«Όταν τα παιδιά μου ήταν μικρά, αναρωτιόμουν συχνά τι είχα κάνει λάθος και από όλα τα παιδιά φίλων και γνωστών τα δικά μου έπρεπε να βγουν τόσο μα τόσο πεισματάρικα. Παρατηρούσα άλλους γονείς, των οποίων τα παιδιά έδειχναν τόσο γλυκά και «εύκολα». Τα δικά μου ήταν ζωηρά. Πολύ συχνά ήταν ανυπάκουα. Διαρκώς δοκίμαζαν την υπομονή μου. Είτε θα γινόταν το δικό τους είτε τίποτα –ή τουλάχιστον για να γίνει το δικό μου θα έπρεπε να ουρλιάζω για ώρες. Είχα αρχίσει να αναρωτιέμαι αν το πείσμα είναι κληρονομικό «χάρισμα».
Μια Κυριακή ήμουν έξω από την εκκλησία με τον Ανδρέα, 3 ετών τότε, σε κατάσταση αλλοφροσύνης. Ενώ εκείνος φώναζε και χτυπιόταν με πλησίασε μία γλυκιά ηλικιωμένη γυναίκα και μου είπε «τα παιδιά σου είναι τόσο χαριτωμένα».
Κοίταξα τον γιο μου που χτυπιόταν σαν το χταπόδι και αναρωτήθηκα αν με κοροϊδεύει.
«Είναι θαρραλέα και δυναμικά» συνέχισε να μου λέει «που σημαίνει ότι θα καταφέρουν σημαντικά πράγματα στην ζωή τους».
Της είπα «εύχομαι να έχετε δίκιο» και με σιγουριά με διαβεβαίωσε πως είχε. Ειλικρινά, σοκαρίστηκα με τα λόγια της, γιατί με είχε δει αρκετές φορές στην εκκλησία να παλεύω να συμμαζέψω τα θορυβώδη παιδιά μου. Ήξερε πως περισσότερη ώρα περνάω για να τα ησυχάζω, παρά για να παρακολουθώ τη λειτουργία. Δεν ξέρω γιατί είχε διαλέξει την συγκεκριμένη στιγμή να μου μιλήσει, όταν η υπομονή μου είχε εξαντληθεί και ο μικρός ούρλιαζε στα πόδια μου, για να μου πει ότι τα παιδιά μου είναι γεμάτα δυνατότητες.
Καταλάβαινα, ωστόσο, ότι δεν ήταν μια οποιαδήποτε γυναίκα. Ήταν μια γυναίκα που όλοι θαύμαζαν. Η ίδια είχε μεγαλώσει πέντε εκπληκτικά παιδιά. Ήταν πάντα ήσυχη, μα όταν μιλούσε όλοι την άκουγαν με προσοχή, γιατί ήταν η προσωποποίηση της σοφίας. Ήθελα να γίνω σαν αυτήν όταν θα μεγάλωνα. Και να που στεκόταν μπροστά μου και μου έλεγε ότι τα πράγματα με τα παιδιά μου, τα οποία εκείνη την στιγμή με είχαν βγάλει έξω από τα ρούχα μου, θα πήγαιναν μια χαρά. Γνώριζε, άραγε, την εσωτερική μου μάχη κάθε φορά που ξεκινούσα να πάω στην εκκλησία και αναρωτιόμουν «γιατί μπαίνω στον κόπο; Θα κερδίσουν κάτι από αυτή την διαδικασία;». Ήθελα απελπισμένα να την πιστέψω. Αλλά πώς θα μπορούσα να είμαι σίγουρη. Δεν ήξερε τα παιδιά μου, ούτε εμένα.
Καθώς απομακρυνόμουν και σκεφτόμουν τα λόγια της, η καρδιά μου γέμισε με ελπίδα. Παρόλο που εκείνη ήταν μια δύσκολη στιγμή, έπρεπε να πιστέψω ότι ήξερε κάτι που εγώ δεν ήξερα. Μάλλον ήξερε πολλά που εγώ δεν ήξερα. Και ίσως αυτή να ήταν και η απάντηση στις προσευχές μου: Μια γλυκιά επιβεβαίωση ότι αυτή η κατάσταση δεν θα κρατούσε για πάντα και ότι τα φαινομενικά ανυπόφορα παιδιά μου είχαν «βγει» με τόση ισχυρογνωμοσύνη γιατί θα την χρειαζόντουσαν αργότερα στην ζωή τους, προκειμένου να πετύχουν σημαντικά πράγματα. Και βρήκα παρηγοριά στην σκέψη αυτή.
