Αυτό δεν είναι άλλο ένα θέμα για τις κασέτες Gameboy που τις φυσούσαμε για να πάρουν μπροστά ή για τα παιχνίδια στις γειτονιές που “τα σημερινά παιδιά δεν θα γνωρίσουν ποτέ”. Το Facebook είναι γεμάτο από σελίδες με νοσταλγικές εξιδανικεύσεις που φτάνουν στα όρια της παράνοιας, δεν χρειάζεται να προσθέσουμε κάτι κι εμείς.
Εδώ θέλω να μιλήσουμε για μια ιστορική ευθύνη που φέρουμε όσοι θυμόμαστε τον κόσμο χωρίς ίντερνετ και κυρίως εμείς, οι κοντά στα 30, οι οποίοι αναπόφευκτα θα είμαστε και η τελευταία γενιά της “προ ίντερνετ ανθρωπότητας”.
Οι τελευταίοι που θα μπορούμε να περιγράψουμε τον παλιό καλό “offline κόσμο”.
Και η ιστορική μας ευθύνη είναι αυτή:
Να αποτελούμε μία αξιόπιστη και ειλικρινή γέφυρα μεταξύ του παλιού και του νέου κόσμου.
Κάτι που αν θέλεις δεν κατάφεραν οι προηγούμενοι από μας, οι γονείς μας, οι οποίοι παραδόθηκαν πλήρως στην επανάσταση της εποχής τους: στην τηλεόραση. Παραδόθηκαν τόσο που σήμερα τους είναι αδύνατον να φανταστούν να περνούν τη μέρα τους χωρίς να βλέπουν τους εμετούς της. Υπάρχει χειρότερη υποταγή απ’ την συχνή παραδοχή τους ότι “ναι, η τηλεόραση δείχνει αηδίες, αλλά και τι να κάνουμε, αφού αυτά έχει, αυτά θα δούμε”;
Ξέχασαν πως ήταν η ζωή τους πριν την τηλεόραση και ξέχασαν να μεταφέρουν και σε μας την εικόνα εκείνης της ζωής.
Το να είμαστε, λοιπόν, οι θεματοφύλακες αυτού του “προΐντερνετικού” κόσμου είναι πρωτίστως ευθύνη προς τον εαυτό μας, ώστε να μη καταντήσουμε ποτέ σαν τους γονείς μας, στην περίπτωση που η “ψηφιακή επανάσταση” στραβώσει.
Αξίζει όμως να μεταφέρουμε και στους νεότερους την πραγματικότητα ενός αρχαίου και οριστικά χαμένου κόσμου, εντελώς ακατανόητου σ’ αυτούς, αξιόπιστα όμως και όχι ως γραφικά γεροντάκια. Αυτοί θα γίνονται σοφότεροι, πιο ανεξάρτητοι απ’ την τεχνολογία και άρα πιο αυτάρκεις και εμείς θα βοηθάμε τον εαυτό μας να ισορροπήσει ανάμεσα σ’ αυτούς τους δύο κόσμους.
Δες τρεις τομείς στους οποίους μπορούμε να τους μοιράζουμε ατόφια σοφία.
Επικοινωνία
Είναι δύσκολο να θυμηθούμε πώς κανονίζαμε ραντεβού στα 90s, πόσο μάλλον να το εξηγήσουμε στους πιο μικρούς. Είναι δύσκολο να αποδεχτούμε ότι -χωρίς τα κινητά- κανονίζαμε την τάδε ώρα να βρεθούμε κάπου και το κάναμε χωρίς να χανόμαστε ή να στήνουμε ο ένας τον άλλον. Κι όμως συνέβαινε. Και αυτό γιατί ξέραμε την αξία της συνεννόησης, της συνέπειας και της εμπιστοσύνης. Και αυτές τις αξίες μπορούμε να τις μεταφέρουμε στους νεότερους, δείχνοντάς τους πως επιβιώναμε χωρίς smartphones και ίντερνετ.
