Ένας Τούρκος έμπειρος καθηγητής πολιτικών επιστημών και διακεκριμένος πανεπιστημιακός,ο οποίος μίλησε στο ειδησεογραφικό πρακτορείο ειδήσεων Al-Monitor υπό τον όρο της ανωνυμίας σημείωσε ότι « η πρόσφατη επιθετική ρητορική του Ερντογάν για την Αγία Σοφία , την συνθήκη της Λωζάνης και άλλες διεθνείς συνθήκες που ορίζουν τα σημερινά σύνορα της τουρκικής Δημοκρατίας «αμφισβητούν» τα θεμέλιά της ίδιας της Τουρκίας και την ύπαρξη της» .
«Βλέπουμε ότι ο Ερντογάν κινείται προς μια αυτοκρατορική προεδρία. Και μια ενδεχόμενη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί θα γυρίσει την χώρα στην εποχή των Σουλτάνων με όλες τις συνέπειες της πράξης αυτής», κατέληξε ο ίδιος.
Η προσπάθεια μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε ένα οθωμανικό τζαμί δεν είναι μόνο ένα θρησκευτικό ζήτημα , αλλά είναι ένα άκρως εθνικιστικό θέμα για τους Τούρκους.
Γι ‘αυτό ακριβώς, όταν Έλληνας υπουργός Άμυνας κ. Πάνος Καμμένος ακύρωσε την προγραμματισμένη επίσκεψή του στην Κωνσταντινούπολη, τα τουρκικά ΜΜΕ ανέφεραν το γεγονός ως μια «περήφανη νίκη» της χώρας τους .
Στα διεθνή μέσα ενημέρωσης όμως, η παρουσίαση της είδησης ήταν τελείως διαφορετική. Κατ ‘αρχάς, ο σκοπός που ο κ. Καμμένος θα ταξίδευε στην Κωνσταντινούπολη ήταν για να παραστεί σε τελετή την 23 Οκτωβρίου λόγω της 25ης επετείου ενθρονίσεως του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου.
Το θέμα του νέου ιμάμη δεν ήταν ο μόνος λόγος που ακύρωσε το ταξίδι του ο ίδιος .
Η ελληνική κυβέρνηση ανησυχεί για την αναθεωρητικού χαρακτήρα προσέγγιση του Ερντογάν, την συνεχή κριτική του για την Συνθήκη της Λωζάνης και τις πρόσφατες αξιώσεις του σε ελληνικά νησιά και έδαφος.
Οι τουρκικές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και στην θάλασσα αποτελούν επίσης μια επαναλαμβανόμενη πηγή έντασης μεταξύ των δύο χωρών.
Ένας Έλληνας διπλωμάτης δήλωσε στην Al-Monitor υπό τον όρο της ανωνυμίας ότι , «Το Υπουργείο Εξωτερικών και το γραφείο της προεδρίας της Τουρκίας μας διαμηνύει ότι η Αγία Σοφία θα παραμείνει ως ένα μουσείο, όμως οι ανεπίσημες τουρκικές φωνές από το AKP κινούνται σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση . Φοβόμαστε ότι όσον αφορά την Αγία Σοφία, η τουρκική κυβέρνηση αναζωπύρωσε τις φλόγες των φανατικών ισλαμιστών και στο τέλος θα αναγκαστεί να υπακούσει πειθήνια τις επιθυμίες του κοινού αυτού . Όπως και άλλες χώρες που συνορεύουν με την Τουρκία, έτσι και η Ελλάδα ανησυχεί για την μανία της αστάθειας που «εκπέμπει» ο Ερντογάν τόσο στο εσωτερικό της χώρας του όσο και εκτός χώρας» .
Ο νεοδιορισμένος ιμάμης στο «Hunkar Kasri» που αποτελεί μέρος του συγκροτήματος του χριστιανικού ναού της Αγίας Σοφίας, καθοδήγησε πρόσφατα την πρώτη μουσουλμανική προσευχή της Παρασκευής μετά από 80 χρόνια, πυροδοτώντας τεράστια χαρά και ενθουσιασμό μεταξύ εκατομμυρίων μουσουλμάνων.