Έχω ανατρέξει στο περιστατικό αυτό πολλές φορές από τότε. Έχω σκεφτεί τα λόγια της καθώς έδινα αμέτρητες μάχες με τα παιδιά μου ενώ μεγάλωναν. Τα θυμόμουν καθώς παρατηρούσα, με τα χρόνια, τα δύσκολα στάδια ανάπτυξής τους να γίνονται στάδια κατανόησης και ωριμότητας. Τα έχω σκεφτεί καθώς παρακολουθούσα τα «δύσκολα» παιδιά μου να γίνονται σοβαροί έφηβοι με αυτοπεποίθηση, των οποίων η ισχυρογνωμοσύνη έχει τώρα γίνει μέρος του χαρακτήρα τους με τέτοιον τρόπο ώστε τους έχει κάνει δυνατούς ανθρώπους που δυναμώνουν και τους γύρω τους. Πλέον δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η γλυκιά αυτή γυναίκα ήξερε τι έλεγε πριν τόσα χρόνια. Ήξερε, όπως τώρα ανακαλύπτω και εγώ, ότι το πείσμα στο παιδί δεν είναι κάτι που πρέπει να φοβάται κανείς. Είναι ΕΥΛΟΓΙΑ.
Φυσικά, τέτοια παιδιά χρειάζονται καθοδήγηση. Χρειάζονται επιπλέον υπομονή. Χρειάζονται ισχυρούς ηγέτες (γονείς) που ήπια αλλά σταθερά θα τους θυμίζουν ότι έχουν πολλά ακόμα για να μάθουν –ότι ο τρόπος τους, τον οποίον θέλουν να επιβάλλουν, δεν είναι πάντα ο καλύτερος. Χρειάζονται γονείς που να μπορούν να τα διδάξουν πώς να διοχετεύουν την ισχυρογνωμοσύνη τους σε χρήσιμες αναζητήσεις, κάτι που μερικές φορές μοιάζει τρομακτικό –αλλά δεν είναι.
Έχουν υπάρξει στιγμές, καθώς πάσχιζα να δώσω μαθήματα ζωής στα πεισματάρικα παιδιά μου, που ένιωσα ότι μιλούσα σε τοίχο. Έχουν υπάρξει στιγμές που ένιωσα ότι πήγαινα πίσω αντί για μπροστά. Έχουν υπάρξει στιγμές που κυριολεκτικά τραβούσα τα μαλλιά μου. Αλλά έχουν υπάρξει και στιγμές που ένιωθα πως εγώ ήμουν η μαθήτρια και εκείνα οι δάσκαλοι. Έχουν υπάρξει στιγμές που απλά στεκόμουν στην άκρη και παρατηρούσα με δέος την πυγμή και την πίστη των παιδιών αυτών στις προσπάθειές τους. Και ήταν αυτές οι στιγμές που έβλεπα καθαρά το μεγαλείο που έκρυβαν μέσα τους –το μεγαλείο δύο ανθρώπων έτοιμων να αδράξουν την ζωή.
Με το μεγάλο μου παιδί να είναι σήμερα μόλις 15 ετών, ξέρω ότι έχω ακόμα πολλά να μάθω και ότι θα περάσουν χρόνια μέχρι να δω τα αποτελέσματα της δουλειάς μου. Ξέρω ότι τα αποτελέσματα αυτά δεν είναι εγγυημένα, παρά τις προσπάθειές μου. Ωστόσο, πλέον εμπιστεύομαι τα λόγια της ηλικιωμένης εκείνης φίλης μου, της οποίας η σοφία ξεπερνά την δική μου. Και συνεχίζουν να μου δίνουν δύναμη τα λόγια αυτά στις δύσκολες μέρες.
Ίσως από τα λόγια αυτά να μπορέσουν να βρουν δύναμη και άλλοι γονείς. Και καλά θα κάνουν να τα πιστέψουν όταν τα πράγματα με τα παιδιά δυσκολεύουν. Όταν αναρωτιούνται αν τα παιδιά τους θα φτάσουν ποτέ στο σημείο να γίνουν συνεννοήσιμα και συνεργάσιμα. Βρείτε καταφύγιο στα λόγια αυτά όταν η υπομονή σας θα φτάνει διαρκώς στα όριά της και όταν θα είστε βέβαιοι ότι μία ακόμα μέρα να περάσει με εσάς να ουρλιάζετε, δεν θα γλυτώσετε το εγκεφαλικό.
Εμπιστευτείτε την σοφή ηλικιωμένη φίλη μου. Ξέρει.»