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ ΜΑΣ ΣΤΟ ΦΟΥ.ΜΠΟΥ
Η ενημέρωση
Μου ‘χει λείψει να τελειώσει μία διαφωνία χωρίς να βρούμε ποιος απ’ τους δύο έχει δίκιο. Αλήθεια… Για παράδειγμα, ήσουν στο φροντιστήριο και μάλωνες για το ποιος έβαλε περισσότερα γκολ την προηγούμενη χρονιά: ο Βαζέχα ή ο Κωστής. Τότε απλά θα πήγαινες στο σπίτι με την απορία και το επόμενο πρωί στο σχολείο το πολύ να ρωτούσες κάποιον άλλον. Ακόμη κι έτσι όμως, μπορεί να μη μάθαινες ποτέ. Σήμερα απλώς θα γκούγκλαρες και η συζήτηση θα τελείωνε επί τόπου.
“Και πού είναι το θετικό σ’ αυτό, ρε νεάντερταλ”, θα με ρωτήσεις. Θα σου πω. Αναγκαζόσουν να διαβάζεις με προσοχή μία πληροφορία, να την ταξινομείς σωστά πλάι στις υπόλοιπες και κυρίως, αναγκαζόσουν να ΘΥΜΑΣΑΙ. Σήμερα με τα smartphones είναι σαν να κουβαλάμε παντού έναν εξωτερικό δίσκο και να τον συνδέουμε στον εγκέφαλό μας, όποτε θέλουμε να βρούμε κάτι.
Η μάθηση
Αν θυμάμαι χαρακτηριστικά κάτι από εκείνη την προ ίντερνετ εποχή, είναι μία αφύσικη για σήμερα ησυχία. Μπορούσες να ακούσεις μουσική χωρίς να σκάνε μηνύματα ή ειδοποιήσεις σε άλλα tabs. Το ίδιο συνέβαινε και όταν διάβαζες για το σχολείο. Σκέψου ότι τότε περισπασμός θεωρούταν το να φύγουν για λίγο οι γονείς σου απ’ το σπίτι και να σου αφήνουν ελεύθερη την τηλεόραση.
Πόσο πρωτόγονο θα μου πεις. Κι όμως αυτή η ησυχία, αυτή η απόλυτη συγκέντρωση σε ένα πράγμα κάθε φορά, σε έκανε καλύτερο, σε βοηθούσε να εμβαθύνεις στο αντικείμενο και να αποκτήσεις πιο ολοκληρωμένη γνώση. Σήμερα διαβάζοντας πότε το ένα, πότε το άλλο, “πετώντας” απ’ το ένα tab στο άλλο, κερδίζεις σε multitasking ικανότητες, αλλά χάνεις σε ουσία.
Όσοι ανήκουμε στα “προεπαναστατικά χρόνια” είναι σημαντικό να παροτρύνουμε τους πιτσιρικάδες να διατηρούν offline δραστηριότητες. Είτε αυτές έχουν να κάνουν με outdoor activities, είτε με πιο απλές καταστάσεις, όπως είναι το να μην ανοίγουν το κινητό τους όταν είναι σε κάποια καφετέρια. Μη σου ακούγεται περίεργο, και αυτό μία offline δραστηριότητα είναι, δεν είναι ανάγκη να πάρουν τα βουνά για να μάθουν να ζουν χωρίς να είναι συνέχεια “connected”.
Μη με παρεξηγήσεις, προτιμώ 1000 φορές την εποχή που ζούμε τώρα, λατρεύω το αίσθημα του ελέγχου και της ασφάλειας που σου δίνει το διαδίκτυο. Ωστόσο, είμαστε και οι τελευταίοι ενός κόσμου που χάνεται οριστικά και όπως και να το κάνουμε, αξίζει να σώσουμε και απ’ αυτόν κάτι, έτσι δεν είναι; Δεν ήμασταν και τόσο άσχημα μέχρι σήμερα…