Όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, 600.000.000 αδέσποτα σε όλον τον κόσμο, μπορούμε να υποστηρίξουμε την εξάλειψή τους από ένα μικρό νησάκι σαν την Αίγινα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Zero Stray Pawject, του προγράμματος που βρίσκεται σε ισχύ μόλις τα τελευταία δύο χρόνια, είναι τόσο εντυπωσιακά που μπορεί να αποτελέσει τον πιλότο και τον οδηγό για ευρύτερης κλίμακας χρήση του σε μεγάλα αστικά κέντρα. Αρκεί να συνδυάσει κανείς σωστά τον εθελοντισμό, την ιδιωτική πρωτοβουλία και –προφανώς- τις κρατικές υπηρεσίες, ο ρόλος των οποίων είναι καταλυτικός προκειμένου να επιτευχθούν λύσεις σε ένα πρόβλημα που ειδικά στην Ελλάδα έχει πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και προσβάλλει τόσο την χώρα όσο και τους πολίτες της.
Ακριβώς αυτό το πρόβλημα αντιλήφθηκαν πριν μερικά χρόνια οι Τεό Μουμτζίδης (τότε κάτοικος Νέας Υόρκης) και η σύζυγός του Σίλια Σίλερ κατά την διάρκεια διακοπών τους στην Μύκονο. Η σπαραχτική εικόνα των εγκαταλελειμμένων ζώων (φαινόμενο συχνό στην Ελλάδα) τους άγγιξε βαθιά και το πρώτο βήμα τους ήταν να υιοθετήσουν ένα από αυτά, την συμπαθέστατη σκυλίτσα Καπρίς, που από ένα τοπικό καταφύγιο είχε την λαμπρή τύχη να γίνει μέλος της οικογένειάς τους.
Το παράδειγμα που δίνει η Αίγινα
Ωστόσο το ζευγάρι δεν έμεινε εκεί. Αντίθετα αποφάσισε να μην σταθεί μόνο στη διαπίστωση ενός προβλήματος, αλλά να πρωτοστατεί για τη λύση του και να γίνει κομμάτι της. Αρχικά έδρασε στην Μύκονο, αλλά σύντομα αντιλήφθηκε ότι ένα νησί σαν αυτό της Αίγινας μπορούσε να προσφέρει τα εχέγγυα ώστε να εφαρμοστεί εκεί ένα πιλοτικό πρόγραμμα συνολικής αντιμετώπισης του προβλήματος των αδέσποτων ζώων συντροφιάς. Και τότε γεννήθηκε το «παιδί» τους. Το Zero Stray Pawject, ένα πρότζεκτ που ελάχιστο καιρό αργότερα έχει αποδώσει καρπούς που ίσως δεν ανέμεναν ούτε οι εμπνευστές του.
Και με το θέμα να έχει επανέλθει στην επικαιρότητα λόγω της δημόσιας διαβούλευσης για το νέο νόμο περί αδέσποτων ίσως τόσο ο αρμόδιος υπουργός, Μάκης Βορίδης, όσο και οι συνεργάτες του ίσως θα άξιζε να στρέψουν το βλέμμα τους προς την Αίγινα και να αντλήσουν ιδέες από ένα σύστημα που αποδεδειγμένα έχει λειτουργήσει.
Άλλωστε και οι ίδιοι οι υπεύθυνοι του προγράμματος σε συνέντευξή τους φαίνεται να μην αποδίδουν την έκταση του προβλήματος στην έλλειψη επαρκών νόμων, αλλά κυρίως στην έλλειψη παιδείας, κουλτούρας και στην μνημειώδη ελληνική γραφειοκρατία των δημοσίων φορέων.
Στην Αίγινα, λοιπόν, στήθηκαν οι βασικοί πυλώνες του προγράμματος, το οποίο πάντως δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς την συνεργασία των τοπικών αρχών αλλά και των ίδιων των κατοίκων. Εάν δεν συνέβαινε αυτό, τότε θα μιλάγαμε απλά για ακόμη ένα καταφύγιο από τα πολλά που λειτουργούν έτσι κι αλλιώς, αλλά διαθέτουν περιορισμένα μέσα που δεν αρκούν για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.
Κύρια μέριμνά τους ήταν η ενημέρωση των κατοίκων ώστε να αντιληφθούν τι ακριβώς σημαίνει εγκατάλειψη ενός ζώου και η ευαισθητοποίησή τους πάνω στο θέμα. Ωστόσο αυτό από μόνο του δεν θα ήταν αρκετό. Για να στηριχθεί η προσπάθεια και να αποκτήσει νόημα, απαραίτητη ήταν η ιχνηλάτηση κάθε δεσποζόμενου οικόσιτου ζώου με τσιπάκι, όπως ακριβώς προβλέπει ο νόμος δηλαδή. Που όμως επίσης δεν λύνει κανένα πρόβλημα εάν δεν υπάρχει επαρκής έλεγχος από τις ίδιες τις Αρχές για την εφαρμογή του. Οι άνθρωποι του Zero Stray Pawject έπρεπε αρχικά να βρουν τρόπο ώστε να προμηθευτούν ικανοποιητικό αριθμό τσιπ ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες του νησιού και στη συνέχεια να εξασφαλίσουν τη συνεργασία της αστυνομίας, του λιμενικού αλλά και των υπόλοιπων φορέων που θα πραγματοποιούσαν το απαραίτητο τσεκ κάθε ζώου ξεχωριστά. Μέσα σε δύο χρόνια υπολογίζεται ότι περίπου το 50% των σκύλων του νησιού είναι τσιπαρισμένο και υπάρχει η πρόβλεψη ότι ίσως σε μόλις ένα χρόνο από σήμερα θα επιτευχθεί ένας στόχος που για άλλους είναι άπιαστο όνειρο. Να ανέβει αυτό το νούμερο στο «μαγικό» 100%!
Ο Τεό και η Σίλια μιλούν με ενθουσιασμό για τα εντυπωσιακά αποτελέσματα και φυσικά δεν λησμονούν να αναφερθούν και στα μέλη της τοπικής κοινωνίας για την αρωγή τους, μνημονεύοντας ιδιαίτερα την διευθύντρια των υπηρεσιών υγείας του νησιού, Σοφία Χατζινα, ενώ όπου σταθούν και όπου βρεθούν επαναλαμβάνουν ότι πρόκειται για μια κοινή προσπάθεια, για μια αλυσίδα της οποίας κάθε κρίκος παίζει τον ιδιαίτερο δικό του ρόλο.
Το παράδειγμα της Αίγινας σίγουρα δεν μπορεί να εφαρμοστεί με την ίδια επιτυχία σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Ελλάδας, ειδικά στις ηπειρωτικές περιοχές όπου είναι δύσκολος ο έλεγχος των αδέσποτων τα οποία μετακινούνται διαρκώς σε μια αέναη και φρικτή αναζήτηση λίγης τροφής ή νερού. Όμως εκείνο που δεν αλλάζει ανάλογα με την γεωγραφία είναι η ανάγκη να σκύψουμε όλοι πάνω από το πρόβλημα ξεκινώντας αρχικά από τους εαυτούς μας και δείχνοντας εκείνο το είδος της ευαισθησίας που είναι αναγκαίο για να μπορούμε να λεγόμαστε άνθρωποι…