«έσκαψα με τα ίδια μου τα χέρια, για να μην πληγώσω κι άλλο το πληγωμένο κορμί του παιδιού μου
Ο Μενελάου Μενέλαος ήθελε να σπουδάσει Φιλόλογος, ήθελε να διδάσκει ιστορία, όμως, τελικά έγινε ο ίδιος μία σελίδα στην ιστορία της αιματοβαμμένης μας πατρίδας.
Μπορείτε να μας πείτε πού υπηρετούσε ως στρατιώτης ο αδερφός σας και πώς έφθασε σε σας η είδηση του θανάτου του;
Ήταν ανθυπολοχαγός στο 281 Τάγμα Πεζικού, στη Μύρτου. Στις 20 Ιουλίου γνωρίζουμε πως έφυγαν από το στρατόπεδο της Αθαλάσσας. Κατευθύνονταν προς τη Μύρτου και είχαν ζητήσει από τον διοικητή να σταματήσουν. Ο διοικητής, όμως, δε δέχτηκε και τους είπε να προχωρήσουν.
Σε κάποιο σημείο που ήταν πεδιάδα, τα αεροπλάνα έκαναν βύθιση και βομβάρδισαν τη φάλαγγα. Χτυπήθηκαν κάποια στρατιωτικά αυτοκίνητα τα οποία είχαν πυρομαχικά και πήραν φωτιά. Ο αδερφός μου πρόλαβε να κατέβει από το αυτοκίνητο. Όταν έφυγαν τα αεροπλάνα, ο αδερφός μου προσπάθησε να βοηθήσει έναν στρατιώτη, τον Χριστόδουλο Χριστοδούλου, ο οποίος τραυματίστηκε σοβαρά. Ο Μενέλαος μετέφερε με τα χέρια του τον τραυματία σε απόσταση περίπου 500 μέτρων σε ασφαλές σημείο. Εν τω μεταξύ τα αεροπλάνα επέστρεψαν και ένα βλήμα χτύπησε τον αδελφό μου στο κεφάλι.
Εμείς για πολλές ημέρες αγνοούσαμε τι συνέβη, σχεδόν δέκα μέρες μετά πληροφορηθήκαμε τα γεγονότα. Υπήρχε ένα γραφείο στη Λευκωσία και είχε πάει η μητέρα μου και της είπαν ότι ο γιος της είχε σκοτωθεί. Όταν ήρθε από τη Λευκωσία, στην αρχή δε μας είπε τα θλιβερά νέα. Όμως, εγώ το είχα καταλάβει από το ύφος της ότι κάτι κακό συνέβαινε. Προσπάθησε να φανεί ψύχραιμη, για να μας το πει. Οι συμπολεμιστές του της είχαν πει ότι ήταν θαμμένος σε έναν πρόχειρο λάκκο που έβγαλαν οι βόμβες εκεί.
Πώς πήρε την απόφαση να πάει στον χώρο που έθαψαν τον γιο της και να τον ξεθάψει;
Η πρώτη της σκέψη πιστεύω, ήταν να το επιβεβαιώσει για να είναι σίγουρη ότι σκοτώθηκε, γιατί γινόταν ένας χαμός εκείνες τις ημέρες του πολέμου. Θεωρώ ότι είχε μία κρυφή ελπίδα ότι μπορούσε να ήταν ζωντανός, γι’ αυτό ήθελε να πάει η ίδια εκεί στο σημείο και να το επιβεβαιώσει με τα ίδια της τα μάτια. Επίσης, ήθελε να τον φέρει να τον θάψει στο κοιμητήριο του Αγίου Νικολάου, με τις πρέπουσες τιμές, όπως αρμόζει σε έναν νεκρό. Να μπορεί να ανάβει το καντήλι του.
Θυμάμαι τη μητέρα μου να μου λέει «έσκαψα με τα ίδια μου τα χέρια, για να μην πληγώσω κι άλλο το πληγωμένο κορμί του παιδιού μου. Η μυρωδιά ξεκίνησε να γίνεται όλο και πιο έντονη μέσα από τον τάφο. Όμως, τίποτα δε με πτοούσε. Έσκαβα και προσπαθούσα να ψηλαφίσω κάτι γνώριμο…, ώσπου κάπου μέσα στο χώμα βρήκα μία τούφα από τα μαλλιά του και μετά τους αστέρες στα στρατιωτικά του ρούχα. Ήταν ξαπλωμένος μπρούμυτα σαν να φιλούσε το Άγιο χώμα της πατρίδας που για αυτήν θυσίασε τα 19 του χρόνια. Μου φάνηκε ότι ήταν ακόμη ζωντανός. Αφού ήταν ζεστός. Κατάφερα να μην χύσω ούτε ένα δάκρυ, γιατί ο γιος μου με τη θυσία του και τη μεγαλοπρεπή πράξη του μου έδινε δύναμη. Δεν ξέρω πώς τα κατάφερα, έκανα βράχο την καρδιά μου και στάθηκα δυνατή, όπως άρμοζε στον γιο μου».
Είμαι πολύ περήφανη για τη μητέρα μου την Φρόσω Μενελάου, την οποία θεωρώ ηρωίδα, γιατί τόλμησε εν καιρώ πολέμου να πάει, να ξεθάψει με τα ίδια της τα χέρια, το παιδί της και να το φέρει να το θάψει με τις πρέπουσες τιμές.
Πώς νιώσατε όταν είδατε τον άνθρωπο που έσωσε ο αδερφός σας;
Ένιωσα πάρα πολύ περήφανη για τον αδερφό μου, ο οποίος βοήθησε έναν άλλο στρατιώτη που ήταν χτυπημένος και τον είχε ανάγκη. Μας ανέφερε συγκινημένος πώς ο Μενέλαος πήγε κοντά του και του είπε «θα σε βοηθήσω» και τον πήρε πάνω του. Μετά, όμως, ο στρατιώτης αυτός λιποθύμησε και δε θυμάται τίποτα. Μας είπε γεμάτος συγκίνηση: «Χάρη στον Μενέλαο ζω εγώ!»