Γνωρίζετε πνευματικούς ανθρώπους;
Πιθανόν να έχουν κάποια κοινά γνωρίσματα όπως εμπειρίες, ευγένεια και είναι κάποιας ηλικίας. Όταν σκεφτόμαστε την έννοια σοφία, το μυαλό μας πάει στο γεγονός ότι είναι δύσκολο να την αποκτήσεις θυσιάζοντας χρόνο και ώρες μελέτης.
Αλλά ίσως να έχετε και κάποιο γνωστό σε νεαρότερη ηλικία που να θεωρείτε σοφό. Και έξυπνο. Αυτό συμβαίνει επειδή σοφία -σύμφωνα με την καθηγήτρια κοινωνιολογίας Monika Ardelt από το πανεπιστήμιο της Φλόριδα, Gainesville- είναι ένας συνδυασμός γνώσεων που δεν είναι απαραίτητα προνόμιο των ηλικιωμένων.
Η σοφία είναι κάτι που μπορεί να καλλιεργηθεί: η έρευνα έχει δείξει ότι σοφοί άνδρες και γυναίκες απολαμβάνουν βελτιωμένη ευεξία, καθώς γερνούν, επειδή μπορούν να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις προκλήσεις, όπως τα προβλήματα υγείας και η απώλεια αγαπημένων προσώπων. Ποια είναι τα μυστικά των ανθρώπων που είναι σοφοί παρά την ηλικία τους;
1- Οι σοφοί άνθρωποι έχουν πολλές εμπειρίες
Ο λόγος που συχνά αναφέρονται στο γεγονός ότι η σοφία έρχεται με τα χρόνια είναι στην πραγματικότητα ότι οι ηλικιωμένοι έχουν περισσότερες εμπειρίες στη ζωή τους από τους νεότερους. Και η εμπειρία, επισημαίνει η Ardelt, είναι ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους της αληθινής σοφίας.
2- Απορροφούν τη γνώση σαν σφουγγάρια
«Δεν είναι απλά οι εμπειρίες και μόνο που θα σας κάνουν σοφό, αλλά το τι μαθαίνουμε από αυτές», αναφέρει η Ardelt – και δεν το κάνει ο καθένας μας αυτό.
Αυτός είναι και ο λόγος που δεν αναφέρει τα ταξίδια σαν απαραίτητη προϋπόθεση καλλιέργειας σοφίας. Σίγουρα, μερικοί άνθρωποι όταν αφήνουν τη ζώνη ασφαλείας (comfort zone) και εξερευνούν τον κόσμο με άλλη οπτική, τους ανοίγονται νέοι ορίζοντες, αλλά άλλοι ταξιδεύουν ανά τον κόσμο και δεν μαθαίνουν τίποτα. Αν μη τι άλλο, επισημαίνει η Ardelt, ταξιδεύοντας μπορεί απλώς να ενισχύει κάποιος τα αρνητικά στερεότυπα που έχει.
Το κλειδί είναι να μαθαίνετε όπου κι αν βρίσκεστε, είτε πρόκειται για την πόλη που έχετε ζήσει ολόκληρη τη ζωή σας, ή κάποια άλλη γωνιά του κόσμου.
3- Οι σοφοί άνθρωποι βρίσκουν ποιο είναι το σωστό
Μετά τη δημοσίευση ενός άρθρου στη New York Times για τη σχέση μεταξύ ηλικίας και σοφίας (το οποίο αναφέρεται στην έρευνα της Ardelt) ένας αναγνώστης σχολίασε μια περίληψη της έννοιας της σοφίας συνοψίζοντας το προφανές:
“Οι σοφοί άνθρωποι ξέρουν κάτι” αναφέρει η Ardelt. “Αλλά το ενδιαφέρον δεν είναι ότι γνωρίζουν περισσότερα, πχ για την προέλευση του σύμπαντος… οι σοφοί άνθρωποι ξέρουν το βαθύτερο νόημα των πραγμάτων που είναι γενικά γνωστά. “Για παράδειγμα, όλοι γνωρίζουμε ότι πρόκειται να πεθάνουμε, οι σοφοί άνθρωποι έχουν μια καλύτερη κατανόηση του νοήματός του, και ζουν με διαφορετικό τρόπο,δίνοντας έμφαση στις σχέσεις, την πνευματικότητα και την προσωπική ανάπτυξη και όχι στην επιφανειακούς δείκτες επιτυχίας.
