Ποιοι επιστρέφουν τις συντάξεις πίσω;
Αποφάσεις-σοκ με επιστροφή συντάξεων παίρνουν στα χέρια τους οι νέοι συνταξιούχοι καθώς καλούνται όχι μόνο να «χωνέψουν» τις μεγάλες μειώσεις που βγάζει ο νέος νόμος, αλλά και να αποδεχτούν το γεγονός ότι θα επιστρέψουν ένα μέρος της οριστικής τους σύνταξης, ή ακόμη και ολόκληρη, γιατί η προσωρινή σύνταξη που πήραν ήταν μεγαλύτερη από την οριστική.
Οι πρώτες αποφάσεις που κρύβουν αυτές τις «βόμβες» δείχνουν διαφορές μεταξύ οριστικής και προσωρινής σύνταξης που φτάνουν και στα 1.500 ευρώ!
Το σοκ είναι ακόμη μεγαλύτερο γιατί, όπως φαίνεται στα ντοκουμέντα με τις πρώτες αποφάσεις του ΕΦΚΑ για συμψηφισμό οριστικών και προσωρινών συντάξεων, που δημοσιεύει κατ’ αποκλειστικότητα ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής, καλούνται να γυρίσουν πίσω τη διαφορά μεταξύ οριστικής και προσωρινής σύνταξης ακόμη και συνταξιούχοι που με το νόμο Κατρούγκαλου πέφτουν στα 454 ευρώ!
Σύμφωνα με τις αποφάσεις του ΕΦΚΑ, που αποκαλύπτει ο «Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής»:
1 Συνταξιούχος πήρε οριστική 454 ευρώ με το νόμο Κατρούγκαλου και θα πρέπει να γυρίσει πίσω στον ΕΦΚΑ 1.108 ευρώ για 12 μήνες από τη διαφορά της προσωρινής που ήταν μεγαλύτερη, στα 546 ευρώ.
Η επιστροφή βάσει νόμου θα γίνει είτε εφάπαξ είτε σε 7 μήνες, με παρακράτηση 151 ευρώ από την οριστική σύνταξη. Για το διάστημα αυτό θα ζει με 302 ευρώ το μήνα! Αν τα πάρουν εφάπαξ, θα μείνει απλήρωτος για δυόμισι μήνες!
2 Συνταξιούχος πήρε οριστική απόφαση με 488 ευρώ και του ζητούν να επιστρέψει τη διαφορά οριστικής-προσωρινής για 12 μήνες, που είναι 1.447 ευρώ! Αν τα πάρουν εφάπαξ, θα μείνει απλήρωτος για 3 μήνες. Με δόσεις θα του κρατούν 162 ευρώ για 8,5 μήνες και θα πρέπει να ζει με 325 ευρώ!
Το πρόβλημα θα ενταθεί καθώς οι διαφορές που θα ζητηθούν πίσω από τους συνταξιούχους -ιδίως απ’ όσους προέρχονται από τον ΟΑΕΕ- δεν θα είναι μόνο από την προσωρινή τους σύνταξη, που κατά κανόνα είναι μεγαλύτερη, αλλά θα προστεθούν και οι τυχόν οφειλές τους στα Ταμεία.
Και αυτό θα συμβεί διότι βάσει νόμου αλλά και βάσει εγκυκλίων που εκδόθηκαν, δεν προβλέφθηκε καμία παρακράτηση χρεών στα ταμεία από τις προσωρινές συντάξεις και έτσι ο λογαριασμός θα πρέπει να πληρωθεί από την οριστική σύνταξη.
Στην πράξη, όσοι είχαν οφειλή μέχρι 20.000 ευρώ στον ΟΑΕΕ και μέχρι 15.000 στο ΕΤΑΑ, παίρνουν την προσωρινή σύνταξη χωρίς καμία παρακράτηση ποσού έναντι των οφειλών τους. Οταν βγει όμως η οριστική, αυτές οι οφειλές παρακρατούνται σε δόσεις.
Οι δόσεις πληρωμής όμως δεν έχουν καθοριστεί για όσους παίρνουν σύνταξη και έχουν αφήσει απλήρωτες εισφορές. Η πάγια διάταξη για τέτοιες περιπτώσεις είναι να πληρώνονται με το 25% της μηνιαίας σύνταξης και μέχρι 40 μήνες.
Ομως, το πρόβλημα που ανακύπτει πλέον είναι ότι χιλιάδες συνταξιούχοι που βγαίνουν με το νόμο Κατρούγκαλου (μετά τις 13/5/2016) καλούνται από τη μια να επιστρέψουν τα ποσά της προσωρινής σύνταξης και από την άλλη, όσοι εξ αυτών έχουν και χρέη ως 20.000 ευρώ, θα κληθούν να τα «ρυθμίσουν» με μια πρόσθετη παρακράτηση από το ποσό της οριστικής τους σύνταξης!
Με τα… ρέστα από τη σύνταξη που θα μείνουν «στο τέλος της ημέρας» θα πρέπει να ζήσουν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους.
