Στις 19 Δεκεμβρίου 2023, πλήθος μεγάλων ενημερωτικών ιστοσελίδων δημοσίευσαν ένα άρθρο σύμφωνα με το οποίο “την περασμένη Τρίτη” (σ.σ. 11/12/2023) σε αγρυπνία που τελέστηκε σε εκκλησία στο Αγρίνιο “πιστοί προσκύνησαν κάστανο που είχε βράσει ο Παΐσιος”. Στην πραγματικότητα, η εν λόγω αγρυπνία τελέστηκε στις 11 Ιουλίου 2017, με πολλά ενημερωτικά μέσα να αναπαράγουν αυτούσιο περιεχόμενο άρθρων της εποχής.
Παραδείγματα δημοσιεύσεων: ertnews.gr, skai.gr, protothema.gr, ethnos.gr, athensvoice.gr, in.gr, enikos.gr, thetoc.gr, parallaxi.gr, eleftherostypos.gr, libre.gr, thebest.gr, zougla.gr, typosthes.gr, alfavita.gr, ekklisiaonline.gr, athensmagazine.gr, aftodioikisi.gr
Πλαίσιο
Το εξεταζόμενο άρθρο δημοσιεύτηκε αυτούσιο σε πληθώρα μεγάλων ενημερωτικών μέσων, με ελάχιστες παραλλαγές στο εισαγωγικό κείμενο και με συνηθέστερο τίτλο “Πιστοί στο Αγρίνιο προσκύνησαν κάστανο που είχε βράσει ο Παΐσιος“. (Αρχειοθετημένα παραδείγματα εδώ, εδώ κι εδώ).
Στο άρθρο διαβάζουμε τα εξής:
Παρουσία πλήθους πιστών, τελέσθηκε την περασμένη Τρίτη, Ιερά Αγρυπνία προς τιμήν του Παΐσιου του Αγιορείτη στον προαύλιο χώρο του Ναού του Αγίου Δημητρίου, στο Αγρίνιο.
Ο Παΐσιος είχε περάσει ως στρατιώτης από το Αγρίνιο εξ ου και τιμάται στη συγκεκριμένη πόλη. Το πλήθος που συγκεντρώθηκε είχε την ευκαιρία να προσκυνήσει μια εικόνα του Αγίου και λείψανά του, καθώς και ένα κάστανο το οποίο ο Παΐσιος πριν από 27 χρόνια είχε δώσει έναν φοιτητή.
Σύμφωνα με την Ι.Μ. Αιτωλίας και Ακαρνανίας τον Οκτώβριο του 1990, «ο Γέροντας Παΐσιος είχε δώσει ως ευλογία βρασμένα κάστανα σε μια ομάδα φοιτητών που τον είχε επισκεφθεί. Ένας εκ των φοιτητών, ο οποίος τυγχάνει να είναι και ο ένας εκ των δύο Ιερέων που τέλεσαν την Αγρυπνία, φύλαξε το βρασμένο κάστανο που πήρε, το οποίο έως σήμερα, 27 χρόνια μετά, παραμένει κατά θαυμαστό τρόπο, αναλλοίωτο, ενώ ακούγεται ακόμη και ο καρπός μέσα σε αυτό. Έτσι, ακόμη και εκείνο το απλό γεγονός μαρτύρησε σε βάθος χρόνου, τη συνεχή παρουσία του Θεού, την οποία δυστυχώς κάποιοι, όχι μόνο την αρνούνται αλλά φθάνουν ακόμη και να εμπαίζουν», όπως αναφέρει η Ι.Μ. Αιτωλίας και Ακαρνανίας.
Στη συνέχεια τα περισσότερα άρθρα παραθέτουν φωτογραφικό υλικό από το τοπικό ενημερωτικό μέσο Agrinio Report, καθώς και τη σχετική ανακοίνωση του ιερού ναού, ύστερα από τις επικρίσεις που είχαν διατυπωθεί για τη φύση του προσκυνήματος.
Τι ισχύει
Το άρθρο που κυκλοφόρησε στις 18 και 19 Δεκεμβρίου 2023 αναφέρεται σε αγρυπνία που έλαβε χώρα στις 11 Ιουλίου 2017, όπως αναφέρει το τοπικό ενημερωτικό μέσο Agrinio Report σε σχετικό άρθρο του στις 12 Ιουλίου.
