Μπορεί οι αρχικές προσδοκίες για άνοιγμα και επαναλειτουργία της Παναγίας Σουμελά φέτος να έχουν διαψευσθεί, ωστόσο οι τουρκικές αρχές διαβεβαιώνουν ότι τον Μάιο του 2020 «το μνημείο θα είναι ανοικτό και ασφαλές».
Αυτό δήλωσε στο NTV ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ταξιδιωτικών Πρακτόρων της Τουρκίας.
Τον Μάιο του 2019, λίγες ημέρες μετά τη συμπλήρωση των 100 χρόνων από την ημέρα που ξεκίνησε η σκληρότερη φάση της Γενοκτονίας των Ποντίων που σήμανε και τον οριστικό ξεριζωμό για δεκάδες χιλιάδες, η Παναγία Σουμελά άνοιξε μερικώς για το κοινό μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια εργασιών και αναστηλώσεων.
Το σπουδαίο μνημείο, που είναι ορόσημο για το νομό Τραπεζούντας, μέχρι στιγμής έχει δεχθεί 150.000 επισκέπτες και πλέον ο στόχος των 500.000 μέχρι τέλος του έτους φαντάζει πάρα πολύ εφικτός – μέχρι το κλείσιμό της δεχόταν 700.000 επισκέπτες το χρόνο.
Προς το παρόν, κατά τη διάρκεια των τριών αναστηλωτικών φάσεων που ολοκληρώθηκαν απομακρύνθηκαν περίπου 4.000 τόνοι επικίνδυνων βράχων, ενώ ασφαλίστηκε και ένας βράχος 360 τόνων που απειλούσε το μοναστικό συγκρότημα.
Επιπλέον έγιναν εργασίες εξωραϊσμού στο μονοπάτι προς τη Σουμελά και εργασίες αποκατάστασης στο ιστορικό υδραγωγείο και στα σκαλοπάτια που οδηγούν στο μοναστήρι. Σήμερα οι επισκέπτες φτάνουν μέχρι την πρώτη αυλή, που άνοιξε στις 25 Μαΐου.
Πρόσφατα, μάλιστα, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανέβηκε και μια φωτογραφία με τις σκαλωσιές που έχουν στηθεί στο εσωτερικό, εκεί όπου βρίσκεται και το καθολικό της μονής. Πληροφορίες των τουρκικών ΜΜΕ αναφέρουν ότι το έργο στερέωσης των επικίνδυνων βράχων είναι τόσο δύσκολο και επικίνδυνο που περισσότερες από μία εταιρείες έχουν αναλάβει να το ολοκληρώσουν, ενώ υπήρξαν και κάποιες που παραιτήθηκαν.