Δημιούργησε όμως και την έντονη ανησυχία μεταξύ όλων αυτών για την πιθανή απώλεια εσόδων από τον προσκυνηματικό τουρισμό των Χριστιανών που συνέρρεαν στο ναό της χριστιανοσύνης , προκαλώντας επίσης μεγάλη απογοήτευση και μεταξύ εκείνων που φοβούνται ότι αυτή η κίνηση θα μπορούσε να είναι το πρώτο βήμα προς την ολοκληρωτική μετατροπή του χώρου σε τζαμιού, πυροδοτώντας νέες επικίνδυνες εντάσεις.
Ενώ πολλοί Τούρκοι επικρότησαν τον διορισμό του ιμάμη στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας, άλλοι ανησυχούν ότι ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διεκδικεί έναν ξένο εθνικό και ιστορικό θησαυρό για να «χτίσει» την αυτοκρατορική του προεδρία.
Πρώτον, σύμφωνα με τα νυν δεδομένα , ο Ναός της Αγίας Σοφίας απευθύνεται τόσο στην χριστιανική ορθόδοξη λατρεία όσο και στην οθωμανική χωρίς να είναι αμιγώς ένα «λειτουργικό» τζαμί, αναφέρει το πρακτορείο ειδήσεων .
Ο ιμάμης, διορίστηκε στις 20 Οκτωβρίου από το τουρκικό υπουργείο θρησκευμάτων , θα επιβλέπει μόνο το κομμάτι αυτό του ναού της Αγίας Σοφίας που αποτελούσε μέχρι σήμερα ένα τουριστικό αξιοθέατο με εντυπωσιακή αρχιτεκτονική .
Το Hunkar Kasri, σημαίνει «μίνι παλάτι των σουλτάνων», και αποτελούσε ένα μέρος που οι Οθωμανοί σουλτάνοι ξεκουράζονταν πριν και μετά την παρακολούθηση των προσευχών στην Αγία Σοφία, την εποχή της οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Από το 1991, το κομμάτι αυτό είχε ανοίξει για προσευχή, αλλά δεν είχε διορισμένο ιμάμη. Είναι μια μικρή «περιοχή» όπου οι μουσουλμάνοι μπορούσαν να εκτελέσουν το μεσημέρι και το απόγευμα τις προσευχές τους.
Τώρα, με τον δικό του μόνιμο ιμάμη θα είναι σε θέση να εξυπηρετήσει το κοινό με πλήρη απασχόληση. Ως εκ τούτου, οι πιστοί θα μπορούν να παρακολουθήσουν τις προσευχές πέντε φορές την ημέρα, αλλά και τις ειδικές προσευχές της Παρασκευής.
Ωστόσο, αρκετοί μουσουλμάνοι πιστοί που ερωτήθηκαν από την τουρκική τηλεόραση στις 21, Οκτωβρίου, μία ημέρα μετά τις πρώτες προσευχές της Παρασκευής , δήλωσαν ότι η πρόσβαση σε αυτό το μέρος είναι περιορισμένη .
«Καλούμε τον πρόεδρο να ανοίξει ολόκληρη την Αγία Σοφία ως τζαμί ώστε να μπορούμε να προσευχηθούμε ελεύθερα», δήλωσαν πολλοί Τούρκοι μουσουλμάνοι πιστοί.
Τα Τουρκικά μέσα ενημέρωσης έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον για τον διορισμό του νέου ιμάμη. Ο ίδιος μετατράπηκε σε διασημότητα μέσα σε μια νύχτα.
Τα ειδησεογραφικά πρακτορεία των μουσουλμανικών χωρών δεν δίστασαν να παρουσιάσουν στα δελτία ειδήσεων τους τον ιμάμη με μια «φτιαγμένη» φωτογραφία που ο ίδιος φοράει γάντια του μποξ και από κάτω την λεζάντα «το ισλάμ εναντίον των χριστιανών Σταυροφόρων».
