Οι δηλώσεις ενός Ελληνοϊταλού κτηνίατρου που μιλάει για τα λάθη της κοινωνίας απέναντι στα ζώα και το μεγάλο ποσοστό απαίδευτων ανθρώπων που κακοποιούν τα αδέσποτα.
Η απανθρωπιά και η κακοποίηση των ζώων που μαστίζει την κοινωνία μας
Πώς μπορούν να πυροβολούν με καραμπίνα ένα αδέσποτο; Πώς μπορούν να πετάνε στα σκουπίδια ζώα λες και είναι απορρίμματα; Πληθαίνουν τα φαινόμενα κακοποίησης και εγκατάλειψης ζώων στη χώρα μας, με τα περιστατικά που έρχονται καθημερινά στο φως της δημοσιότητας να είναι όλο και περισσότερο αποτροπιαστικά. Βία, κακοποίηση, εγκατάλειψη ακόμα και δηλητηρίαση με φόλες αποτελούν ορισμένες μορφές αποτρόπαιων εγκλημάτων που σημειώνονται τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό. «Η έλλειψη βίας οδηγεί στην υπέρτατη ηθική που είναι και ο σκοπός όλης της εξέλιξης.
Μέχρι να σταματήσουμε να κάνουμε κακό στα ζώα, είμαστε ακόμα απολίτιστοι» έλεγε ο Αμερικανός εφευρέτης, Τόμας Έντισον. Η κακοποίηση των ζώων δεν είναι κάτι που αγγίζει μόνο τους φιλόζωους και όσους αγαπάνε τα ζώα αλλά προκαλεί το κοινό αίσθημα. Ένας Ελληνοϊταλός κτηνίατρος από τον Βόλο, ο Φιλήμων-Σαλβατόρε Διαμαντής, τα τελευταία χρόνια έχει περιθάλψει εκατοντάδες κακοποιημένα ζώα που έχουν πέσει θύματα του ανθρώπινου παραλογισμού.
Εγώ κάτι αισιόδοξο το οποίο βλέπω είναι ότι οι νέες γενιές των Ελλήνων έχουν μεγαλύτερο ποσοστό φιλοζωίας από ό,τι παλαιότερα «Περιπτώσεις κακοποίησης υπάρχουν σε όλες τις χώρες, αλλά εδώ παρατηρούμε ποσοστά Βαλκανίων παρά Ευρωπαϊκής Ένωσης» λέει . Όσο για την ευθύνη, όπως μας λέει, αυτή βαραίνει και τους πολίτες που όταν βαρεθούν ένα ζώο το ξεφορτώνονται αλλά και τους δήμους που δείχνουν να αδιαφορούν για τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό τους και δεν εφαρμόζουν τους υγειονομικούς κανόνες. – Είναι αυξημένα τα περιστατικά κακομεταχείρισης και βασανισμού αδέσποτων τον τελευταίο καιρό;
Οι κακοποιητές ζώων είναι συνήθως άνθρωποι με ψυχικές διαταραχές
«Η αλήθεια είναι ότι διαχρονικά το καλοκαίρι βλέπουμε περισσότερα περιστατικά κακοποίησης ή τραυματισμού αδέσποτων ζώων. Δεν θα έλεγα ότι αυτό συμβαίνει μόνο τα τελευταία 1-2 χρόνια. Τους καλοκαιρινούς μήνες αυξάνεται ο αριθμός των αδέσποτων κατά ένα περίεργο τρόπο. Πολλές φορές το έχουμε συσχετίσει και με τις διακοπές που δυστυχώς επιλέγουν κάποιοι να ξεφορτωθούν το κατοικίδιό τους αυτούς τους μήνες». – Γιατί κάποιος να κάνει κακό σε ένα αδέσποτο; «Συνήθως οι δράστες είναι άνθρωποι με προβλήματα, επιθετικά άτομα πολλές φορές ή που δεν έχουν συνείδηση του τι κάνουν εκείνη τη στιγμή. Συνήθως αυτό είναι το προφίλ των δραστών. Ένας λογικός, αγαπάει-δεν αγαπάει ένα ζώο, δεν μπαίνει σε μία τέτοια διαδικασία τουλάχιστον να κακοποιήσει ένα ζώο».
– Πώς μπορεί να πυροβολεί κάποιος ένα σκύλο; «Είναι βάναυσο. Μία μερίδα Ελλήνων, κυνηγών παραδείγματος χάρη -γιατί για να έχει κάποιος ένα όπλο σημαίνει ότι το χρησιμοποιεί- δεν συνειδητοποιούν τις διαφορές μεταξύ ενός θηράματος και ενός κατοικίδιου ζώου. Για κάποιους όντως ο σκύλος δεν διαφέρει από μία κότα». – Είμαστε φιλόζωοι σαν λαός; «Εγώ κάτι αισιόδοξο το οποίο βλέπω είναι ότι οι νέες γενιές των Ελλήνων έχουν μεγαλύτερο ποσοστό φιλοζωίας από ό,τι παλαιότερα, από ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας.