4- Διαλογίζονται
Η κατανόηση του “γνωρίζω ποιος είμαι- ποιος είσαι- και που βρισκόμαστε” είναι υψίστης σημασίας, λέει η Ardelt. Αυτός είναι ο λόγος που ο διαλογισμός είναι ένα είδος αυτο- εξέτασης και χρόνια πιστεύεται ότι είναι ένα μονοπάτι για τη σοφία. «Είναι η αφιέρωση χρόνου από την καθημερινή ζωή απλά παρατηρώντας την αναπνοή, ή τις αισθήσεις», αναφέρει. Τα πράγματα έρχονται φυσικά και το θέμα είναι να τα αποδεχθούμε, όποια και αν είναι, και να μην αντιδρούμε με αρνητικότητα.
5- Οι σοφοί άνθρωποι μεγαλώνουν μέσα από τις κρίσεις
Συχνά οι άνθρωποι που είναι σοφοί -παρά τα χρόνια τους- επέζησαν από κάποια βαριά αρνητική εμπειρία, ή περισσότερες και τις αντιμετώπισαν αποτελεσματικά, σύμφωνα με την έρευνα της Ardelt. Υπάρχει μια ενότητα της ψυχολογίας αφιερωμένη στη μετα- τραυματική ανάπτυξη που δείχνει ότι οι άνθρωποι που έχουν επιζήσει από καταστροφικές εμπειρίες πολλές φορές έχουν αλλάξει τη ζωή τους προς το καλύτερο.
Αλλά η σοφία μπορεί να προέλθει και από τη διαχείριση ενός προβλήματος ή ακόμη και μικρότερων προβλημάτων, όπως μια κακή μέρα στη δουλειά, ή από κάποιον που ήταν αγενής προς εσάς: “Αυτές είναι μικρές κρίσεις -μπορεί να σκεφτείτε- “Πώς εγώ αντιδρώ σε αυτό;” Μήπως ενοχλείστε πολύ ή κοιτάτε το γεγονός από άλλη οπτική γωνία; Το αφεντικό σας μπορεί να είχε μια κακή μέρα και αυτός που ήταν αγενής, μπορεί να βρισκόταν κάτω από τεράστια πίεση για λόγους που δε γνωρίζετε.
6- Έχουν ένα ισχυρό δίκτυο υποστήριξης
Ένας λόγος που κάνει τους ανθρώπους που είναι σε θέση να αναπτυχθούν και να μάθουν από μια δύσκολη κατάσταση από αυτούς που δεν είναι, είναι η παρουσία ενός ισχυρού συστήματος στήριξης, αναφέρει η Ardelt. Μπορεί να είναι μια ομάδα υποστήριξης, θεραπείας, φίλοι ή η οικογένεια.
“Οι άνθρωποι που αισθάνονται ότι είναι μόνοι είναι πολύ δύσκολο να “μάθουν” (από το τραύμα) επειδή έχει επιδράσει πολύ καταστροφικά πάνω τους και δεν έχουν κάποιον να μοιραστούν αυτό το βάρος”.
7- Έχουν ανεκτικότητα
Η ανεκτικότητα είναι ένα βασικό συστατικό της σοφίας, λέει η Ardelt. Αναφέρει το παράδειγμα του πολύ ικανού πολιτικού ή πωλητή που μπορεί να ξέρουν τον εαυτό τους, ή να έχουν μεγάλες ιδέες για το πώς μπορεί να λειτουργεί ο κόσμος, αλλά αν χρησιμοποιήσουν αυτή τη γνώση για τον εαυτό τους, δεν εμπεριέχει καμία σοφία.
Το να δείχνουμε ανοχή στους άλλους, μας βοηθά να δούμε τον εαυτό μας όπως πραγματικά είναι και να τον βελτιώσουμε αλλά και να συμπεριφερόμαστε αναλόγως στους άλλους χωρίς να τους κρίνουμε.
inspireyourlife.gr