Οι «βόμβες» που κρύβουν οι αποφάσεις του ΕΦΚΑ για τις νέες συντάξεις δεν είναι μόνο ότι βγαίνουν με μειώσεις άνω και του 30% σε σχέση με τα ποσά που θα είχαν οι συνταξιούχοι χωρίς την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου, όπως αποκαλύπτεται στα ντοκουμέντα που για πρώτη φορά έρχονται σήμερα στη δημοσιότητα με το ρεπορτάζ του «Ε.Τ.» της Κυριακής.
Επιπλέον, οι νέες συντάξεις βγαίνουν για χιλιάδες δικαιούχους και μειωμένες αλλά και με ρήτρα αυτόματης επιστροφής ποσών επειδή η προσωρινή ήταν μεγαλύτερη από την τελική σύνταξη!
Ο νόμος 4387/2016 λέει ότι η προσωρινή σύνταξη υπολογίζεται στο 50% του μέσου μισθού του τελευταίου δωδεκαμήνου για τους μισθωτούς και στο 50% του μηνιαίου εισοδήματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολούμενους (γιατρούς, μηχανικούς, δικηγόρους) και τους αγρότες.
Η προσωρινή έχει πλαφόν τα 384 ευρώ ως κατώτατο όριο και τα 768 ευρώ ως ανώτατο ποσό, ακόμη και αν το 50% του μισθού ή του εισοδήματος του προηγούμενου δωδεκαμήνου είναι πάνω από τα 768 ευρώ.
Αυτό που συνέβη με τους ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ είναι ότι η προσωρινή υπολογίστηκε επί του εισοδήματος που αντιστοιχεί στις εισφορές της ασφαλιστικής κλάσης που είχαν τον τελευταίο χρόνο (π.χ. το 2015) και έτσι σε πολλές περιπτώσεις βγήκαν προσωρινές 700 και 750 ευρώ καθώς οι περισσότεροι είχαν υψηλή κλάση εισφορών για το 2015.
Η οριστική σύνταξη όμως υπολογίστηκε με το μέσο μηνιαίο εισόδημα που αντιστοιχεί στις εισφορές που πλήρωσαν από το 2002 και μετά, που σημαίνει ότι το εισόδημα αυτό βγαίνει μικρότερο γιατί είχαν χαμηλότερες ασφαλιστικές κλάσεις από αυτές που ήταν το 2015.
Σε χειρότερη θέση, από όσους πήραν μεγαλύτερη προσωρινή και βγαίνουν με μικρότερη οριστική σύνταξη, είναι οι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ που χρωστούν και εισφορές.
Στις περιπτώσεις αυτές κινδυνεύουν να μείνουν με μηδενική σύνταξη γιατί από τη μια θα έχουν την παρακράτηση της διαφοράς από την προσωρινή σύνταξη και από την άλλη θα παρακρατούνται και οι οφειλές τους από όση σύνταξη απομένει!
Στο Δημόσιο δε, το πρόβλημα θα είναι ίσως και μεγαλύτερο, ιδίως για όσους αποχωρούν με το καθεστώς των ειδικών μισθολογίων.
Στρατιωτικοί και στελέχη των Σωμάτων Ασφαλείας παίρνουν προσωρινή σύνταξη με πλαφόν τα 768 ευρώ, από το φετινό Ιούλιο και μετά, ενώ όσοι είχαν αποχωρήσει νωρίτερα, πήραν ως προκαταβολή το 50% των συνολικών τους αποδοχών. Αυτό σημαίνει ότι σε αποδοχές (μισθοί και επιδόματα) των 2.200 ευρώ, βγήκαν προκαταβολές σύνταξης 1.100 ευρώ.
Η οριστική σύνταξη όμως δεν θα βγει στα 1.100 με το νόμο Κατρούγκαλου αλλά πιο κάτω γιατί θα μετρήσουν όχι οι τελευταίες αποδοχές, αλλά οι αποδοχές μιας 15ετίας.
Ηδη, στο Γενικό Λογιστήριο επικρατεί αναβρασμός γιατί σύντομα και καθώς θα αρχίσουν να βγαίνουν οι πρώτες οριστικές αποφάσεις για τις συντάξεις του Δημοσίου με το νόμο Κατρούγκαλου, θα διαπιστωθούν διαφορές ως και 300 ευρώ μεταξύ προκαταβολής και οριστικής σύνταξης.
Αυτές οι διαφορές θα παρακρατηθούν από τις ήδη μειωμένες αποδοχές που θα παίρνουν οι νέοι συνταξιούχοι του Δημοσίου.
Στην ουσία, θα έχουν μια φανερή μείωση λόγω των χαμηλών συντελεστών υπολογισμού των νέων συντάξεων και μια κρυφή μείωση που θα είναι άμεση στην τσέπη με την παρακράτηση των προκαταβολών που παίρνουν και είναι κατά κανόνα μεγαλύτερες από τις οριστικές τους συντάξεις.