Υπόσχονται μεγάλη απώλεια βάρους σε ελάχιστο διάστημα, αλλά και απαλλαγμένο από τοξίνες οργανισμό. Ο λόγος για τις μεθόδους αποτοξίνωσης που βασίζονται στην αποκλειστική κατανάλωση χυμών, οι οποίες κάνουν δυναμική επανεμφάνιση μετά από αρκετά χρόνια και πληθαίνουν με ραγδαίους ρυθμούς. Σε μια πραγματικότητα σαν τη σημερινή, γεμάτη στρες και αγωνία, που μας απομακρύνει από έναν υγιεινό τρόπο ζωής και διατροφής, όλα αυτά φαντάζουν άκρως δελεαστικά. Είναι, όμως, έτσι;
Αποτοξίνωση με καλαμάκι;
Οι περισσότερες «αποτοξινώσεις» που διαβάζουμε σε περιοδικά, blogs και sites κάνουν λόγο για θεαματικές αλλαγές στην ομορφιά και την υγεία μας, με την προϋπόθεση να αφήσουμε κάτω τα πιρούνια και να πιάσουμε τα… καλαμάκια. Πόσο αληθινά είναι, όμως, τα αποτελέσματα ενός διατροφικού προγράμματος που περιορίζεται στην κατανάλωση χυμών από φρούτα και λαχανικά;
Ναι μεν…
* Οι χυμοί που περιλαμβάνουν τα διατροφικά προγράμματα αυτού του τύπου συμπυκνώνουν σημαντικά συστατικά των φρούτων και των λαχανικών, όπως είναι οι βιταμίνες Α και C, αλλά και αντιοξειδωτικά όπως τα φλαβονοειδή, τα οποία είναι απαραίτητα για την ομαλή λειτουργία του σώματός μας και ιδιαίτερα για την άμυνα του οργανισμού μας απέναντι στη δράση των ελευθέρων ριζών.
* Μας εξασφαλίζουν σημαντικές ποσότητες υγρών, με αποτέλεσμα να διατηρούν επαρκώς ενυδατωμένο το σώμα μας.
* Μας προσφέρουν ενέργεια, χάρη στην περιεκτικότητά τους σε φυσικά σάκχαρα.
… αλλά
* Οι περισσότεροι δοκιμάζουν την αποτοξίνωση, επειδή τη θεωρούν έναν δραστικό τρόπο να χάσουν κιλά. Πράγματι, τέτοιου είδους διατροφικά προγράμματα οδηγούν σε απότομη και μεγάλη μείωση των θερμίδων, με αποτέλεσμα τη γρήγορη απώλεια βάρους, με τη διαφορά όμως πως τα χαμένα αυτά κιλά οφείλονται κυρίως σε απώλειες υγρών και μυϊκής μάζας και όχι λίπους. Παράλληλα, η απότομη και παρατεταμένη νηστεία τις περισσότερες φορές δημιουργεί στρες και κετόνες στο σώμα μας, επιβαρύνοντας τις φυσιολογικές του λειτουργίες.
* Μια αποτοξίνωση που στηρίζεται στην αποκλειστική κατανάλωση φρούτων και λαχανικών είναι ελλιπής σε άλλα σημαντικά θρεπτικά συστατικά, όπως οι πρωτεΐνες, οι φυτικές ίνες, τα καλά λιπαρά και τα μέταλλα, τα οποία είναι απαραίτητα για την ομαλή λειτουργία βασικών συστημάτων και οργάνων του σώματος.
* Η ευεξία που συνήθως συνοδεύει μια τέτοιου είδους αποτοξίνωση οφείλεται στα ευεργετικά συστατικά των χυμών των φρούτων και των λαχανικών, που έτσι κι αλλιώς έχει ανάγκη το σώμα μας καθημερινά.
