Μια φυλή της Παπούα Νέας Γουινέας που επί σειρά δεκαετιών είχε επιδοθεί στην ανθρωποφαγία πλέον παρουσιάζει ανοσία σε εκφυλιστικές ασθένειες του εγκεφάλου όπως η ασθένεια των Κρόιτζφελντ-Γιάκομπς (CJD) γνωστή και ως “νόσος των τρελών αγελάδων”, αλλά και το Αλτσχάιμερ.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι κανίβαλοι της φυλής των Φόρε ήταν εξαρχής απρόσβλητοι από τέτοιες εκφυλιστικές ασθένειες. Από τα τέλη του 19ου αιώνα, οι Φόρε έτρωγαν τους εγκεφάλους και άλλα μέρη των νεκρών συγγενών τους, οι οποίοι καταναλώνονταν για να επιστρέψουν στην κοινότητα τη ζωική τους δύναμη.
Το τίμημα ήταν βαρύ, καθώς εκδηλώθηκε η εκφυλιστική ασθένειας “κούρου”, μια μορφή σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας, που στα τέλη της δεκαετίας του 1950 ευθυνόταν για το 2% των θανάτων στον πληθυσμό της φυλής.
Όπως και η Κρόιτζφελντ-Γιάκομπς, η ασθένεια κούρου οφείλεται στα λεγόμενα πριόν, δηλαδή σε πρωτεΐνες του εγκεφάλου που χάνουν το φυσιολογικό σχήμα τους και προκαλούν την ίδια παραμόρφωση και στις φυσιολογικές πρωτεΐνες που συναντούν μπροστά τους.
Σήμερα, η κανιβαλιστική ιεροτελεστία έχει εγκαταλειφθεί σε αυτή τη γωνιά του κόσμου, όμως οι Φόρε, πέρα από το ανθρωπολογικό ενδιαφέρον, καθίστανται πολύτιμη πηγή γνώσης για την αντιμετώπιση των εκφυλιστικών ασθενειών του εγκεφάλου.
Οι επιστήμονες πίστευαν ότι ορισμένα μέλη της φυλής ήταν ανθεκτικά στη νόσο λόγω της μετάλλαξης V127 στο γονίδιο που αποκωδικοποιεί την πρωτεΐνη πριόν.
Η μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Nature έδειξε – μέσω πειραμάτων σε ποντίκια – ότι πράγματι αυτή η μετάλλαξη προστατεύει τον εγκέφαλο από ασθένειες όπως η “κούρου” και η CJD.
Η μετάλλαξη αλλάζει ένα και μόνο αμινοξύ στην αλυσίδα της πρωτεΐνης, την εμποδίζει όμως να διπλωθεί σε παθολογικό σχήμα.
“Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό παράδειγμα δαρβίνειας εξέλιξης στους ανθρώπου” σχολιάζει στο Reuters ο Τζον Κόλιντζ του University College London, μέλος της ερευνητικής ομάδας που υπογράφει τη μελέτη. “Η επιδημία της νόσου πριόν οδήγησε στην επιλογή μιας μοναδικής γενετικής αλλαγής που προσφέρει απόλυτη προστασία από μια θανατηφόρο μορφή άνοιας” εξηγεί.
Ο ερευνητής πιστεύει ότι τα ευρήματα θα μπορούσαν να αποδειχθούν χρήσιμα και στην αντιμετώπιση άλλων μορφών άνοιας όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ, η οποία δεν προκαλείται από πριόν αλλά χαρακτηρίζεται από τη συσσώρευση παθολογικών πρωτεϊνών στον εγκέφαλο.
Σε όλο τον κόσμο περίπου 47,5 εκατ. άνθρωποι πάσχουν από άνοια με 7,7 εκατ. νέα κρούσματα κάθε χρόνο σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Το νούμερο αναμένεται να εκτοξευθεί στα 75,6 εκατομμύρια το 2030 και να τριπλασιαστεί στα 135,5 εκατ. ως το 2050 καθιστώντας τις εγκεφαλικές νόσους ως μια από τις σημαντικότερες αιτίες θανάτου της εποχής.
[via]