Είναι γνωστό ότι η Ευρώπη βρίσκεται εν μέσω προσφυγικής κρίσης. Χιλιάδες άνθρωποι από χώρες που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση περνάνε τα σύνορα με την ελπίδα να εγκατασταθούν και να ξεκινήσουν μια καινούρια ζωή για τους ίδιους και τις οικογένειες τους.
Οι πολιτικές αντιπαραθέσεις καταγράφονται πολύ καλά, αυτό όμως που είναι λιγότερο γνωστό είναι η κρίση που αντιμετωπίζουν πολλά παιδιά προσφύγων. Χιλιάδες προσφυγόπουλα πάσχουν από το «σύνδρομο παραίτησης», μια ασθένεια που αποτελεί μυστήριο για την ιατρική κοινότητα.
«Το σύνδρομο παραίτησης (resignation syndrome, RS) αποτελεί μια διαταραχή που υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια και επηρεάζει τα παιδιά και τους εφήβους με ψυχικά τραύματα στην μέση μιας δύσκολης και εκτενούς διαδικασίας μετανάστευσης», σύμφωνα με άρθρο του Frontiers in Behavioral Neuroscience το 2016.
H εμφάνιση της ασθένειας συνήθως συμπίπτει με κατάθλιψη, ακολουθείται από σταδιακή απόσυρση από το περιβάλλον και εξελίσσεται σε λήθαργο, αναφέρει το άρθρο. Το RS χαρακτηρίζεται από αδυναμία ανταπόκρισης ακόμα και στα πιο οδυνηρά ερεθίσματα. Η ασθένεια μπορεί να γίνει τόσο άσχημη που μπορεί το παιδί να φαίνεται αναίσθητο. Χωρίς ιατρική βοήθεια το παιδί μπορεί να πεθάνει.
Παρ’όλο που η ίδια η ασθένεια είναι αναμφίβολα περίπλοκη και παρεξηγημένη, αυτό που την κάνει τόσο σπάνια είναι ότι φαίνεται να επηρεάζει παιδιά προσφύγων στην Σουηδία. Σύμφωνα με ένθετο στο New Yorker το οποίο μιλά για την περίπλοκη ασθένεια, η επιδημία στην Σουηδία ξεκίνησε στις αρχές του 2000.
Μέχρι το 2005, πάνω από 400 παιδιά ηλικίας από 8 ως 15 επηρεάστηκαν από την ασθένεια (από τις 6.547 αιτήσεις παιδιών για άσυλο). Αυτό που εγείρει περισσότερα ερωτήματα είναι το γεγονός ότι σχεδόν όλα τα παιδιά που εμφάνισαν την ασθένεια προέρχονται από το Κόσοβο, την Σερβία, το Αζερμπαϊτζάν, το Καζακστάν και το Κιργιζστάν. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η ασθένεια μπορεί να συνδέεται με τις χώρες αυτές.
Uppgivenhetssyndrom, or resignation syndrome, an illness said to exist only in Sweden, and only among refugees https://t.co/IqBqNjdM5A
— chelsea g. summers (@chelseagsummers) 28 Μαρτίου 2017
Όπως αναφέρει το New Yorker:
«Η αναφορά της σουηδικής κυβέρνησης ισχυρίστηκε ότι τα παιδιά αυτά προέρχονται από “ολιστικές κουλτούρες”, όπου είναι δύσκολο να σχηματιστούν τα όρια ανάμεσα στην ιδιωτική και την δημόσια σφαίρα. Θυσίαζαν τους εαυτούς τους για τις οικογένειες τους χάνοντας τις αισθήσεις του.
Παρ’όλο που δεν υπάρχει άμεση ενθάρρυνση ή οδηγία, πολλά παιδιά μεγάλωσαν με ολιστικό τρόπο σκέψης και μπορεί να δουν έτσι σύμφωνα με τους άγραφους κανόνες της κοινότητας.»
Ο λόγος που τόσα παιδιά πέφτουν θύματα του RS δεν είναι ακόμη γνωστός, αλλά αυτό που υποπτεύονται οι ερευνητές και οι γιατροί είναι ότι τα παιδιά δεν μπορούν να συνεχίσουν να ζουν υπό αυτές τις δυσάρεστες συνθήκες, όπως όταν αναγκάζεσαι να φύγεις από το σπίτι σου και απειλείται η ζωή σου.
Όταν το παιδί μετακομίζει σε μια ασφαλή χώρα, όπως η Σουηδία, δεν μπορεί να φανταστεί ότι θα γυρίσει πίσω σε αυτές τις συνθήκες και πέφτει σε λήθαργο. Όπως αναφέρει ο Mildred Oudin, ο επικεφαλής παιδοψυχιατρικής στο Sk?vde στην κεντρική Σουηδία: «Τα μάτια σου τα είχαν δει όλα / γερασμένα με την κούραση ενός ηλικιωμένου χωρίς ελπίδα για ζωή στο μέλλον».
Τελικά τα παιδιά ανακάμπτουν και μπορούν ξανά να κινηθούν, να μιλήσουν και να φάνε μόνα τους. Ωστόσο, η ανάρρωση εξαρτάται από ένα πράγμα: η οικογένεια πρέπει να πάρει μόνιμη άδεια παραμονής στην Σουηδία, άρα το παιδί να μην κινδυνεύει πια.
Όπως ανέφερε ένας οδηγός του New Yorker για την θεραπεία του RS: «Η μόνιμη άδεια παραμονής θεωρείται η πιο αποτελεσματική “θεραπεία”. Η κρίσιμη στιγμή είναι συνήθως μερικούς μήνες με μισό χρόνο αφότου η οικογένεια έχει πάρει άδεια παραμονής.»
Credit: health.good.is