Το ειδησεογραφικό πρακτορείο ειδήσεων Al-Monitor ανέφερε ότι πολλές ισλαμικές ομάδες στην Τουρκία έχουν εντείνει τις προσπάθειές τους γύρω από την πλήρη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε οθωμανικό Τζαμί.
Για τους υποστηρικτές της αλλαγής αυτής , η Αγία Σοφία ως μουσείο συμβολίζει την Τουρκία με «αλυσίδες» και οι ίδιοι ζητούν πλήρη ανεξαρτησία πλέον για ένα λειτουργικό τζαμί.
Μια τουρκική οργάνωση με την ονομασία «Ελεύθερη Αγία Σοφία» ανακοίνωσε ότι «αν μετατρέψουμε την Αγία Σοφία σε τζαμί, οι δύσκολες στιγμές και τα προβλήματα όλης της Τουρκίας θα τελειώσουν.»
Ωστόσο, υπήρχαν μερικές μοναχικές επικριτικές φωνές που τόλμησαν να σχολιάσουν κατά του διορισμού του μόνιμου ιμάμη.
Ένας Τούρκος χρήστης του Twitter, έγραψε, «Έτσι τώρα , η Αγία Σοφία έχει έναν ιμάμη που διορίστηκε από τη Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων. Μόνο μέσα στα σπίτια μας,δεν έχουν ακόμη ορίσει ιμάμη. Μερικοί άνθρωποι θέλουν να ξέρουν, τώρα που το Μουσείο της Αγίας Σοφίας έχει έναν ιμάμη, αν η περιοχή αυτή θα έχει μια θρησκευτική κατάσταση, η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει τη θέση της ως ένα διεθνές μνημείο».
Καθώς η Τουρκία πάσχει από μια σημαντική απώλεια από τουρίστες λόγω των γνωστών γεγονότων, η κίνηση Ερντογάν ανησυχεί χιλιάδες επιχειρήσεις στην περιοχή.
Πολλοί ιδιοκτήτες εξεχόντων επιχειρήσεων στην αιγυπτιακή αγορά της Κωνσταντινούπολης (επίσης γνωστή και ως το Παζάρι των Μπαχαρικών), και γενικά όλοι ιδιοκτήτες , εξέφρασαν την έντονη ανησυχία τους σχετικά με το πώς η είδηση θα αναφερθεί στα διεθνή μέσα ενημέρωσης.
Ένας από αυτούς είπε: «Παρακαλώ να τονίσετε ότι η Αγία Σοφία είναι ακόμα μουσείο. Οι επισκέπτες μπορούν ακόμα να κάνουν περιοδεία. Είμαστε όλοι μουσουλμάνοι, αλλά ας είμαστε ειλικρινείς, η Κωνσταντινούπολη δεν χρειάζεται περισσότερα τζαμιά. Χρειαζόμαστε περισσότερους τουρίστες».
Πράγματι, οι ανησυχίες των Τούρκων εμπόρων και τα στοιχεία του τουρκικού υπουργείου Τουρισμού αναφέρουν μια μείωση κατά 32% του αριθμού των τουριστών την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2016, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2015.
Όχι μόνο ο αριθμός των επισκεπτών μειώθηκε, αλλά και το μέσο ποσό των χρημάτων που ξοδεύει κάθε τουρίστας στην Τουρκία .
Έτσι, δεδομένων των καταθλιπτικών δεδομένων , ο Ερντογάν θα θέσει σε κίνδυνο την χώρα και σε περαιτέρω οικονομική ζημία, αλλά και σε ενδεχόμενο συγκρούσεων και αντιπαλότητα με όλη την χριστιανική δύση, την ορθόδοξη Ρωσία , και ακόμη και τις ΗΠΑ, καταλήγει το δημοσίευμα του πρακτορείου ειδήσεων Al Monitor .
Στο τέλος , από ότι διαφαίνεται ακόμη και οι ίδιοι οι Τούρκοι τρέμουν στην ιδέα να βεβηλωθεί ένας ναός το οποίο το φοβούνται λόγω των χριστιανικών δοξασιών και θρύλων , κινητοποιώντας οι ίδιοι άθελα τους δυνάμεις και καταστάσεις πέρα και πάνω από τα ανθρώπινα όρια.