Η αγία Νίνα (γεωργ. Νίνο) γεννήθηκε στα τέλη του 3ου αι. στην Καππαδοκία, όπου κατοικούσαν πολλοί Γεωργιανοί. Είχε στενή συγγένεια με τον άγιο μεγαλομάρτυρα Γεώργιο, σύμφωνα μάλιστα μ’ ένα παλαιό χειρόγραφο ήταν εξαδέλφη του. Γι’ αυτό ηευλάβειά της στον άγιο ήταν μεγάλη. Ο πατέρας της Ζαβουλών, ευσεβής και φημισμένος στρατιωτικός, είχε φύγει από την πατρίδα του Καππαδοκία, για να προσφέρει τις υπηρεσίες του στον αυτοκράτορα Μαξιμιανό.
Αγία Nίνα: Μεγάλη γιορτή της ορθοδοξίας αύριο 14 Ιανουαρίου
Η μητέρα της Σωσάννα, γεννημένη κι αυτή στην Καππαδοκία, ήταν αδελφή του επισκόπου Ιεροσολύμων, τον οποίο ορισμένοι ταυτίζουν με τον Ιουβενάλιο.
Οι γονείς της Σωσάννας και του Ιουβενάλιου πέθαναν νέοι. Έτσι τα δύο παιδιά έμειναν ορφανά και απροστάτευτα. Σκέφτηκαν τότε να πάνε στα Ιεροσόλυμα.
Ξεκίνησαν με πίστη στο Θεό, αδιαφορώντας για το μακρινό ταξίδι. Φτάνοντας στην Αγία Πόλη, βρήκαν καταφύγιο στο ναό της Αναστάσεως. Ο Ιουβενάλιος σύντομα τοποθετήθηκε οικονόμος του Παναγίου Τάφου, ενώ η Σωσάννα μπήκε στην υπηρεσία της ευλαβέστατης Σάρας – Νιοφόρας, τη Βηθλεεμίτισσας, που ήταν εκεί διακόνισσα.
Στο μεταξύ, έφτασε στη Ρώμη ο Ζαβουλών, για τον οποίο μιλήσαμε πιο πάνω. Σύντομα κέρδισε την εύνοια του αυτοκράτορα, που τον διόρισε αρχηγό του στρατού.
Την εποχή εκείνη οι Φράγκοι επαναστάτησαν εναντίων των Ρωμαίων. Πέρασαν τις Άλπεις, προχώρησαν κατά μήκος του ποταμού Πο και στρατοπέδευσαν. Ο Ζαβουλών, με διαταγή του αυτοκράτορα, κινήθηκε εναντίον του.
Με τη βοήθεια του Θεού τους νίκησε κι αιχμαλώτισε πολλούς. Ανάμεσα στους αιχμαλώτους ήταν και ο επαναστάτης βασιλιάς.
Ο Μαξιμιανός βράβευσε το στρατηγό του, ενώ τους αποστάτες καταδίκασε σε θάνατο.
Οι αιχμάλωτοι ζήτησαν από τον Ζαβουλών, πριν θανατωθούν, να τους βαπτίσει στο όνομα του Θεού του, που του είχε δώσει τόσο μεγάλη δύναμη. Κι εκείνος όχι μόνο τους βάπτισε, αλλά και έπεισε τον αυτοκράτορα να τους ελευθερώσει.
Οι νεοφώτιστοι τότε πήραν μαζί τους τον Ζαβουλών, για να κηρύξει τον χριστιανισμό στην πατρίδα τους. Για δέκα μέρες οι ιερείς βάπτιζαν το λαό στις όχθες του ποταμού Γανταμάρ.
Ο Ζαβουλών άφησε τους ιερείς να ολοκληρώσουν το έργο τους και ο ίδιος πήγε να προσκυνήσει στους Αγίους Τόπους. Εκεί γνωρίσθηκε με τον επίσκοπο πια Ιουβενάλιο, τον πρώην οικονόμο του Παναγίου Τάφου. Τότε, λοιπόν, η διακόνισσα Σάρα – Νιοφόρα συμβούλεψε τον επίσκοπο:
-Δώσε την αδελφή του Σωσάννα σύζυγο στον Ζαβουλών, τον ένδοξο αυτό στρατηλάτη και θεοφοβούμενο άνδρα, που βοήθησε τους Φράγκους να γνωρίσουν το Χριστό!
Η συμβουλή της διακόνισσας φάνηκε καλή στον επίσκοπο. Έτσι, σε λίγο καιρό έγιναν οι γάμοι του Ζαβουλών και της Σωσάννας, που αναχώρησαν στη συνέχεια για την πατρική γη της Καππαδοκίας.
Από το ευλογημένο εκείνο ζευγάρι γεννήθηκε η μακαρία Νίνα, η φωτίστρια της Γεωργίας. Όταν έγινε δώδεκα χρονών, πήγε με τους γονείς της στα Ιεροσόλυμα. Ο πατέρας της φλογισμένος από αγάπη για το Θεό, θέλησε ν’ αφιερωθεί σ’ Αυτόν και να γίνει ερημίτης.
Αφού πήρε τη συγκατάθεση της συζύγου του και την ευλογία του επισκόπου, αποχαιρέτησε με δάκρυα την κόρη του Νίνα, αναθέτοντάς την στον Κύριο, τον πατέρα των ορφανών και προστάτη των χηρών.
-Μη φοβάσαι τίποτα, παιδί μου, της είπε. Μιμήσου με ζήλο το παράδειγμα της Μαρίας της Μαγδαληνής και της άλλης Μαρίας, της αδελφής του Λαζάρου. Αν αγαπήσεις όπως εκείνες το Χριστό, τότε η χάρη Του δεν θα σ’ εγκαταλείψει.
Ύστερα έφυγε κι εξαφανίστηκε στην έρημο του Ιορδάνη. Ο τόπος της ασκήσεως και του θανάτου του παρέμεινε άγνωστος.
Η μητέρα της αγίας Νίνας, η Σωσάννα, τοποθετήθηκε από τον επίσκοπο αδελφό της στον ιερό ναό της Αναστάσεως ως διακόνισσα, για να φροντίζει τις φτωχές και άρρωστες γυναίκες. Τέλος, τη Νίνα την παρέδωσαν στην ευλαβέστατη γερόντισσα Νιοφόρα, για να την αναθρέψει…
Ο πρώτος ναός της Αγίας Νίνας στην Ελλάδα, κτίσθηκε στην Αιδηψό της Ευβοίας, στο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, μαζί με αυτόν της μητέρας του Αγίου, της Αγίας Πολυχρονίας.