Πηγή
Πολλά ενημερωτικά μέσα, συμπεριλαμβανομένου και του Πρώτου Θέματος, αναπαρήγαγαν αυτούσιο άρθρο που είχε δημοσιευθεί την Παρασκευή 14 Ιουλίου 2017 από το Πρώτο Θέμα, το οποίο αναφερόταν στην αγρυπνία της τότε περασμένης Τρίτης 11 Ιουλίου.
Το άρθρο του 2023 αποτελεί αυτούσια αντιγραφή άρθρου του 2017
Οι φωτογραφίες που έχουν ενσωματωθεί στα πρόσφατα άρθρα που κυκλοφόρησαν από την αγρυπνία και τα προσκυνήματα είναι ακριβώς οι ίδιες που είχε αναρτήσει το Agrinio Report το 2017 στο σχετικό του άρθρο, στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής κάλυψης της αγρυπνίας.
Αριστερά οι φωτογραφίες σε άρθρο του 2023, δεξιά οι φωτογραφίες από το άρθρο του Agrinio Report το 2017
Ύστερα από τη μεγάλη αναπαραγωγή που γνώρισε η “είδηση” ως πρόσφατη, το Agrinio Report προέβη σε ανακοίνωση στις 19 Δεκεμβρίου 2023, δηλώνοντας τα ακόλουθα:
Μετά λύπης μας τις τελευταίες ημέρες γινόμαστε δέκτες τηλεφωνημάτων για ένα θέμα που έλαβε χώρα το 2017 και επανέρχεται στην επικαιρότητα χωρίς να υπάρχει κάποιος λόγος, χρησιμοποιώντας ξανά ως πηγή το site agrinioreport.com και το φωτογραφικό του υλικό από εκείνη την καλοκαιρινή αγρυπνία του 2017 προς τιμήν του Αγίου Παϊσίου.
Σήμερα μάλιστα 6,5 χρόνια μετά παίζει παντού από τα πρώτα θέματα σε μεγάλα και έγκυρα site με αναφορές δυστυχώς ψευδείς για αγρυπνία που τελέσθηκε την περασμένη Τρίτη στον Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου Αγρινίου από τον εφημέριο πρωτοπρεσβύτερο Καντάνη Κωνσταντίνο προς τιμήν του Αγίου Παϊσίου με αναφορά στο κάστανο.
Άκαιρες και ψευδείς οι αναφορές αυτές διότι καμία αγρυπνία δεν τελέσθηκε και δεν καλύφθηκε δημοσιογραφικά από το agrinioreport.com μετά τις 8 Νοεμβρίου.
Επαναλαμβάνουμε πως το περιστατικό είχε λάβει χώρα το 2017 σε μια καλοκαιρινή αγρυπνία παραμονές της εορτής του Αγίου και είχαν δοθεί όλες οι απαντήσεις από την Μητρόπολη με ανακοίνωση εκείνη την περίοδο.
Τέλος, την παλαιότητα των γεγονότων μαρτυρά και η ανακοίνωση της Ι.Μ. Αιτωλίας και Ακαρνανίας που ενσωματώνουν αυτούσια τα άρθρα, η οποία αναφέρει, μεταξύ άλλων την ιστορία πίσω από το βρασμένο κάστανο (με έντονη επισήμανση οι επίμαχες χρονικές αναφορές).
“Τον Οκτώβριο του 1990, ο Γέροντας Παΐσιος είχε δώσει ως ευλογία βρασμένα κάστανα σε μια ομάδα φοιτητών που τον είχε επισκεφθεί. Ένας εκ των φοιτητών, ο οποίος τυγχάνει να είναι και ο ένας εκ των δύο Ιερέων που τέλεσαν την Αγρυπνία, φύλαξε το βρασμένο κάστανο που πήρε, το οποίο έως σήμερα, 27 χρόνια μετά, παραμένει κατά θαυμαστό τρόπο, αναλλοίωτο“.
Με μια απλή πρόσθεση των 27 χρόνων που πέρασαν από τον Οκτώβριο του 1990, οδηγούμαστε στο 2017, που αποτελεί τη χρονιά που έγινε η συγκεκριμένη ανακοίνωση, η οποία υποδηλώνεται από τη φράση “έως σήμερα”.
Συμπέρασμα
Δεν είναι πρόσφατη η είδηση που παρουσιάστηκε από πολλά μέσα ότι πιστοί προσκύνησαν κάστανο που είχε βράσει ο Παΐσιος, αλλά αφορά αγρυπνία που είχε τελεστεί στις 11 Ιουλίου 2017 στον Άγιο Δημήτριο Αγρινίου.