* Μετά από μια τέτοια αποτοξίνωση, ενδεχομένως να υποχωρήσουν πιθανές ενοχλήσεις στο γαστρεντερικό σύστημα, όπως το φούσκωμα. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει κάτι το μαγικό στους χυμούς, απλώς τα συμπτώματα αυτά συνήθως οφείλονται στην υψηλή περιεκτικότητα φυτικών ινών ή/και λακτόζης και εξαφανίζονται λόγω της απομάκρυνσης των τροφίμων που τα περιέχουν (στις αποτοξινώσεις με χυμούς, οι φυτικές ίνες που προσλαμβάνουμε είναι λιγότερες, επειδή τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πολτοποιημένα, ενώ απουσιάζουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα). Αυτό, όμως, μπορεί να γίνει και στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής σε άτομα που έχουν ευερέθιστο έντερο ή δυσανεξία στη λακτόζη.
* Δεν υπάρχουν μακροπρόθεσμα οφέλη. Όσοι κάνουν μια αποτοξινωτική δίαιτα με χυμούς για λίγες μέρες, στη συνέχεια επιστρέφουν στις παλιές τους διατροφικές συνήθειες (π.χ. μεγάλη κατανάλωση λιπαρών και θερμίδων), νιώθοντας ότι έχουν κάνει το καλύτερο για τον οργανισμό τους.
Η αποτοξίνωση μέσα μας
Στην πραγματικότητα, ο οργανισμός μας δεν περιμένει από εμάς να πυροδοτήσουμε τη διαδικασία της αποτοξίνωσης, αφού την επιτελεί συστηματικά ο ίδιος. Τι σημαίνει αυτό; Καθημερινά είμαστε εκτεθειμένοι σε παράγοντες που δημιουργούν ανεπιθύμητες ουσίες στον οργανισμό (π.χ. ελεύθερες ρίζες), ενώ ακόμη και το ίδιο μας το σώμα παράγει συστατικά τα οποία δεν χρειάζεται και πρέπει να «ξεφορτωθεί». Τον ρόλο, λοιπόν, της αποτοξίνωσης αναλαμβάνουν καθημερινά σημαντικά όργανα του σώματός μας, όπως το συκώτι και τα νεφρά μας, προκειμένου να μας διατηρούν υγιείς.
Χρειάζομαι αποτοξίνωση;
Δεν θα χρειαζόμασταν αποτοξίνωση αν δεν γεμίζαμε τον οργανισμό μας με τοξίνες (λόγω της κακής διατροφής, της ρύπανσης, του στρες κ.ά.). Μπορεί αυτό να ακούγεται απόλυτο, αλλά αν το καλοσκεφτούμε θα δούμε ότι είμαστε σε θέση να ελέγχουμε σε σημαντικό βαθμό την ποσότητα των βλαβερών ουσιών που μπαίνουν στο σώμα μας. Δεν έχουμε, λοιπόν, παρά να υιοθετήσουμε μια ισορροπημένη διατροφή, συνδυασμένη με συστηματική άσκηση και περιορισμό του άγχους.
Το πλάνο διατροφής σου
Ποικιλία και μέτρο είναι οι λέξεις-κλειδιά για την εσωτερική και εξωτερική ανανέωση του σώματός μας. Το παρακάτω αποτοξινωτικό διαιτολόγιο είναι αρκετά χαμηλό σε θερμίδες, αλλά παράλληλα περιέχει ποικιλία θρεπτικών συστατικών και κρατάει ψηλά τον πήχη όσον αφορά τη γεύση.
Ιδέες για πρωινά
1/Κρέπα φρούτων: Φτιάξτε μια κρέπα με γάλα, αλεύρι και αυγό, την οποία θα γεμίσετε με 1/4 φλιτζανιού βατόμουρα και κομματάκια φράουλας.
2/«Μυστικό» smoothie: Χτυπήστε στο μπλέντερ 1 μέτρια μπανάνα, 1 φλιτζάνι φράουλες, 1/2 φλιτζάνι cranberries ή χυμό ροδιού και 3-4 παγάκια. Σερβίρετε σε ποτήρι και συνοδεύστε το προαιρετικά με λίγα αμύγδαλα ή μια μπάρα δημητριακών ολικής άλεσης.
3/Πιπεριές scrambled: Ρίξτε στο τηγάνι πιπεριές διαφόρων χρωμάτων και προσθέστε 1 αυγό χτυπημένο με λίγο αλάτι και 1 κουταλάκι του γλυκού ελαιόλαδο. Ανακατέψτε ελαφρώς μέχρι να δέσει το μείγμα και σερβίρετε με 1 φέτα ψωμί και 1 κομμάτι κίτρινο τυρί μειωμένων λιπαρών.
