Οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού για τον τραπεζικό τομέα προκαλούν αναταράξεις, με τα πιστωτικά ιδρύματα να επανεξετάζουν τα οικονομικά τους σχέδια, καθώς οι εκτιμήσεις για το κόστος των νέων μέτρων φτάνουν τα 320 εκατ. ευρώ
Αυτό το ποσό αναγκάζει τις τράπεζες να προχωρήσουν σε αναθεώρηση των προβλέψεών τους, δεδομένου ότι θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους το κόστος των νέων μέτρων και να το ενσωματώσουν στα οικονομικά τους αποτελέσματα.
Όπως αναφέρουν τραπεζικές πηγές, οι τράπεζες θα προσαρμόσουν τα σχέδιά τους ανάλογα με το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής των μέτρων. Εάν έχουν συναλλαγές που αφορούν το επόμενο έτος, ίσως χρειαστεί να καταχωρήσουν τις προβλέψεις ήδη από φέτος ή να τις κατανεμηθούν σε περισσότερες από μία χρονιές, ανάλογα με τις εκταμιεύσεις.
Το κυριότερο σημείο αφορά τα 200 εκατ. ευρώ που θα διατεθούν για το πρόγραμμα Μαριέττα Γιαννάκου και τον Φορέα Ακινήτων για την ανακαίνιση σχολείων.
Υπολογίζεται ότι το συνολικό κόστος των μέτρων ισοδυναμεί με το 8% των αναμενόμενων κερδών του 2024. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι η συμμετοχή των τραπεζών στο πρόγραμμα ανακαίνισης σχολείων και στον Φορέα Ακινήτων δεν είναι μόνιμη, ενώ η μείωση των προμηθειών έχει πιο μακροπρόθεσμες επιπτώσεις.
Οι τράπεζες είχαν υπολογίσει ότι τα κέρδη τους για το 2024 θα ξεπερνούσαν τα 4 δισ. ευρώ, ενώ για το εννεάμηνο του 2023 είχαν ήδη κερδίσει 3,5 δισ. ευρώ. Ωστόσο, η καταγραφή των προβλέψεων ενδέχεται να επηρεάσει τα κέρδη αυτής της χρονιάς ή να μεταφερθεί για το επόμενο έτος, ανάλογα με την υλοποίηση των μέτρων.
Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν
Στις εξαγγελίες του πρωθυπουργού, όπως τις παρουσίασε ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος μέσω ανάρτησης στο LinkedIn, περιλαμβάνονται τα εξής μέτρα:
Μηδενικές χρεώσεις για την πληρωμή λογαριασμών προς το δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία, δήμους, εταιρείες ενέργειας και τηλεπικοινωνιών μέσω web banking και mobile banking, καταργώντας την τρέχουσα χρέωση των 0,6 ευρώ.
Μείωση των προμηθειών για τη μεταφορά χρημάτων μεταξύ τραπεζών, με ανώτατο όριο τα 0,5 ευρώ για αποστολή και λήψη χρημάτων έως 5.000 ευρώ, για φυσικά πρόσωπα και ελεύθερους επαγγελματίες. Αυτή η αλλαγή σηματοδοτεί μια μείωση του κόστους κατά 50% έως 80%.
Μηδενικές χρεώσεις για αναλήψεις από ΑΤΜ άλλης τράπεζας σε απομακρυσμένες περιοχές και μηδενικές χρεώσεις για ερωτήσεις υπολοίπων από ΑΤΜ άλλης τράπεζας.
Μειωμένο κόστος συναλλαγών με κάρτες για μικρές αγορές (έως 20 ευρώ), με έκπτωση 50% στις προμήθειες.
Μηδενική χρέωση για φόρτιση προπληρωμένων καρτών για ποσά έως 100 ευρώ.
Επέκταση της χρήσης του IRIS, επιτρέποντας δωρεάν και άμεσες μεταφορές χρημάτων μεταξύ φυσικών προσώπων έως 500 ευρώ ημερησίως.
Διπλασιασμός του ΕΝΦΙΑ για κενά οικιστικά ακίνητα που κατέχουν οι τράπεζες και οι servicers, προκειμένου αυτά να βγουν στην αγορά.
Ενίσχυση του ανταγωνισμού στον τραπεζικό τομέα και η διεύρυνση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, με την άρση των περιορισμών στις εταιρείες παροχής πιστώσεων.
Ενίσχυση της διαφάνειας για τους καταναλωτές σχετικά με τα επιτόκια καταθέσεων, τα δάνεια και τις χρεώσεις των λογαριασμών πληρωμών, μέσω της ενημέρωσης στην ιστοσελίδα της Τράπεζας της Ελλάδας.
Εθελοντική συνεισφορά των τραπεζών με 100 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση του προγράμματος Μαριέττα Γιαννάκου για την ανακαίνιση σχολείων.
Πώς θα αντιδράσουν οι τράπεζες
Οι τράπεζες αναμένεται να αναζητήσουν εναλλακτικές πηγές εσόδων και να επιταχύνουν τις διαδικασίες πώλησης των ακινήτων τους, καθώς ο εποπτικός φορέας SSM απαιτεί από αυτές να μειώσουν τον όγκο των μη εξυπηρετούμενων δανείων και να αυξήσουν τις πωλήσεις ακινήτων.
Αν η κυβέρνηση επιτρέψει στις τράπεζες να πουλήσουν ακίνητα χωρίς να απαιτείται η νομιμοποίηση τους (δηλαδή η τακτοποίηση αυθαιρέτων), τότε οι τράπεζες ενδέχεται να ρίξουν στην αγορά σημαντικά χαρτοφυλάκια ακινήτων πολύ πιο γρήγορα. Αν η πρόταση αυτή απορριφθεί, ίσως καταφύγουν σε τιτλοποιήσεις ακινήτων προκειμένου να ενισχύσουν τη ρευστότητά τους.
Διαβάστε επίσης: Αποθεώνει την ελληνική οικονομία ο Economist: Μέσα στις πέντε κορυφαίες οικονομίες παγκοσμίως
Ανάλυση κόστους
Το κόστος των νέων μέτρων υπολογίζεται σε περίπου 320 εκατ. ευρώ, με τα εξής βασικά σημεία:
100 εκατ. ευρώ από τις μειώσεις στις προμήθειες για τις πληρωμές και τις μεταφορές χρημάτων.
20 εκατ. ευρώ από τον διπλασιασμό του ΕΝΦΙΑ για τα κενά οικιστικά ακίνητα των τραπεζών και των servicers.
Αναμένεται να ξεκαθαρίσει σύντομα αν οι τράπεζες θα μπορέσουν να προχωρήσουν στην πώληση αυτών των ακινήτων χωρίς να απαιτείται η τακτοποίησή τους, όπως ζητούν οι ίδιες.