Την Ανάμνηση του θαύματος του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου στη Ζάκυνθο τιμά κάθε χρόνο η Εκκλησία μας στις 30 Ιανουαρίου
Ιστορικά η μέρα αυτή, η προτελευταία του πρώτου μήνα του χρόνου, ήταν αφιερωμένη στο νησί μας και σ’ έναν άλλο, μεγάλο Άγιο, από τους πιο αγαπητούς του λαού μας, αλλά και όλης της χριστιανοσύνης, τον Μεγαλομάρτυρα Γεώργιο, τον οποίο τιμούσε ξανά η Ζάκυνθος, ξέχωρα από τις γιορτές της μνήμης του και της μετακομιδής του λειψάνου του, σε ανάμνηση της σωτηρίας του νησιού από την επιδημία της πανούκλας, που πολλές φορές στο παρελθόν είχε απειλήσει τους κατοίκους του και ήταν αιτία να χαθούν πολλές ανθρώπινες ψυχές.
Και να πως έχει η ιστορία.
Όταν το 1669, μετά την πτώση του Χάνδακα και την υποταγή του στους Τούρκους, ήρθαν στον τόπο μας οι Κρήτες πρόσφυγες, έφεραν μαζί τους, μεταξύ των άλλων πολυτίμων, και την εικόνα του Αγίου Γεωργίου του Καμαριώτη, την οποία στην αρχή την κατέθεσαν στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου του Κόλα, η οποία προσεισμικά βρισκόταν στην αρχή του Ψηλώματος, στην οδό Φιλικών, εκεί όπου σήμερα ένα μικρό προσκυνητάρι, στην άκρη μιας πολυκατοικίας, θυμίζει την ύπαρξή της.
Κάποιοι ιερόσυλοι, όμως, ένα βράδυ την έκλεψαν, αφήρεσαν τα πολυτελή της αναθήματα και την έριξαν μέσα σ’ ένα τράφο. Η κλοπή αυτή έγινε, σύμφωνα με τον λόγιο, ιερωμένο Νικόλαο Γαβριηλόπουλο, ο οποίος μας διέσωσε και το περιστατικό, «εις τους χιλίους εξακοσίους ογδοήντα οκτώ (1688), Νοεμβρίου δεκατρείς, ημέρα Τρίτη, οπού ήτον εορτή του εν Αγίοις Πατρός ημών Ιωάννου του Χρυσοστόμου».
Ο ίδιος κληρικός, σε άλλο σημείο του χρονικού του, μας εξιστορεί τη συνέχεια: «Δύο δε νέοι προς το ξημέρωμα πηγαίνοντας να κυνηγήσουν, κατά τύχην απέρασαν από την στράτα των Αγίων Αναργύρων και καθώς εδιάβαιναν κοιτάζοντας από το ένα εις το άλλο μέρος βλέπουν την Εικόνα του Αγίου Γεωργίου εις τον τράφον, όλην καταλασπωμένην και καταφρονεμένην, ωσάν να ήτον τίποτες πράγμα άχρηστον. Γυρίζουν παρευθύς οπίσω, τρέχουν εις την εκκλησίαν του Αγίου Δημητρίου, λέγουν του εφημερίου πως ευρέθη η Εικόνα και καταλεπτώς του διηγούνται τον τρόπον και τον τόπον οπού την ηύραν».
Διαβάζοντας το ίδιο κείμενο γνωρίζουμε πως στη συνέχεια συνάχθηκε όλο το ιερατείο, με επικεφαλής τον Πρωτοπαπά του νησιού και με λαμπάδες και θυμιάματα πήγαν στον τόπο που ήταν πεταμένη η εικόνα, την πήραν και την μετέφεραν με επισημότητα στο Φόρο (την πλατεία Αγίου Μάρκου), όπου εκεί διάβασαν αφορεσμό για τους ιερόσυλους.Τέλος την μετέφεραν στο ναό της, όπου την τοποθέτησαν στη θέση της.
Λίγες μέρες αργότερα, στις 24 του ίδιου μήνα με την κλοπή, ο Ιερώνυμος Ρενιέρης, ένας από τους «Καταστιχατόρους» της Γαληνοτάτης, καλεί στο σπίτι του, στην σκοντράδα του Αγίου Δημητρίου του Κόλα, τους Σανιτάδες (Υγειονόμους) και τους εμπιστεύεται πως πολλοί από τους στρατιώτες του είχαν πανούκλα. Η αρρώστια γρήγορα επεκτάθηκε σ’ όλη τη συνοικία, αλλά και την πόλη.
Η επιδημία αυτή αποδόθηκε σε θεία τιμωρία για την κλοπή και την βεβήλωση της εικόνας και όλοι με προσευχές και νηστείες παρακαλούσαν τον Μεγαλομάρτυρα να τους απαλλάξει από το θανατικό και όπως μας γράφει ο συντάκτης του σχετικού χρονικού: «όλες οι γειτονιές εις τες τριάντα του Ιανουαρίου εις τους χιλίους εξακοσίους ογδοήντα εννέα (1689) έμειναν παντελώς ελεύθερες από κάθε υποψίαν κακού». Όταν αυτό έγινε, θεωρήθηκε θαύμα του Αθλοφόρου κι έτσι καθιερώθηκε η σχετική γιορτή. Ακολουθία της έγραψε ο ίδιος ο Νικόλαος Γαβριηλόπουλος, που τυπώθηκε στην Βενετία το 1710.
Από την πολιτεία, επίσης, θεσπίσθηκε να γίνεται την 30η Ιανουαρίου κάθε χρόνο κι επίσημη λιτανεία της εικόνας του Καμαριώτη.. Παράλληλα ανοικοδομήθηκε και εκκλησία, για να στεγαστεί η θαυματουργή εικόνα, σε οικόπεδο που παραχώρησε γι’ αυτό το σκοπό, ο ευγενής Γιάκουμος Κομούτος, ο οποίος έκτισε και το ναό σε μνήμη των γονέων του… γνωστή σαν Άγιος Γεώργιος του Κουμούτου, βρισκόταν κοντά στην πλατεία Αγίου Μάρκου…
Ο αναθηματικός αυτός ναός του Αγίου Γεωργίου των Κομούτων ή Καμαριώτης, φέρει το εξής επίγραμμα: «Γεώργιον τε οία ναόν σοι πόλις, ανατίθησι της ξένης σωτηρίας».