Για να το πω διαφορετικά αλλάζει η έννοια της φιλοζωίας και εξευρωπαΐζεται. Παλαιότερα κάποιος θεωρούνταν φιλόζωος στην Ελλάδα εάν είχε δύο κατσίκες σπίτι του και στο τέλος του εξαμήνου τις έσφαζε και τις έβαζε για ψήσιμο. Αυτός θεωρούνταν φιλόζωος γιατί είχε ζώα στην αυλή του. Πλέον ξεφεύγουμε από αυτό το μοντέλο, πλέον υπάρχει το μοντέλο με το κατοικίδιο σκυλί ή τη γάτα να βρίσκεται μέσα στο σπίτι ως μέλος της οικογένειας. Ακόμα βέβαια έχουμε δρόμο μπροστά μας. Θα έλεγε ότι είμαστε σε ποσοστά Βαλκανίων παρά Ευρώπης». – Αυτό έχει να κάνει με την παιδεία και με τον πολιτισμό ενός λαού;
«Έχει πλήρη σχέση το ένα με το άλλο, εννοείται ότι είναι θέμα παιδείας και είναι και ο μοναδικός τρόπος για να μειώσουμε τα ποσοστά κακοποίησης των ζώων. Κανονικά θα έπρεπε από το σχολείο, από πολύ μικρή ηλικία να διδάσκονται τα δικαιώματα των ζώων. Μόνο έτσι μπορείς να εξαλείψεις τα περιστατικά βίας. Και ο πολιτισμός πολλές φορές συσχετίζεται με αυτά». – Πολλά είναι και τα περιστατικά κακοποίησης και στο Βόλο. Ποια είναι η πιο σκληρή περίπτωση που αντιμετωπίσατε αλλά και η πιο ωραία ιστορία ανάρρωσης; «Υπάρχουν αρκετά περιστατικά, το καθένα είναι ξεχωριστό. Ένα που θυμάμαι κι έχει πάρει και το δρόμο της δικαιοσύνης, ήταν με έναν ηλικιωμένο που βγήκε από το σπίτι του και πυροβόλησε ένα μικρόσωμο αδέσποτο σκύλο γιατί ενοχλούσε την περίφραξή του. Το τραγικό ήταν ότι πυροβόλησε ένα ζώο χωρίς λόγο και το δεύτερο ότι λίγα μέτρα από το σημείο του πυροβολισμού έπαιζαν παιδιά με αυτό το σκύλο.
Η υποχρέωση μας απέναντι στα αδέσποτα και το χρέος μας για να τα διασώσουμε
Τον πυροβόλησε μπροστά στα μάτια των παιδιών. Το ευτυχές ήταν ότι οι γονείς των παιδιών έφεραν το σκύλο στο κτηνιατρείο, υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση -γιατί είχε πάρα πολλά τραύματα σε όλο του το σώμα- ακολούθησε μία πολύ μακρόχρονη θεραπεία, με συνεχή χειρουργεία, περίπου για τρεις μήνες. Τελικά όχι απλά έζησε, αλλά υιοθετήθηκε κιόλας μετά από αυτό το συμβάν και τώρα ζει με μία οικογένεια. Και οι πολίτες του Βόλου αλλά και η αστυνομία κινήθηκαν πολύ γρήγορα».
Το να δένεις ένα ζώο και να το πετάς σε ένα κάδο, και απλά εκείνο αναμένει πότε θα πας το πάρεις από τον κάδο, είναι ωμή βία – Χωρίς καμία διάθεση να δικαιολογήσουμε τέτοιες εγκληματικές ενέργειες, κινδυνεύουμε από τα αδέσποτα; «Από τη στιγμή που ζούμε σε οργανωμένα αστικά περιβάλλοντα είναι απαραίτητο να τηρούνται και κάποιοι υγειονομικοί κανόνες. Τα αδέσποτα σε ένα αστικό περιβάλλον αν τηρούνται οι βασικοί υγειονομικοί κανόνες δεν μπορούν ουσιαστικά να αποτελούν κίνδυνο για τους πολίτες μίας πόλης. Εννοείται ότι το αστικό περιβάλλον δεν είναι το φυσικό περιβάλλον ενός σκύλου.
