Όταν ένα ελάφι μολυνθεί από μία χρόνια ασθένεια, μπορεί να περάσουν έως και δύο χρόνια πριν εμφανιστούν τα συμπτώματά της.
Τι είναι η εγκεφαλική ασθένεια ελάφι ζόμπι
Σε κάποιο σημείο, το ελάφι θα χάσει βάρος, θα σταματήσει να αλληλεπιδρά με άλλα ελάφια, θα χάσει τον φόβο του για τον άνθρωπο και μπορεί να αρχίσει να έχει αυξημένη δίψα και παραγωγή σιέλου. Περνάει πολλές ώρες κοιτάζοντας το κενό, ενώ λιμοκτονεί και δεν κάνει κάτι γι’ αυτό. Ως εκ τούτου η ασθένεια αυτή έχει πάρει την ονομασία “ελάφι ζόμπι”, αλλά ο επιστημονικός της όρος είναι Chronic Wasting Disease (CWD).
Ένα μικρό ελάφι (του είδους elk που ανήκει στα ελαφοειδή) με CWD. Πηγή:http://www.cpr.org
Εξ όσων γνωρίζουμε, όμως, κανένας άνθρωπος δεν έχει μολυνθεί ποτέ από τη νόσο, που προκαλείται από την εξάπλωση λανθασμένων πρωτεϊνών, οι οποίες ονομάζονται prions.
Ωστόσο, Καναδοί ερευνητές εξέφρασαν το περασμένο καλοκαίρι τις ανησυχίες τους ότι η ασθένεια “ελάφι ζόμπι” θα μπορούσε να μολύνει εκείνους τους ανθρώπους που τρώνε κρέας ελαφιού, ή άλλα κρέατα, που έχουν αυτές τις πρωτεΐνες.
Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα μιας συνεχιζόμενης μελέτης από τον οργανισμό Health Canada δείχνουν ότι οι πίθηκοι μακάκες, τα πρωτεύοντα θηλαστικά που μοιάζουν περισσότερο με τους ανθρώπους και τα οποία εδώ και χρόνια χρησιμοποιούνται ως πειραματόζωα σε επιστημονικές έρευνες, μπορούν να κολλήσουν την ασθένεια ελάφι ζόμπι μετά από τακτική κατανάλωση μολυσμένου κρέατος.
Εξαιτίας αυτού, “δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να μεταδοθεί η νόσος CWD στους ανθρώπους”, δήλωσε ο υπουργός Υγείας του Καναδά τον Απρίλιο σε αυτή την επίσημη ενημέρωση. “Η πιο συνετή προσέγγιση είναι να θεωρήσουμε ότι η νόσος CWD έχει τη δυνατότητα να μολύνει τους ανθρώπους”.
Η εξάπλωση μιας παράξενης ασθένειας
Οι ερευνητές παρατήρησαν για πρώτη φορά αυτή την ασθένεια περίπου 50 χρόνια πριν στο Κολοράντο. Έκτοτε, έχει αναφερθεί σε γειτονικές πολιτείες των ΗΠΑ, σε εκείνες γύρω από τις Μεγάλες Λίμνες, συμπεριλαμβανομένων του Ουισκόνσιν, του Μίσιγκαν και, φυσικά, του Καναδά.
Οι ασθένειες που οφείλονται στις πρωτεΐνες prion είναι συχνά προοδευτικές και συνήθως θανατηφόρες. Oι επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορούν να προσαρμοστούν, ώστε να μολύνουν διάφορα είδη ειδών, συμπεριλαμβανομένων, ενδεχομένως, των ανθρώπων. Αλλά δεν είναι ακόμα επαρκώς κατανοητές.
Η παρόμοια ασθένεια της “νόσου των τρελών αγελάδων» κατέληξε να αποτελέσει πρόβλημα παγκόσμιας κλίμακας για την δημόσια υγεία, αφότου τα βοοειδή έφαγαν οστεάλευρα από πρόβατα με την εν λόγω νευροεκφυλιστική ασθένεια. Τελικά, η ασθένεια “βρήκε δίοδο” στην ανθρώπινη τροφή και προκάλεσε έναν νέο τύπο, τη νόσο Creutzfeldt-Jakob, η οποία προκαλεί ταχεία επιδείνωση του ανθρωπίνου εγκεφάλου.
Ο Mark Zabel, ανοσολόγος στο κρατικό πανεπιστήμιο του Κολοράντο, δήλωσε στο Colorado Public Radio, ότι “επειδή η ασθένεια ‘ελάφι ζόμπι’ είναι μια κατάσταση που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, μπορεί να εξελίσσεται ταχέως. Αυτό μας οδηγεί στο να πιστέψουμε ότι είναι θέμα χρόνου προτού αντιληφθούμε ότι η νόσος CWD μπορεί να μολύνει και τον άνθρωπο”.
Προς το παρόν, μερικοί εμπειρογνώμονες συμβουλεύουν τους κυνηγούς ελαφοειδών στις ΗΠΑ να πάρουν ένα δείγμα από την σάρκα τους και να το καταθέσουν για κλινικές δοκιμές προτού μαγειρέψουν και καταναλώσουν το κρέας.