα θα ανακοινωθεί η επίταξη ξενοδοχείων και άλλων κτιρίων για να μετατραπούν σε προσωρινά νοσοκομεία, καθώς και η επίταξη ιδιωτικών νοσοκομείων. Με αυτό τον τρόπο θα εξασφαλιστεί η δυνατότητα παροχής υπηρεσιών και νοσηλείας σε περισσότερους ανθρώπους και θα αποφορτιστούν τα κρατικά νοσοκομεία, φιλοξενώντας μόνο τα πολύ βαριά περιστατικά.
Όλα αυτά ασφαλώς είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και πάλι όμως δεν αναιρούν την αίσθηση ότι ο Βρετανός πρωθυπουργός και οι επιστημονικοί συνεργάτες του παίρνουν ένα τεράστιο ρίσκο, αντιμετωπίζοντας τρόπο τινά ως πειραματόζωα τους Άγγλους και Ουαλούς πολίτες. Αν χαθεί έστω και ένας νέος και υγιής άνθρωπος από κορωνοϊό (πόσο μάλλον ένα παιδί), η πίστη στο σχέδιο θα ταλαντευτεί, μαζί και το ηθικό του λαού που πρέπει να το υπηρετήσει, με απρόβλεπτες συνέπειες. Επιπλέον αν δεν εφαρμοστεί άμεσα το μέτρο της απομόνωσης των μεγαλύτερων ηλικιακά, υπάρχει ο κίνδυνος να εξελιχθεί ταχύτητα ένα τσουνάμι επιδημίας τύπου Ιταλίας, που θα διαλύσει το σχεδιασμό προτού καν τεθεί σε εφαρμογή. Άγνωστος «Χ» είναι επίσης ο αριθμός και συνεπώς ο ρόλος που θα διαδραματίσουν στην αλυσίδα μετάδοσης των ανθρώπων που είναι μεν κάτω των 70 αλλά έχουν βεβαρημένα ιστορικά υγείας και άρα ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Σε κάθε περίπτωση το παράδειγμα της Κίνας και το αντι-παράδειγμα της Ιταλίας έχουν δείξει ότι στην παρούσα φάση η παρέμβαση στο ρυθμό μετάδοσης και η προστασία όσο των δυνατών περισσότερων ανθρώπων είναι η ενδεδειγμένη λύση, εν αναμονή της αύξησης των επιπέδων υγρασίας και κάποιας αντιικής θεραπείας.
Στην περίπτωση της Μεγάλης Βρετανίας ο Θεός ας βάλει το χέρι του. Στο τέλος της μέρας μακάρι ο Τζόνσον να έχει δίκιο και να μην αποδειχτεί εύστοχο το δημοσίευμα του Guardian, που προ ημέρων τον παρομοίασε με τον δήμαρχο στην ταινία «Jaws», που δεν σφράγισε τις ακτές του νησιού Αμίτι μολονότι ο δολοφόνος λευκός καρχαρίας είχε ήδη κάνει την εμφάνιση του.