Και το ιδανικότερο θα ήταν να υπήρχαν αδέσποτα. Από εκεί και πέρα με βάση την ελληνική νομοθεσία οι δήμοι είναι υπεύθυνοι και για την υγειονομική κάλυψη αυτών των ζώων και για την φροντίδα τους. Όντως έχουν παρουσιαστεί φαινόμενα δημιουργίας αγέλων από τα σκυλιά τα οποία μπορεί να γίνουν και επιθετικά. Το πρόβλημα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ότι δεν υπάρχει μια οργανωμένη δομή ώστε να αξιολογούνται αυτά τα περιστατικά. Το αστικό περιβάλλον μίας πόλης δεν είναι το φυσικό περιβάλλον ενός σκύλου και δεν θα έπρεπε να βρίσκεται εκεί. Αυτό σε καμία των περιπτώσεων δεν θα μπορεί να είναι άλλοθι και για φαινόμενα κακοποίησης αλλά και αδιαφορίας των δήμων.
Θα έπρεπε οι δήμοι να αναλαμβάνουν την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των αδέσποτων ζώων, να τα στειρώνουν, να κάνουν τοις εξετάσεις τους και ζώα που μπορεί να είναι φορείς ζωοανθρωπονόσων, να απομονώνονται, να θεραπεύονται και στη συνέχεια είτε να υιοθετούνται είτε να επανεντάσσονται». – Ποια είναι η τιμωρία που προβλέπει ο νόμος για τα περιστατικά κακοποίησης; «Εξαρτάται την περίπτωση. Υπάρχουν διώξεις χρηματικές έως και φυλάκιση. Εάν θυμάμαι καλά τον τελευταίο καιρό είχαμε την πρώτη καταδίκη με φυλάκιση η οποία ήταν μη εξαγοράσιμη» – Κάποια περιστατικά μας κάνουν να παγώνουμε και καμία τιμωρία δεν φαίνεται αρκετή. «Οποιοσδήποτε λογικός άνθρωπος όταν ακούει μία πράξη ωμής βίας, γιατί μιλάμε για ωμή βία η οποία δεν έχει ανταπόκριση, παγώνει. Σε ένα ζώο στο οποίο δεν σου έχει κάνει τίποτα, το ότι το δένεις και το πετάς σε ένα κάδο και απλά εκείνο αναμένει πότε θα πας το πάρεις από τον κάδο, είναι ωμή βία. Προφανώς όποιος λογικός ακούει ή είναι μάρτυρας τέτοιων γεγονότων παγώνει».
– Στο εξωτερικό υπάρχουν τόσα αδέσποτα στους δρόμους; «Η αλήθεια είναι ότι εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τουλάχιστον στις χώρες που έχω εργαστεί και έχω έρθει σε επαφή με τις φιλοζωικές οργανώσεις, τα ποσοστά των αδέσποτων είναι πολύ μικρότερα. Έχει να κάνει βέβαια και με τις περιοχές. Για παράδειγμα στην Ιταλία, στη Βόρεια Ιταλία υπάρχουν πολύ μικρότερα ποσοστά σε σχέση με το Νότο. Αυτό συσχετίζεται και με την παιδεία και με την νοοτροπία των κατοίκων αλλά και με την οργανωμένη πολιτεία, με πιο δραστικά προγράμματα υιοθεσιών.
Το κοινωνικό μήνυμα που μπορούμε να δώσουμε ώστε να εξαλείψουμε την άσχημη συμπεριφορά που βιώνουν τα ζώα από τους ανθρώπους
Βέβαια μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν και κάποιες χώρες που εντάσσουν στο νομοθετικό τους πλαίσιο την υποχρεωτική ευθανασία ζώων που δεν υιοθετούνται και υπάρχει μία πολύ μεγάλη συζήτηση γύρω από αυτό, στο ότι προβαλλόμαστε σαν φιλόζωοι και από την άλλη αντιμετωπίζεις κάποια περιστατικά σαν να είναι αντικείμενα “Σε πούλησα ωραία, δεν σε πούλησα σε πετάω”». – Τι μήνυμα μπορούμε να στείλουμε;
«Η υιοθεσία ενός κατοικίδιου ζώου είναι δέσμευση ζωής. Είναι δέσμευση που πρέπει να την λάβουμε σοβαρά υπόψη, ότι για 15-20 χρόνια θα συμβιώνω με ακόμα ένα οργανισμό. Θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη και τη φυσική δέσμευση που έχει, να έχεις χρόνο να ασχοληθείς με το ζώο σου, να παίξεις, να βγείτε βόλτα αλλά ένα μεγάλο και σημαντικό κομμάτι είναι και η οικονομική δέσμευση. Είσαι υπεύθυνος να καλύψεις ιατροφαρμακευτικά ένα ζώο και για το προληπτικό κομμάτι της υγείας αλλά και εάν χτύπα ξύλο πάθει κάτι. Βέβαια αυτό που παίρνεις πίσω σε ψυχολογικό επίπεδο είναι ανεκτίμητο και ανιδιοτελές».