Της Χριστίνας Πάσχου
Ο Ιπποκράτης έλεγε πως κάθε ασθένεια αρχίζει πρώτα από την ψυχή και μετά εκδηλώνεται στο σώμα. Από τότε πληθώρα ερευνών από τις επιστήμες της ψυχολογίας, της νευροψυχολογίας, καθώς και εμπειρίες ψυχοθεραπευτών από ιστορίες πελατών τους βγάζουν στο φως τη δύναμη που έχουν οι σκέψεις μας και τα συναισθήματά μας πάνω στο σώμα μας και έρχονται με κάποιο τρόπο να επιβεβαιώσουν την Ιπποκρατική θεώρηση των πραγμάτων.
Το μήνυμα της ασθένειας
Η ασθένεια ως μεταφορά, ως συμβολισμός έρχεται περισσότερο να δώσει ένα μήνυμα στο άτομο που νοσεί. Μήνυμα πιθανόν για εσωτερικές συγκρούσεις που βιώθηκαν και δεν λύθηκαν, για συναισθήματα που δεν εκφράστηκαν, για σκέψεις που χρωματίστηκαν αρνητικά, για πλευρές εσωτερικές που δεν αναγνωρίστηκαν και για κομμάτια του εαυτού που δε συνδέθηκαν, δε φωτίστηκαν, δεν κατανοήθηκαν και απλά αποσιωπήθηκαν. Τέλος, για σωματικά και ψυχολογικά όρια που πιθανόν ξεπεράστηκαν.
Το σύμπτωμα ως καμπανάκι έρχεται να προειδοποιήσει, να αφυπνίσει και ίσως να προστατέψει το άτομο από ένα μεγαλύτερο «κίνδυνο» ή μια «απειλή». Καμία ασθένεια ψυχική, ψυχοσωματική, σωματική δεν είναι τυχαία. Κανένα όργανο ή μέρος του σώματος που νοσεί δεν είναι τυχαίο.
Η ασθένεια δεν προκύπτει απλά, κατά κάποιο τρόπο την “επιλέγουμε”. Ορισμένες φορές εκείνο το οποίο αποκαλούμε “πρόβλημα” στην πραγματικότητα μπορεί να είναι λύση.
Όταν το στόμα δεν μιλά….
Όταν το στόμα δε μιλά, αναλαμβάνει να μιλήσει το σώμα και κάποιες φορές με τρόπο σφοδρό. Κρίσεις πανικού, αυτοάνοσα νοσήματα, μυοσκελετικοί πόνοι, καρδιακές-εγκεφαλικές παθήσεις, καρκίνος είναι μερικές από τις ασθένειες που χτυπούν την πόρτα μας άλλοτε με οξύ τρόπο άλλοτε ως χρόνιες καταστάσεις, ίσως ως μια απέλπιδα προσπάθεια του οργανισμού να «ακουστεί» πρωτίστως από εμάς τους ίδιους και δευτερογενώς από τους σημαντικούς άλλους.
Ειδικότερα, συμπτώματα και πόνοι παίρνουν συμβολικό ρόλο, σχεδόν τελετουργικό και εκφράζουν πιθανές ανάγκες εξωτερίκευσης βαθύτερων συναισθημάτων και αναγκών.
Μια καρδιά η οποία πονάει και “ραγίζει” εκδηλώνει πιθανά καρδιακά προβλήματα, ένας θυμός εγκλωβισμένος καταλήγει σε στομαχικές διαταραχές, δυσκολία ανάληψης αποφάσεων ή/και αίσθηση οτι βαδίζω σε μη λειτουργικά μονοπάτια πιθανόν συνοδεύεται απο πόνους στα άκρα, δυσκολία στην οριοθέτηση και στις σχέσεις με δερματικές παθήσεις κ.α
«Πριν λοιπόν θεραπεύσεις κάποιον, ρώτησε τον εάν είναι πρόθυμος να αφήσει όλα εκείνα που τον κάνουν να αρρωσταίνει» Ιπποκράτης.
Νοηματοδοτώντας την ασθένεια
Νοηματοδοτώντας την ασθένεια ως αγγελιοφόρο με σημαντικά για μας μηνύματα, έχουμε την ευκαιρία να δούμε ποιες αλλαγές χρειάζεται να γίνουν στα πιστεύω μας, στη σκέψη μας, στην μέχρι τότε πορεία της ζωής μας, καθώς και στα φυσικά ή ψυχικά μας όρια που πιθανόν ξεπεράσαμε.
Η ίαση μπορεί να επέλθει και στο σώμα μας, όταν αποφασίσουμε να βουτήξουμε σε εκείνα τα κομμάτια του εαυτού μας που είναι ασθενή, αδύναμα και τελικά αρρωσταίνουν. Δίνοντας λόγο στην ασθένεια, ανοίγουμε το δρόμο προς την ίαση ή προς τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας. Η αυτοίαση είναι ένα σύνθετο θέμα, αλλά υφίσταται μέσα από τους ίδιους μηχανισμούς που μας θέσανε στη θέση του ασθενή, αρκεί όπως λέει και ο Ιπποκράτης:
«Εάν κάποιος επιθυμεί καλή υγεία, το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να ρωτήσει τον εαυτό του, είναι αν νοιώθει έτοιμος να απαλλαγεί από τις αιτίες της ασθένειας του. Μόνο τότε είναι δυνατόν να βοηθηθεί».