Ο Ιταλός ιστορικός και οικονομολόγος Carlo Cipolla έθεσε το ζήτημα της φύσης της ανοησίας. Έρευνες πολλών ετών έχουν οδηγήσει τους επιστήμονες σε 5 γενικούς κανόνες που λειτουργούν σε οποιαδήποτε κοινωνία. Φαίνεται πως η ανοησία είναι πολύ πιο επικίνδυνη από όσο πιστεύαμε.
Ο πρώτος κανόνας της βλακείας
Ο άνθρωπος υποτιμά το πλήθος των ηλιθίων που τον περιβάλλουν. Μπορεί να ακούγεται σαν σνομπισμός, αλλά αυτό αποδεικνύεται στη ζωή.
Όσο και αν έχετε αξιολογήσει τους άλλους, πάντα θα έρχεστε αντιμέτωποι με τις παρακάτω καταστάσεις:
1. Το άτομο που φαινόταν έξυπνος και λογικός, είναι ένας απίστευτα ηλίθιος.
2. Οι ανόητοι πάντα εμφανίζονται στα πιο απροσδόκητα μέρη τη λάθος στιγμή για να σας καταστρέψουν τα σχέδιά σας.
Ο δεύτερος κανόνας της βλακείας
H πιθανότητα ένα άτομο να είναι ανόητο, δεν εξαρτάται από τις άλλες αξίες του.
Χρόνια παρατηρητικότητας και πειραμάτων επιβεβαιώνουν τη πεποίθηση ότι οι άνθρωποι δεν είναι ισάξιοι: κάποιοι είναι ηλίθιοι και άλλοι όχι. Και αυτό είναι εκ φύσεως και δεν έχει να κάνει με παράγοντες πολιτισμού. Ένα άτομο μπορεί να είναι ανόητο, όπως και να γεννηθεί με κόκκινα μαλλιά ή να έχει ομάδα αίματος Α.
Η παιδεία και η εκπαίδευση δεν παίζει κανένα ρόλο στη πιθανότητα να υπάρχει ένας συγκεκριμένος αριθμός ηλιθίων στη κοινωνία.
Ο τρίτος κανόνας της βλακείας
Οι ενέργειες του ανόητου μπορούν να προκαλέσουν ζημιά σε κάποιο άλλο άτομο ή ομάδα, και έτσι μπορεί να γυρίσει εις βάρος του ίδιου.
Οι ηλίθιοι άνθρωποι είναι επικίνδυνοι γιατί οι λογικοί δύσκολα μπορούν να φανταστούν τη λογική της παράλογης συμπεριφορά. Ένας σοφός άνθρωπος είναι σε θέση να κατανοήσει τη λογική ενός κακοποιού, επειδή ο λογικός κακοποιός απλά θέλει να ωφεληθεί περισσότερο. Ο κακοποιός είναι προβλέψιμος, επειδή μπορεί να λειτουργεί αμυντικά. Η προβλέψη όμως ενός ηλίθιου είναι σχεδόν αδύνατη, καθώς ο ηλίθιος δρα συνήθως απροειδοποίητα. Ακόμα και όταν η επίθεση είναι προφανής, είναι δύσκολο να προφυλαχτεί κανείς κατά, επειδή δεν έχει μια λογική δομή.
Αυτό το έχει γράψει ακόμα ο Σίλερ: «Ενάντια βλακεία ακόμα και οι θεοί είναι ανίσχυροι.»
Ο τέταρτος νόμος της βλακείας
Οι μη ανόητοι πάντα υποτιμούν τις καταστροφικές δυνατότητων των ανόητων.
Πιο συγκεκριμένα, οι μη ανόητοι συνεχώς ξεχνούν ότι έχουν να αντιμετωπίσουν έναν ανόητο, και σε οποιαδήποτε στιγμή, σε οποιοδήποτε μέρος και κάτω υπό οποισδήποτε συνθήκες μπορούν να κάνουν ένα λάθος που θα τους κοστίσει ακριβά.
Ο πέμπτος νόμος της βλακείας
Ο βλάκας είναι ο πιο επικίνδυνος τύπος προσωπικότητας
Κατά συνέπεια, ένας βλάκας μπορεί να αποβεί πιο επικίνδυνος από έναν κακοποιό.
Η ιστορία της ανθρωπότητας έχει δείξει ότι υπάρχει πρόοδος όταν σε μια κοινωνία υπάρχουν αρκετοί λογικοί που περιορίζουν τους ανόητους, ώστε να μη καταστρέψουν όσα έχτισαν οι έξυπνοι.
Credit: Adme