Ο καιρός έχει ζεστάνει πολύ και οι βόλτες μας γίνονται όλο και πιο πολλές. Έτσι καλό είναι να μάθουμε ορισμένα χρήσιμα πράγματα για να μπορέσουμε να αποφύγουμε κινδύνους και δυσάρεστες καταστάσεις για τα σκυλιά μας. Ένας από αυτούς τους κινδύνους είναι και τα γνωστά-άγνωστα άγανα.
Τα άγανα στην ουσία είναι αγκάθια. Πρόκειται για την κορυφή του άνθους ορισμένων ειδών αγριόχορτου, του σιταριού και άλλων αυτοφυών φυτών, τα οποία, χάρη στους βελονοειδείς σχηματισμούς τους, αποτελούν το μέσο διακίνησης και εξάπλωσης των σπόρων τους. Τα άγανα προσκολλώνται στο δέρμα των ζώων και με αυτόν τον τρόπο εξαπλώνονται στη φύση.
Στη χώρα μας τα συναντάμε πολύ συχνά και αποτελούν κίνδυνο ειδικά από τη στιγμή που ξεραίνονται τα άγρια χόρτα (συνήθως από τα μέσα Μαΐου και καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού). Υψηλότερο κίνδυνο διατρέχουν ζώα με μακρύ και πυκνό τρίχωμα, που βγαίνουν βόλτα σε περιοχές με πολλά ξερά χόρτα.
Το ”V” σχήμα τους, με το αιχμηρό άκρο, διευκολύνει τη βαθιά διείσδυσή τους και τα “αγκαθάκια” που έχουν κατά μήκος είναι υπεύθυνα για τη “μονόδρομη” μετακίνησή τους μέσα στο δέρμα, με συνέπεια να δημιουργούν σοβαρά προβλήματα.
Τα άγανα προκαλούν ενόχληση, πόνο και φλεγμονή σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος βρεθούν και είναι ικανά να φτάσουν σε εσωτερικά όργανα (πνεύμονες, καρδιά, νωτιαίο μυελό κ.λ.π.).
Κατά σειρά συχνότητας τα συναντάμε:
• Στο δέρμα (συχνότερα στις πατούσες, στα μεσοδακτύλια διαστήματα)
• Στα αυτιά
• Στα μάτια
• Στη μύτη
• Στη στοματική κοιλότητα (συχνότερα στο οπίσθιο τμήμα της, κοντά στις αμυγδαλές)
• Στα εξωτερικά γεννητικά όργανα
Τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με το σημείο προσβολής
Στο δέρμα: Ανάμεσα στα δάχτυλα των ποδιών και στην μπροστινή επιφάνεια του θώρακα και των ώμων. Η διείσδυσή τους μέσω του δέρματος προκαλεί οίδημα, πόνο, ερύθημα, επίμονο γλείψιμο της περιοχής ή έξοδο ορο-αιμορραγικού υγρού από το σημείο. Το ζώο, όταν προσβάλλονται τα άκρα του, μπορεί να κουτσαίνει.
Στα αυτιά: Τα ζώα τινάζουν το κεφάλι, ξύνουν έντονα το αυτί, εμφανίζουν κλίση της κεφαλής τους και, δευτερογενώς, μπορεί να προκληθεί ωτίτιδα. Όταν τα άγανα διαπερνούν το τύμπανο του αυτιού, προκαλούν προβλήματα ακοής και νευρολογικά συμπτώματα.
Στα μάτια: Προκαλούν πόνο, έντονο πρήξιμο και οφθαλμικό έκκριμα, ενώ πολύ συχνά τα ζώα κρατούν το μάτι τους κλειστό. Επίσης δημιουργούν έλκη και τραύματα στον κερατοειδή.
Στη μύτη: Προκαλούν έντονη ενόχληση, που εκδηλώνεται με επίμονο φτέρνισμα. Ο σκύλος τρίβει τη μουσούδα του στο έδαφος ή με την πατούσα του και είναι πιθανό να εξέλθει από το ρουθούνι αίμα και βλέννα.
Στο στόμα: Όταν παγιδεύονται στη στοματική κοιλότητα, μπορεί να προκαλέσουν ξηρό βήχα, δυσκολία στην κατάποση και άρνηση για την πρόσληψη τροφής. Σε περιπτώσεις που μεταναστεύσουν μέσα σε σωματικές κοιλότητες (θωρακική, περιτοναϊκή) και προσβάλλουν εσωτερικά όργανα, τότε εμφανίζονται γενικά συμπτώματα, όπως κατάπτωση, ανορεξία, απώλεια βάρους ή δυσκολία στην αναπνοή.
Επειδή προκαλούν σοβαρές βλάβες, τα άγανα πρέπει να απομακρύνονται το ταχύτερο δυνατό. Συχνά απαιτείται ηρεμία ή γενική αναισθησία. Όταν έχουν προκαλέσει μόλυνση, χρειάζεται και χορήγηση αντιβιοτικών. Τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν 24-96 ώρες μετά την επιτυχή αφαίρεσή τους.
Όταν τα συμπτώματα επιμένουν, πρέπει να διερευνάται το ενδεχόμενο να υπάρχουν και άλλα άγανα. Σε αρκετές περιπτώσεις όμως, τα άγανα είναι δύσκολο να εντοπιστούν και χρειάζονται επανειλημμένες επεμβάσεις προκειμένου να βρεθούν και να αφαιρεθούν.
Συνήθως τις πρώτες ώρες, αφού έχει μπει τελικά το άγανο μέσα στο σώμα, το σημείο από το οποίο μπήκε έχει μια τρυπούλα και είναι και λίγο πρησμένο.
Καλό είναι προληπτικά μετά τη βόλτα να ψάχνουμε εξονυχιστικά το σκύλο μας και να αφαιρούμε ξένα σώματα και διάφορα χορταράκια και κολιτσίδες που θα βρούμε.
Στο εξωτερικό κυκλοφορεί το OutFox® Field Guard (από το foxtail) το οποίο είναι ένα διχτάκι προστασίας που μπαίνει στο κεφάλι του σκύλου και αποτρέπει τα άγανα να εισέλθουν σε στόμα, μάτια και αυτιά που είναι και τα πιο επικίνδυνα σημεία, χωρίς να τον εμποδίζει να μεταφέρει αντικείμενα όπως μπαλάκια του τένις κτλ με το στόμα του.