Η αλλαγή αυτή επιδιώκει να ευθυγραμμίσει τις ασφαλιστικές εισφορές με τον πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης των μισθών στον ιδιωτικό τομέα, αποσυνδέοντας τες από τον πληθωρισμό, ο οποίος δεν αντικατοπτρίζει πάντα τις μισθολογικές εξελίξεις.
Αυξήσεις από 7 ως 25 ευρώ το μήνα θα κληθούν να πληρώσουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες από 1.1.2025 στις ασφαλιστικές τους εισφορές σύμφωνα με τα σενάρια που επεξεργάζονται στο υπουργείο Εργασίας. Όπως είχε γράψει το Dnews έως τις 15 Δεκεμβρίου η αρμόδια επιτροπή θα έχει παραδώσει το πόρισμά της με το νέο δείκτης μισθών βάση του οποίου θα διαμορφωθεί το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών που θα καταβάλλουν ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες. Ετσι άγνωστο παραμένει ποια μέθοδος θα χρησιμοποιηθεί τελικά για την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών των 1,3 εκατ. μη μισθωτών.
Μετά το πόρισμα η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης θα αποφασίσει εάν η αύξηση των εισφορών για την νέα χρονιά θα γίνει σύμφωνα με το Δείκτη Μεταβολής Μισθών ή με την διαδικασία που ακολουθείται μέχρι σήμερα ανάλογα με το ύψος του πληθωρισμού. Ο πληθωρισμός του 2024 αναμένεται να διαμορφωθεί στο 2,9-3%, ενώ η μεταβολή μισθών θα είναι πάνω από 4%, όπως δείχνουν οι εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ.
Η αλλαγή αυτή επιδιώκει να ευθυγραμμίσει τις εισφορές με τον πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης των μισθών στον ιδιωτικό τομέα, αποσυνδέοντας τες από τον πληθωρισμό, ο οποίος δεν αντικατοπτρίζει πάντα τις μισθολογικές εξελίξεις.
Ο νέος τρόπος προβλέπει ότι οι εισφορές θα υπολογίζονται με βάση τον Δείκτη Μεταβολής Μισθών, τον οποίο θα καταρτίζει η Ελληνική Στατιστική Αρχή. Αυτός ο δείκτης θα χρησιμοποιείται και για την ετήσια αναπροσαρμογή των συντάξιμων αποδοχών των ασφαλισμένων. Ωστόσο, αυτό που θα παίξει καθοριστικό ρόλο είναι η αύξηση που θα προταθεί από το πόρισμα καθώς ήδη η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) κάνει λόγο για ανάγκη αύξησης των μέσων μισθών κατά τουλάχιστον 5%, ώστε να ξεπεραστεί η σταθερά προβληματική πορεία του πληθωρισμού και να ανακουφιστούν τα ελληνικά νοικοκυριά. Μία ανάλογη όμως αύξηση στις εισφορές των μη μισθωτών, θα συνιστούσε σημαντική επιβάρυνση. Εάν ο δείκτης μισθών δείξει αύξηση 5% τότε ισόποσα θα πρέπει να αυξηθούν οι ασφαλιστικές κατηγορίες των μη μισθωτών.
Ήδη στο Υπουργείο Εργασίας, υπάρχουν εισηγήσεις για χαμηλότερη επιβάρυνση, καθώς στη διετία 2023 – 2024, οι εισφορές αυξήθηκαν πάνω από 13%, και αν προστεθεί άλλο ένα 5%, τότε η επιβάρυνση θα είναι μεγαλύτερη του 18% κατά την τελευταία τριετία.
Υπενθυμίζεται ότι η διάταξη περί ταυτόχρονης αύξησης των συντάξεων, με τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων, κρίθηκε αναγκαία, ώστε να διασφαλιστεί το ύψος των μελλοντικών συντάξεων των δικαιούχων. Εκτιμήθηκε ότι αν έως τώρα, δεν λαμβανόταν υπόψη ο πληθωρισμός, στο τελικό ποσό των εισφορών, τότε θα ήταν πολύ πιθανό, στο μέλλον οι συντάξεις που θα προέκυπταν, γι’ αυτή την ομάδα εργαζομένων, να είναι πολύ χαμηλές.
Από την άλλη πλευρά, το νέο σύστημα ενδέχεται να οδηγήσει σε σημαντικές αυξήσεις των εισφορών σε περιόδους υψηλής ανάπτυξης των μισθών, κάτι που μπορεί να αποτελέσει σημαντική επιβάρυνση για τους ασφαλισμένους, ιδιαίτερα αν τα εισοδήματά τους παραμένουν σταθερά ή μειώνονται, παρά την άνοδο των μισθών στην οικονομία.
Επιπλέον, αν υπάρξουν μεγάλες διακυμάνσεις στους μισθούς, το νέο σύστημα μπορεί να προκαλέσει απρόβλεπτες και απότομες αυξήσεις στις εισφορές.