Πριν από περίπου 30 χρόνια, ο Νόαμ Τσόμσκι έγραψε σχετικά με τις στρατηγικές χειραγώγησης που χρησιμοποιούν τα Μέσα Ενημέρωσης. Από τότε έχει περάσει αρκετός καιρός και τώρα υπάρχει το διαδίκτυο, το Facebook και το Twitter, οπότε τα υπάρχουν ακόμα περισσότεροι τρόποι για να μας επηρεάζουν. Δυστυχώς, αυτή η επιρροή δεν είναι πάντα θετική.
Δείτε παρακάτω 10 τρόπους που χρησιμοποιούν τα Μέσα για να επηρεάζουν την γνώμη μας.
Δημιουργούν αντιπερισπασμό
© vaznuenews / vk.com
Ο αντιπερισπασμός είναι η αγαπημένη στρατηγική των Μέσων Ενημέρωσης. Μέσα από πολλές μικρές ιστορίες και ρεπορτάζ δεν παρατηρούμε το σημαντικό θέμα. Το διαδίκτυο δεν έλυσε το πρόβλημα: η προσοχή μας αποσπάται συνεχώς από αστείες φωτογραφίες και βίντεο. Η διαφορά είναι ότι σήμερα μπορούμε να φιλτράρουμε τις πληροφορίες που παίρνουμε.
Διογκώνουν ένα πρόβλημα
© depositphotos
Μερικές φορές, ένα φανταστικό ή διογκωμένο πρόβλημα μπορεί να προκαλέσει πολύ σοβαρές αντιδράσεις από την κοινωνία. Το 2016, η NASA δημοσίευσε ένα άρθρο λέγοντας ότι αν η αστρολογία ήταν επιστήμη, τα ζώδια θα άλλαζαν τις θέσεις τους. Για παράδειγμα, η Παρθένος θα γινόταν Λέων. Το Cosmopolitan το παρουσίασε ως επιστημονική ανακάλυψη και ισχυρίστηκε ότι το 80% των ανθρώπων θα έπρεπε να αλλάξουν το ζώδιό τους. Το άρθρο εξαπλώθηκε τόσο γρήγορα ώστε η NASA έπρεπε να δημοσιεύσει μια ανακοίνωση αναίρεσης.
Σταδιακή στρατηγική
Για να επηρεάσουν τον κόσμο να σχηματίσει μια συγκεκριμένη άποψη για ένα θέμα τα Μέσα δημοσιεύουν σταδιακά τις πληροφορίες σχετικά με αυτό το θέμα. Για παράδειγμα, στα Μέσα πολλών χωρών αναφέρονται μόνο συγκεκριμένες μάρκες φαγητών. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η προώθηση του καπνίσματος στα μέσα του 20ο αιώνα.
Στρατηγική αναβλητικότητας
Για να πείσουν τον κόσμο να πάρει δύσκολες ή μη δημοφιλείς αποφάσεις, τα Μέσα τις παρουσιάζουν ως «επώδυνες, αλλά τελείως απαραίτητες.» Στην συνέχεια, λένε στον κόσμο ότι αυτές οι αποφάσεις πρέπει να παρθούν αύριο και όχι σήμερα, γιατί οι μελλοντικές θυσίες φαίνονται πιο εύκολες.
Υπερβολική ευγένεια
Ορισμένες διαφημίσεις χρησιμοποιούν γλώσσα, επιχειρήματα και συμβολισμούς που απευθύνονται σε παιδιά. Αυτή η επικοινωνιακή στρατηγική κάνει τους ανθρώπους λιγότερο επικριτικούς. Οι εταιρίες χρησιμοποιούν αυτή την τακτική, στοχεύοντας στα απλά συναισθήματα και τις παρορμήσεις.
Περισσότερα συναισθήματα, λιγότερη λογική
© ISmuggleJewsForAppleJuice / imgur
Τα συναισθήματα δεν μας αφήνουν να σκεφτούμε και να κρίνουμε αντικειμενικά ένα θέμα. Αυτό συχνά οδηγεί σε διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Γι’ αυτό ακριβώς ο όρος «πολεμική πληροφόρηση» όχι μόνο δεν έχει ξεχαστεί, αλλά χρησιμοποιείται συχνά.
Κρατάνε τον κόσμο ανενημέρωτο
Τα Μέσα Ενημέρωσης και οι κυβερνήσεις μπορούν να χειραγωγήσουν μια κοινωνία, αν η κοινωνία δεν γνωρίζει τις τεχνικές χειραγώγησης. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας της ελλιπούς εκπαίδευσης. Η Τσόμσκι πιστεύει ότι η πρόσβαση στις πληροφορίες είναι πολύ διαφορετική για την ελίτ και τους καθημερινούς ανθρώπους. Ωστόσο, αυτό έχει αλλάξει σήμερα που ζούμε στην εποχή της πληροφόρησης και έχουμε ελεύθερη πρόσβαση στις πληροφορίες που θέλουμε.
Ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να προτιμούν μέτρια προϊόντα
Τα Μέσα έχουν την τάση να κάνουν τους ανθρώπους να θεωρούν ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα να είναι αγενείς και χυδαίοι. Οι εκπομπές με αυτού του είδους το περιεχόμενο στοχεύουν εκτός από την διασκέδαση στον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης από τα σημαντικά θέματα.
Δημιουργούν τύψεις στους ανθρώπους
© haralddoornbos
Το νόημα αυτής της στρατηγικής είναι να κάνουν τον κόσμο να νιώθει υπεύθυνος για τοπικά και διεθνή προβλήματα. Οι άνθρωποι κατηγορούν τους εαυτούς τους για τους πολέμους που ξεκίνησαν οι κυβερνήσεις. Το 2014, έγινε ανάρπαστη η φωτογραφία ενός αγοριού που είχε ξαπλώσει ανάμεσα στους τάφους των γονιών του. Υποτίθεται ότι η φωτογραφία τραβήχτηκε σε μια εμπόλεμη ζώνη. Στην πραγματικότητα, η φωτογραφία ήταν μέρος ενός πρότζεκτ σχετικά με την αγάπη προς τους συγγενείς. Ο φωτογράφος σοκαρίστηκε, όταν έμαθε πως χρησιμοποιήθηκε η φωτογραφία του από τα Μέσα.
Κάνουν τους ανθρώπους να θέλουν να ξέρουν περισσότερα για τους άλλους παρά για τους εαυτούς τους
Το 2005 το Βρετανικό ταμπλόιτ News of the World έβαλε κοριούς σε διάσημους, πολιτικούς και μέλη της βασιλικής οικογένειας. Χρησιμοποίησαν το υλικό που κατέγραψαν για να γράψουν αποκλειστικά άρθρα που προσέλκυσαν το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού. Τελικά, το ταμπλόιτ έκλεισε μετά από τις μηνύσεις των ανθρώπων που είχαν καταγράψει.