Ιδέες για μεσημεριανά
1/Η «άλλη» κοτοσαλάτα: Ψιλοκόψτε 120-180 γρ. ψητού ή βραστού στήθους κοτόπουλου χωρίς πέτσα και αναμείξτε τα με 1/4 του φλιτζανιού γιαούρτι (2% λιπαρών), 1 κουταλιά σταφίδες, 1/2 φλιτζάνι κομματάκια μήλου και 1 κουταλιά καρύδια. Σερβίρετε το μείγμα σε 2 μεγάλα φύλλα μαρουλιού και συνοδεύστε τη σαλάτα με 1 φέτα ψωμί ολικής άλεσης.
2/Πατάτα με γιαούρτι: Ψήστε στον φούρνο 1 μέτρια πατάτα με τη φλούδα της για 45΄, αφού την πλύνετε πολύ καλά. Ανοίξτε τη στη μέση και προσθέστε σος, παρασκευασμένη με 1/4 του φλιτζανιού στραγγιστό γιαούρτι (2% λιπαρά), 1/2 κουταλάκι του γλυκού κάρι, ελάχιστο σκόρδο τριμμένο, 1 κουταλιά ελαιόλαδο. Σερβίρετε την πατάτα περιχυμένη με χυμό λεμονιού και με 1 φλιτζάνι φρέσκα χορταρικά ή μπρόκολο.
3/Η μεγάλη σαλάτα: Αναμείξτε 3 φλιτζάνια σαλάτα από ποικιλία φρέσκων χόρτων, 1/4 του φλιτζανιού τριμμένο καρότο, ψιλοκομμένο σέλινο και μπρόκολο, 1 κουταλιά αποξηραμένα cranberries ή σταφίδες, 30 γρ. φέτα τριμμένη και 1 κουταλιά ψιλοκομμένους ξηρούς καρπούς και περιχύστε με 1 κουταλιά ελαιόλαδο και 1-2 κουταλιές ξίδι βαλσάμικο. Συνοδεύστε τη σαλάτα με 1 φέτα ψωμί ή μισή κριθαροκουλούρα.
Ιδέες για βραδινά
1/Κινέζικα λαχανικά: Σοτάρετε 1 φλιτζάνι μπρόκολο, 1 φλιτζάνι φρέσκα μανιτάρια σε φέτες και 1/2 φλιτζάνι πιπεριές σε φέτες και προσθέστε 1 κουταλιά σόγια σος. Ανακατέψτε μέχρι να μαλακώσουν τα λαχανικά και σερβίρετε με 2/3 του φλιτζανιού ρύζι στον ατμό.
2/«Εξοχική» λαχανοσαλάτα με κοτόπουλο: Ψιλοκόψτε 120-180 γρ. ψητού ή βραστού στήθους κοτόπουλου χωρίς πέτσα και αναμείξτε τα με 1/2 φλιτζάνι κόκκινες πιπεριές, 1/2 φλιτζάνι καρότο τριμμένο, 1 φλιτζάνι λάχανο τριμμένο, 1 κουταλιά κάσιους, 1/4 του φλιτζανιού κομματάκια μανταρινιού. Περιχύστε με μείγμα από 1 κουταλιά ξίδι, 1 κουταλιά σόγια σος και 1 κουταλιά ελαιόλαδο τη σαλάτα. Σερβίρετε με 1/2 φλιτζάνι ρύζι στον ατμό.
3/Σολομός με άνηθο: Σε βαθύ τηγάνι, αχνίστε 1 φιλέτο σολομού (120-180 γρ.) σε 1/2 φλιτζάνι ζωμό λαχανικών, 1/2 φλιτζάνι λευκό κρασί, 2 κουταλιές άνηθο ψιλοκομμένο και 3-4 κόκκους πιπέρι για 10-12΄. Σερβίρετε με 1½ φλιτζάνι ψητά λαχανάκια Βρυξελλών ή μπρόκολο και 1/2 φλιτζάνι άγριο ρύζι στον ατμό.