Δεν βλέπεις συχνά πισίνα σε μουσείο, αλλά στην αυλή του 21st Century Museum of Contemporary Art στο Kanazawa της Ιαπωνίας υπάρχει μία. Όταν πλησιάζουν στην άκρη, οι επισκέπτες βλέπουν μια συνηθισμένη πισίνα, με καθαρό, μπλε νερό, σκάλα, και – για μισό λεπτό… Περπατάνε οι άνθρωποι εκεί;
Η «Πισίνα» δημιουργήθηκε από τον Αργεντινό καλλιτέχνη Leandro Erlich και είναι αυτό που οι Γάλλοι ονομάζουν «trompe-l’œil», δηλαδή ξεγελά το μάτι. Και όντως το κάνει. Αν και το νερό φαίνεται βαθύ, στην πραγματικότητα έχει βάθος μόλις 10 εκατοστά, και είναι καλυμμένο από ένα μεγάλο κομμάτι διαφανές γυαλί.
Από κάτω υπάρχει ένα δωμάτιο με γαλαζοπράσινους τοίχους και χώρο για τους επισκέπτες. Όταν κοιτάς μέσα στην πισίνα φαίνεται να υπάρχουν άνθρωποι κάτω από το νερό – όταν κοιτάζουν προς τα πάνω, οι επισκέπτες νιώθουν ότι είναι παγιδευμένοι κάτω από το νερό. Από κάθε οπτική, υπάρχει κάτι ονειρικό στην όλη εμπειρία.
Γι’ αυτό και το 2004 το μουσείο αποφάσισε να το κάνει μόνιμο έκθεμα. Σε αντίθεση με άλλες εκθέσεις που έρχονται και φεύγουν, η «Πισίνα» ήρθε για να μείνει. Ωστόσο, πριν γίνει επιτυχία στην Ιαπωνία, είχε βρεθεί και στο Museum of Modern Art PS 1 της Νέας Υόρκης το 1999. Η μοναδική οπτική του Erlich έχει εξάψει την περιέργεια του κόσμου. Όπως εξηγεί η σελίδα της έκθεσης:
«Το έργο ξετυλίγει μια σειρά εμπειριών, από την έκπληξή μας όταν κοιτάμε κάτω και ανακαλύπτουμε ότι υπάρχουν άνθρωποι κάτω από το νερό, μέχρι το πώς κοιτάμε προς τα πάνω όταν βρισκόμαστε στο εσωτερικό της πισίνας.
Αν και υπονομεύουμε τις καθημερινές μας υποθέσεις για το τι νομίζουμε ότι είναι προφανές, το έργο αυτό μας καλεί να εμπλακούμε ενεργά στους χώρους του – μόλις καταλάβουμε ότι μας ξεγελά – και προκαλεί μια αίσθηση ένωσης μεταξύ των ανθρώπων που κοιτάνε ο ένας τον άλλο.»
Αλλά αρκετά με την κουβέντα για την τέχνη – ήρθε η ώρα να δείτε την ίδια την «Πισίνα».
Από αυτή την οπτική, κανείς δεν περιμένει να υπάρχει κάτι ασυνήθιστο στην πισίνα. Αν είστε κολυμβητές, θα σας δώσει την αίσθηση ενός τέλειου μέρους για χαλάρωση και μερικούς γύρους κολύμπι.
Ωστόσο, θα ήταν πολύ κακή ιδέα να προσπαθήσετε να μπείτε μέσα! Κάτω από μόλις 10 εκατοστά νερό και ένα διαφανές τζάμι βρίσκεται ένα δωμάτιο ανοιχτό για τους επισκέπτες του μουσείου.
Αυτή η παράξενη ψευδαίσθηση τους κάνει σχεδόν να φαίνονται σαν να επιπλέουν. Είναι ενδιαφέρον και λίγο τρομακτικό…
Όπως και η θέα από την άλλη πλευρά. Μπορείτε να φανταστείτε να κοιτάζετε προς τα πάνω από το βυθό της «πισίνας»;
Είναι στη φύση μας να ανησυχούμε για τους ανθρώπους κάτω από την πισίνα.
Αν και υπάρχει αρκετός αέρας για να πάρεις ανάσα!
Οι γαλάζιοι τοίχοι που αντανακλούν το φως το καθιστούν δύσκολο να καταλάβεις αν πρόκειται για ψευδαίσθηση ή όχι.
Αυτό που δημιούργησε ο Erlich με λίγο νερό και ένα κομμάτι τζάμι είναι εντυπωσιακό. Όσες φορές κι αν το δείτε, από κοντά ή από φωτογραφίες, σίγουρα θέλει να κοιτάξετε προσεκτικά. Άλλωστε με αυτό δεν έχει να κάνει η τέχνη;
Credit: wimp.com