Σετ ποτήρια ή πιάτα, κορνίζες, σκεύη μαγειρικής και άλλα ευφάνταστα ή μη αντικείμενα δίνονταν παλαιότερα ως δώρα γάμου, για να στήσουν οι νεόνυμφοι το νέο τους σπιτικό, με τις γαμήλιες λίστες να ανοίγονται σε καταστήματα οικιακού εξοπλισμού, επίπλων και διακόσμησης ή σε κάποιο πολυκατάστημα. Πλέον όμως, το δώρο γάμου έχει πάρει τη μορφή κυρίως χρηματικών ποσών, με τη λίστα γάμου να είναι συνήθως ο αριθμός IBAN του ζευγαριού. Αλλά αυτό το δώρο (ή αλλιώς δωρεά), έχει φόρο!
Έτσι, μαζί με τη χαρά της γαμήλιας τελετής ξεκινούν και οι νομικές υποχρεώσεις για όσους λαμβάνουν χρηματικά ποσά για δώρα. Οι λίστες δώρων, αλλά ακόμα και τα χρήματα στα φακελάκια που μπαίνουν απευθείας στο σακάκι του γαμπρού ή στην τσάντα της νύφης, πρέπει να δηλωθούν στην εφορία, καθώς υπόκεινται σε φόρο δωρεάς. Και μάλιστα ανάλογα με τον βαθμό συγγένειας του αποστολέα του δώρου, ο φόρος, εφόσον δηλωθεί, μπορεί να φθάσει και το 40%.
Πώς υπολογίζεται ο φόρος
Ο φόρος δωρεών υπολογίζεται με βάση το ποσό του δώρου και τη σχέση του δωρητή με το ζευγάρι. Δηλαδή, η φορολόγηση εξαρτάται από την κατηγορία συγγένειας του δωρητή με το ζευγάρι. Συνολικά υπάρχουν τρεις κατηγορίες για τους συγγενείς, οι οποίες καθορίζουν τον φορολογικό συντελεστή που εφαρμόζεται σε κάθε περίπτωση.
H κατηγορία Α περιλαμβάνει συγγενείς πρώτου βαθμού, όπως γονείς και παιδιά, ενώ η κατηγορία Β περιλαμβάνει συγγενείς δεύτερου βαθμού, όπως αδέλφια και ξαδέλφια. Η τρίτη κατηγορία περιλαμβάνει όλους τους υπόλοιπους συγγενείς, με τον φορολογικό συντελεστή να αυξάνεται.
Σημειώνεται ότι οι συγγενείς πρώτου βαθμού έχουν τον κίνδυνο να πληρώσουν φόρο 10% για δωρεές χρηματικών ποσών προς τα παιδιά τους, παρά την αύξηση του αφορολόγητου ορίου των 800.000 ευρώ που ισχύει από την 1η Οκτωβρίου 2021, εάν δεν προσέξουν μια προϋπόθεση που προβλέπει η διάταξη.
Για να ισχύσει το υψηλό αφορολόγητο, τα χρήματα πρέπει να μεταβιβαστούν από τον γονέα στο παιδί μέσω των τραπεζικών λογαριασμών των δύο πλευρών κι όχι να δοθούν στο χέρι σε μετρητά ούτε να κατατεθούν τα μετρητά από τον δωρεοδότη στον τραπεζικό λογαριασμό του δωρεοδόχου.
Εάν για παράδειγμα ένας πατέρας καταθέσει σε τραπεζικό λογαριασμό του παιδιού του ένα χρηματικό ποσό ύψους 5.000 ευρώ σε μετρητά, τότε η κόρη ή ο γιος θα υποχρεωθεί να καταβάλει φόρο γονικής παροχής 10% επί ολόκληρου του ποσού.
Βαθμοί Συγγένειας
Κατηγορία Α: Συγγενείς πρώτου βαθμού, δηλαδή γονείς, παιδιά, πεθεροί και εγγόνια. Συντελεστής φόρου 10%.
Κατηγορία Β: Συγγενείς δεύτερου βαθμού, δισέγγονα, παππούδες, ετεροθαλή αδέλφια και ξαδέλφια. Συντελεστής φόρου 20%.
Κατηγορία Γ: Όλοι οι υπόλοιποι συγγενείς, εκτός από εκείνους που ανήκουν στις προηγούμενες δύο κατηγορίες. Συντελεστής φόρου 40%.
Εάν, για παράδειγμα, ένας μακρινός συγγενής δώσει 5.000 ευρώ, τότε η φορολογία της δωρεάς θα φτάσει σχεδόν στο μισό, δηλαδή 2.000 ευρώ (5.000 x 40%).
Τι ισχύει με το Δώρο Γάμου;
Τα δώρα γάμου εντάσσονται στον Κώδικα Φορολογίας Δωρεών όπως αυτός ισχύει με τον Ν.2961/2001. Ο νόμος αναφέρει ότι υποκείμενο του φόρου είναι ο δωρεοδόχος, δηλαδή αυτός που δέχεται τη δωρεά, άρα στη λίστα γάμου, το ζευγάρι ή ο υπόχρεος σύζυγος. Έτσι το ζευγάρι, εφόσον δεχθεί τις δωρεές της λίστας γάμου, σε κάποια τράπεζα ή σε μετρητά θα πρέπει να τις δηλώσει. Σύμφωνα με το άρθρο 56 του νόμου 4839/2021, ο φορολογούμενος πρέπει να πληρώσει φόρο δωρεών για να νομιμοποιήσει τη λήψη του δώρου καθώς τα χρηματικά ποσά που προέρχονται από δώρα γάμου θεωρούνται δωρεές σε χρήμα.
Συμβουλές για τους νεόνυμφους
Είναι σημαντικό για τα νέα ζευγάρια να ενημερωθούν για τις υποχρεώσεις σχετικά με τα δώρα γάμου κυρίως με τη συμβουλή ενός εξειδικευμένου φοροτεχνικού εάν επιθυμούν την εξασφάλιση των ορθών φορολογικών υποχρεώσεών τους.
«Η συμμόρφωση με τη φορολογική νομοθεσία μπορεί να οδηγήσει στην αποφυγή προβλημάτων και πρόσθετων χρεώσεων», δηλώνει η κα. Ιουλία Μπούντρη, λογίστρια – φοροτεχνικός στο Newsbeast. «Αξίζει επίσης να τονιστεί ότι τα χρήματα αυτά είναι βοηθητικά ως προς την κάλυψη των τεκμηρίων για κάθε φορολογούμενο. Για τον λόγο αυτόν, τα ζευγάρια θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους τις προσωπικές τους οικονομικές συνθήκες και τις ανάγκες τους πριν αποφασίσουν πώς θα διαχειριστούν τα δώρα γάμου που λαμβάνουν» προσθέτει.