Aνεπιθύμητος πλέον για την Μόσχα ο Ελληνας ΥΠΕΞ, ο οποίος βρίσκεται στην μαύρη λίστα του Κρεμλίνου. Οι χειρισμοί του τόσο στο θέμα των διπλωματών, όσο και στις διαπραγματεύσεις για το Σκοπιανό, έχουν εξοργίσει την Μόσχα.
Βέβαια ευθύνη φέρει και ο Α. Τσίπρας, που έχει επιτρέψει στον «Κίσινγκερ των Βαλκανίων» να αλωνίζει και να χαράζει την δική του πολιτική. Β. Πούτιν και Σ. Λαβρόφ, πνέουν μένεα κατά του Ελληνα υπουργού εξωτερικών, κατηγορώντας τον ότι ανατρέπει συστηματικά τις παραδοσιακές ισορροπίες που κρατούσε η Αθήνα μεταξύ Δύσης και Ρωσίας.
Η κρίση στις σχέσεις της χώρας μας με την Ρωσία δεν είναι μια απλή υπόθεση, καθώς παραδοσιακά η Μόσχα στηρίζει τις ελληνικές θέσεις σε ότι αφορά στο Κυπριακό, ενίοτε και στα ελληνοτουρκικά, στα Βαλκάνια και δηλώνει αντίθετη στον αλβανικό μεγαλοϊδεατισμό, ενώ είναι εξαιρετικά σημαντική για την ελληνική οικονομία η συνεργασία στον ενεργειακό τομέα και φυσικά στον τουρισμό.
Η κρίση στις ελληνορωσικές σχέσεις έγινε με συγκεκριμένους όρους ώστε να πέσουν «γέφυρες» και να μην μείνουν διάδρομοι επικοινωνίας.
Η ελληνική κυβέρνηση είναι σαφές ότι με αφορμή όχι μόνο την Συμφωνία των Πρεσπών, επιχειρεί να πουλήσει στην Ουάσιγκτον ως εκδούλευση,την συμβολή της στην διατήρηση των Δ. Βαλκανίων σε φιλοδυτική τροχιά.
Και προφανώς αναμένει ανταλλάγματα είτε στο επίπεδο της οικονομίας, με επενδύσεις, στην Ενέργεια με την δρομολόγηση αποστολής αμερικανικού LNG στην Ελλάδα, αλλά το σημαντικότερο είναι πως η Αθήνα προσδοκά ότι η Ουάσιγκτον θα εγγυηθεί την ασφάλεια της Ελλάδας έναντι κάθε απειλής και πιθανότατα στο προσεχές μέλλον θα μεταφέρει στα ελληνικά σύνορα τα όρια του στρατηγικού μετώπου έναντι των στρατηγικών απειλών,της Μ. Ανατολής, του Ιράν,της Ρωσίας.
Όμως, έστω και αργά, κάποιοι αντιλήφθηκαν ότι με την Μόσχα δεν τα βάζεις. Η προσπάθεια να οριστικοποιηθεί η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα φιγουράρει εδώ και καιρό στην κορυφή της ατζέντας του. Στο Μέγαρο Μαξίμου, άλλωστε, είχε εδραιωθεί η άποψη πως το να κυλάει ο χρόνος χωρίς να εξομαλύνονται οι σχέσεις των δύο χωρών, επιβαρύνει μία ήδη δύσκολη κατάσταση. Αυτός είναι και ο λόγος που η Αθήνα επέμεινε πολύ στο να κλειδώσει τη δεύτερη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στη Ρωσία, ακόμα και όταν το Κρεμλίνο εμφανιζόταν απρόθυμο και μάλιστα φρόντιζε να δείχνει την απροθυμία του.
Γεγονός παραμένει ότι τελικά η επίσκεψη οριστικοποιήθηκε. Πληροφορίες, μάλιστα, θέλουν έναν στενό συνεργάτη του Αλέξη Τσίπρα να έχει αναλάβει εξ ολοκλήρου τους σχετικούς χειρισμούς, ταξιδεύοντας μέχρι την Μόσχα! Η επίσκεψή του μάλλον ήταν παραγωγική, καθώς λίγο μετά επιβεβαιώθηκε ότι η επίσκεψη προγραμματίζεται για τις 12 Δεκεμβρίου, χωρίς να αποκλείεται μία μικρή αλλαγή όσον αφορά τον χρόνο.
Η συνέντευξη του Ρώσου αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Μιχαήλ Μπογκντάνοφ ήταν αποτέλεσμα αυτών των πολύμηνων παρασκηνιακών διεργασιών. Όπως είπε, «έχουμε μια ειδική, στενή σχέση με την Ελλάδα και δεν σκοπεύουμε να τη θυσιάσουμε. Σεβόμαστε την Ελλάδα. Ο θρησκευτικός παράγοντας παίζει τον ρόλο του, οι δεσμοί μεταξύ των λαών είναι ισχυροί. Αλλά η πολιτική έχει τη δική της λογική. Υπήρξαν πολιτικοί στην Ελλάδα που δέχθηκαν σοβαρές πιέσεις και πήραν αποφάσεις που μας λύπησαν».
Όπως φαίνεται, ο αναπληρωτής υπουργός δεν έκρυψε τη δυσφορία της Μόσχας, υποδεικνύοντας το Νίκο Κοτζιά. Εννοείται πως ο αρμόδιος υπουργός Εξωτερικών κρατήθηκε μακριά από τις συνεννοήσεις, καθότι παραμένει ακόμα κόκκινο πανί για τη ρωσική πλευρά.
Ο ίδιος, πάντως, φαίνεται να επιμένει στη γραμμή του. Σε αντικατάσταση του πρέσβη που ο ίδιος είχε προ καιρού ανακαλέσει από τη Μόσχα, επειδή είχε εκφράσει κομψά τη διαφωνία του για τις απελάσεις, ο υπουργός Εξωτερικών όρισε την πρώην διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του Τασία Αθανασίου.
Αν ληφθεί υπόψη ότι στα αντίποινα για τις απελάσεις οι Ρώσοι είχαν χαρακτηρίσει ανεπιθύμητο τον διευθυντή του πολιτικού γραφείου του Νίκου Κοτζιά, είναι προφανές πως η τοποθέτηση της Τασίας Αθανασίου δεν τους ενθουσίασε. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να καθυστερήσουν υπέρμετρα να εγκρίνουν την τοποθέτησή της.
Πάντως, η επίσκεψη Τσίπρα θα πλαισιωθεί από τη σύνοδο της διμερούς διυπουργικής επιτροπής, η οποία θα πραγματοποιηθεί από τις 5 έως και τις 8 Δεκεμβρίου στη Μόσχα. Εκεί θα συζητηθούν διεξοδικά ζητήματα όπως η Συρία, το Κυπριακό, το Σκοπιανό, αλλά και ο τουρισμός, η οικονομία και η ενέργεια.
Εννοείται πως η ρωσική πλευρά παρασκηνιακά κατέστησε σαφές πως τα πράγματα δεν θα προχωρούσαν εάν συμμετείχε ο Νίκος Κοτζιάς. Γι’ αυτό και επιστρατεύτηκε ο αναπληρωτής του Γιώργος Κατρούγκαλος. Η απουσία Κοτζιά είναι εκκωφαντική, αλλά κρίθηκε αναγκαία από το Μέγαρο Μαξίμου για την επιδιόρθωση της διπλωματικής ζημιάς που ο ίδιος είχε προκαλέσει.