Μερικές φορές κάνουμε κάποια ενέργεια, και μόνο κατόπιν εορτής σκεφτόμαστε αν ήταν λογική η πράξη μας. Στην πραγματικότητα, η λογική πάντα υπάρχει, αν και συχνά παραμερίζει για χάρη της ψυχικής μας διάθεσης.
Αποφασίσαμε να περιγράψουμε 10 τέτοιες επιδράσεις που βιώνουμε σχεδόν καθημερινά. Ίσως έτσι καταλάβετε γιατί ενεργείτε με διάφορους τρόπους.
Η επίδραση της άγκυρας
Οι άνθρωποι είναι πολύ πιο εύκολο να αξιολογήσουν κάτι, αν έχουν την αρχική εικόνα (ακόμα κι αν είναι λάθος), αυτό είναι ένα είδος άγκυρας. Έτσι, συχνά το εφαρμόζουν τα καταστήματα. Για παράδειγμα, δεν θα αγοράζατε μια μπλούζα που κοστίζει 300 δολάρια. Αλλά όταν δείτε ότι το αρχικό κόστος είναι 1.000 δολάρια, πιστεύετε είναι αμαρτία να χάσετε μια τέτοια ευκαιρία. Ενώ είναι πιθανό ότι η αρχική τιμή ήταν ένα απλό κόλπο μάρκετινγκ.
Απόκλιση στην κατεύθυνση του αποτελέσματος
Τις περισσότερες φορές κρίνουμε την ορθότητα της απόφασης από το τελικό αποτέλεσμα, και όχι από τις πράξεις για χάρη της επίτευξης του. Αυτή η επίδραση χρησιμοποιείται συχνά από τη διαφήμιση που επικεντρώνεται μόνο στο τελικό αποτέλεσμα (π.χ. αγορά). Έτσι, αν τώρα χρησιμοποιείτε ένα ολοκαίνουργιο iPhone, δεν μπορείτε να υποστηρίξετε την η απόφαση να επενδύσετε όλα τα χρήματα σας σε αυτό ότι ήταν σωστή.
Το παράδοξο της επιλογής
Το παράδοξο της επιλογής έχει ως εξής: όσο περισσότερες επιλογές έχουμε, τόσο λιγότερο πιθανό ότι θα είμαστε ευχαριστημένοι με αυτό. Σκεφτείτε το για τον εαυτό σας: αυτό συμβαίνει όταν αγοράζετε κάτι, και στη συνέχεια αρχίζετε να το μετανιώνετε. Πιθανόν μπορούσατε να το αγοράσετε φθηνότερα ή ένα διαφορετικό μοντέλο. Ακόμη και αν η τελική απόφαση είναι πραγματικά η καλύτερη, μπορεί να μείνουμε δυσαρεστημένοι, επειδή είχαμε πολλές επιλογές.
Ομαδική ψευδαίσθηση
Αυτή η ψευδαίσθηση χαρακτηρίζεται από μια τάση να βλέπουμε συγκεκριμένα συστήματα τυχαίων συμπτώσεων. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους οπαδούς της μοίρας και των τυχερών παιχνιδιών. Και οι δύο κατηγορίες ανθρώπων μπορούν ψευδώς να ερμηνεύσουν αυτό που τους έτυχε.
Η επίδραση της εποπτείας
Φανταστείτε ένα ζευγάρι που περπατάει στο δρόμο, και ξαφνικά ο ένας χτυπάει σε ένα στύλο. Είναι απίθανο ο/η σύντροφός του να σκεφτεί: «Τι χαζός/ή» – αντίθετα, αν χτυπήσει, θα του φανεί ακόμα πιο οικείος και αγαπητός. Επειδή η ιδανική τελειότητα απωθεί και τα ανθρώπινα λάθη μας ελκύουν. Ως εκ τούτου, αν σκοντάψετε μπροστά σε κάποιον που σας αρέσει, μην ανησυχείτε και πολύ.
Η επίδραση του Kuleshov
Αυτή η επίδραση λαμβάνει χώρα όταν ο θεατής βλέπει δύο άσχετες μεταξύ τους εικόνες και εφευρίσκει ασυνείδητα κάποια λογική σύνδεση. Αυτό ονομάζεται φαινόμενο Kuleshov. Η επίδραση χρησιμοποιείται με επιτυχία όχι μόνο στον κινηματογράφο, αλλά και το μάρκετινγκ, δημιουργώντας μια συγκεκριμένη σχέση με ένα προϊόν ή έναν χαρακτήρα.
Body Negative
To «Body Negative» είναι μια κατάσταση όπου ένα άτομο νομίζει ότι είναι ένα τέρας και σε αυτό αποδίδει τα προβλήματα στην προσωπική του ζωή. Οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους είναι αρκετά ελκυστικοί στην εμφάνιση, αλλά το πρόβλημα έγκειται στην αυτοεκτίμηση σε σχέση με τα ελαττώματα της εμφάνιση τους.
Το λάθος του επιζώντα
Τις περισσότερες φορές, κρίνουμε μια κατάσταση μόνο από τους επιτυχημένους ανθρώπους («επιζώντες»), γιατί ξέρουμε την κατάσταση μόνο από τη μία πλευρά. Για παράδειγμα, μπορεί να ζηλεύουμε έναν επιχειρηματία, ο οποίος έκανε μια περιουσία πουλώντας βεγγαλικά, αλλά δεν γνωρίζουμε πόσοι υπάλληλοί του έχουν πάθει εγκαύματα. Κοιτάξτε τα πράγματα από διαφορετικές οπτικές γωνίες.
Το αποτέλεσμα είναι δύσκολο να επιτευχθεί
Το «παραπλανητικό φαινόμενο» είναι, σε γενικές γραμμές, ένα φαινόμενο που συνίσταται στο γεγονός ότι το απρόσιτο είναι πάντα πιο επιθυμητό. Το ίδιο ισχύει και για τους ανθρώπους: οι κλειστοί άνθρωποι με κάποιο κύρος, που «κανείς δεν ξέρει τι έχουν στο μυαλό τους» φαίνονται πάντα πιο ενδιαφέροντες ως αντικείμενο πόθου.
Ο φόβος της ομορφιάς
Έχετε παρατηρήσει ότι σπάνια κάθεται κάποιος δίπλα σε όμορφους ανθρώπους (π.χ. στα μέσα μαζικής μεταφοράς); Είναι γεγονός είναι ότι μερικοί άνθρωποι αισθάνονται υπερβολική ένταση κοντά σε όμορφους ανθρώπους: αγχώνονται, ελέγχουν τις ενέργειές τους ώστε να μην χάσουν την υπόληψή τους, φοβούνται τη σύγκριση. Όταν όμως είμαστε δίπλα σε ένα μέσο άτομο, δεν εμφανίζονται τέτοια αγχωτικά «συμπτώματα».
Credit: Adme