Το Ζάππειο του 1904, το Μεταξουργείο του 1835, το Σύνταγμα του 1865, τα Προσφυγικά του 1969. Δύο αιώνες Αθήνα, σε 21 μαγικές φωτογραφίες.
Το Μεταξουργείο είναι βοσκοτόπι. Η Ομόνοια στρογγυλή. Στο Μετς γυρίζουν ανεμόμυλοι. Στην Αίγλη του Ζαππείου όλος ο κόσμος φοράει καπέλα. Στην Πανεπιστημίου κυματίζουν αμερικανικά σημαιάκια. Και άλλες συγκλονιστικές εικόνες από την Αθήνα των δύο προηγούμενων αιώνων.
Η πιο όμορφη φωτογραφία από μια πόλη που χάθηκε (1910)
Την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα ο φωτογραφικός τρίποδας, του Γαλλοελβετού φωτογράφου, Frederic Boissonnas στήνεται στην βόρεια πλαγιά του Αρδηττού λόφου και αποτυπώνει την πιο όμορφη φωτογραφία, κατά την άποψη μας, του Ιλισσού ποταμού και της Αθήνας της εποχής αυτής.
Με φόντο τον λόφο της Ακροπόλεως, δεσπόζει η ποτάμια και η παραποτάμια βλάστηση και σε πρώτο πλάνο η στροφή του Ιλισσού στην συμβολή των οδών Βασιλίσσης Όλγας και Αρδηττού.
Φαίνεται η μία από τις δυο μεταλλικές γέφυρες που οδηγούσαν στα καλούμενα παντρεμενάδικα (αριστερά). Στην περιοχή αυτή, ανάμεσα στην παραρεμάτια βλάστηση του Ιλισσού, άρχισαν να λειτουργούν από την δεκαετία του 1870 κυρίως και μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα υπαίθρια θέατρα, τα οποία λειτουργούσαν και ως καφέ – σαντάν (καφωδεία). Το 1871 εμφανίζεται το πρώτο, το “Άνδρο Νυμφών”, το 1873 εμφανίζεται το “Ιλισσίδων Μουσών”, το οποίο μετονομάστηκε σε “Παράδεισος” και είναι το τελευταίο που έκλεισε το 1896. Ο “Κήπος των Χαρίτων” και ο “Απόλλων” επίσης το 1873, τα “Ολύμπια” το 1881 και τέλος ο “Ποσειδών”.
Η ειρωνεία είναι ότι 100 χρόνια μετά ο χώρος αυτός είναι ένας πολύβουος οδικός κόμβος με τα πράσινα τμήματα του αφενός υποβαθμισμένα αφετέρου περιφραγμένα. Με την κατάλληλη πολιτική βούληση ο χώρος μπορεί να επιστρέψει λίγο πιο κοντά στο ένδοξο παρελθόν του.
Ευελπιστούμε κάποτε να μην αναπολούμε το παρελθόν για αυτή την πόλη, αλλά να οδηγούμαστε με έμπνευση στο μέλλον.
Η φωτογραφία αλιεύθηκε από το αρχείο του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου. (πηγή: facebook.com/geomythiki)
Δεκέμβριος 1947. Το Ζαχαροπλαστείο του Γιαννάκη, στην αρχή της Πανεπιστημίου.
15 Δεκεμβρίου 1959. Μικρός κουλουρτζής έξω από κατάστημα της Εμπορικής Τράπεζας Ελλάδος/Banque Commerciale de Grece, στο ισόγειο του Μεγάρου Παπούδωφ, Πανεπιστημίου 2, εκεί που ήταν κάποτε το ζαχαροπλαστείο του Γιαννάκη. Η φωτογραφία τραβήχτηκε την ημέρα της επίσημης επίσκεψης του Αμερικανού Προέδρου Ντουάιτ Αϊζενχάουερ στην Ελλάδα (εξ ου και οι αμερικανικές σημαίες).
12 Μαρτίου 1891. Ο William Sachtleben μαζί με τον αμερικανό διπλωμάτη Archibald Loudon Snowden και τον υιό του Charles Randolph Snowden μπροστά από το κτίριο της πρεσβείας των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα, στο 29 της Βασιλίσσης Σοφίας. Το κτίριο κατεδαφίστηκε το 1938.
27 Απριλίου 1941. Βασιλίσσης Σοφίας. Η κάθοδος των Γερμανών στην Αθήνα.
1945-1949. Η οδός Γ’ Σεπτεμβρίου, όπως φαίνεται από την Ομόνοια.
1929. Το φαρμακείο Μπαρμπατιώτη στην οδό Γ’ Σεπτεμβρίου (στο σημερινό 22). Το κτίριο καταστράφηκε κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών.
1930. Η πλατεία Δεξαμενής στο Κολωνάκι.
1969. Στα προσφυγικά της Λεωφόρου Αλεξάνδρας.
1911-1925. Το αναψυκτήριο Αίγλη του Ζαππείου, που λειτούργησε για πρώτη φορά το 1904.
Ιούνιος 1931. Οδός Επωνύμων, στη γειτονιά της Παναγιάς Βλασσαρούς. Οι τελευταίες φωτογραφίες πριν την κατεδάφιση για τις ανασκαφές στην Αρχαία Αγορά, από την Αμερικάνικη Σχολή Κλασικών Σπουδών Αθήνας.
1865. Η Πλατεία Συντάγματος.
1835. Μεταξουργείο. Οικία Κόντε Βότσαρη (νυν οικία Αριστομένη Προβελέγγιου, στη γωνία των οδών Μυλλέρου και Κεραμεικού).
8 Iουνίου 1951. Έλληνες στρατιώτες επιστρέφουν από την Κορέα. Οδός Πανεπιστημίου.
12 Αυγούστου 1963. Πλανόδιος πωλητής σφουγγαριών στην οδό Όθωνος, κοντά στην Πλατεία Συντάγματος.
Απρίλιος 1957. Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ’ εκφωνεί λόγο από το ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία.
1890. Μικροπωλητής ξηρών καρπών στη λεωφόρο Αμαλίας.
1958. Εγκαίνια σε πρατήριο καυσίμων στην Αθήνα.
12 Αυγούστου 1963. Η οδός Όθωνος, δίπλα στην πλατεία Συντάγματος.
1869. Ναι, κι όμως, η Αθήνα είχε ανεμόμυλους. Εδώ, ο Μύλος Αργυρίου, στο Μετς.
Μάρτιος 1959. Η Πλατεία Ομονοίας, όπως ήταν.
1962. Κτίριο του Τσίλλερ, στο 66 της οδού Πειραιώς 66, μεταξύ Μυλλέρου και Θερμοπυλών. Σχεδιάστηκε το 1873, κατεδαφίστηκε το 1963. Χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, και αργότερα. Εδώ φυλακίστηκε και ο ποιητής Τάσος Λιεβαδίτης, ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος το 1951.
(*) Όλες οι φωτογραφίες και οι πληροφορίες προέρχονται από την εξαιρετική σελίδα Η Αθήνα Μέσα στον Χρόνο.