ρισκόμαστε στο χωριό Αγιά Πρεβέζης, το έτος 1952. Ένας 20χρονος κτηνοτρόφος, η οικογένεια του οποίου διαθέτει μεγάλη έκταση από πρώην οθωμανικά τσιφλίκια, βρίσκεται απαγχονισμένος σε ένα δέντρο κοντά στην καλύβα του. Οι χωριανοί σοκάρονται με το θέαμα, το ίδιο και οι αστυνομικοί που φτάνουν στο σημείο και κατεβάζουν από το σκοινί τον νεαρό ο οποίος διατελούσε παράλληλα χρέη αντιπροέδρου της μικρής κοινότητας.
Όπως αποκαλύπτεται από την ιατροδικαστική εξέταση, ο 20χρονος δεν αυτοκτόνησε αλλά βασανίστηκε σκληρά από τους δράστες μέχρι να αφήσει την τελευταία του πνοή. Συγκεκριμένα, πριν κρεμαστεί, οι δολοφόνοι του τον «παλούκωσαν», συνθλίβοντας τα γεννητικά του όργανα.
Το «παλούκωμα» ή ανασκολοπισμός είναι ένα από τα πιο βάναυσα βασανιστήρια που έχουν εφαρμοστεί ποτέ στην ανθρωπότητα. Στην Ελλάδα η συγκεκριμένη απάνθρωπη μέθοδος συνέβαινε κυρίως κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, όταν και αποτελούσε τιμωρία για διάφορα εγκλήματα αλλά και ένα μέσο εκφοβισμό για τους χριστιανικούς πληθυσμούς που ζούσαν στα εδάφη της.
Ποιος ή ποιοι, όμως, μισούσαν τόσο πολύ τον αντιπρόεδρο του χωριού που ήθελαν να του κάνουν αυτό το κακό; Η αστυνομία, μία μέρα μετά την τέλεση του εγκλήματος, συνέλαβε έναν ύποπτο συγχωριανό του, ωστόσο, σύμφωνα με τον τύπο της εποχής, κατά τη διάρκεια της ανάκρισης δεν προέκυψαν στοιχεία που τον ενοχοποιούσαν και έτσι αφέθηκε ελεύθερος.
Ένα χωριό κάλυπτε τους δολοφόνους
Τα χρόνια περνούσαν, το έγκλημα είχε αρχίσει να ξεχνιέται στο χωριό, ωστόσο, ο εισαγγελέας Πρέβεζας κρατούσε ακόμη ανοιχτό τον φάκελο της υπόθεσης μιας και κατά διαστήματα λάμβανε ανώνυμα γράμματα στο γραφείο του, στα οποία σημειώνονταν λεπτομέρειες για το φονικό και τους δολοφόνους του 20χρονου κτηνοτρόφου.
Στα πιο πολλά απ’ αυτά αναφέρονταν πως ο άνθρωπος που τέλεσε το στυγερό έγκλημα ήταν ένας 60χρονος κάτοικος του χωριού το όνομά του οποίου είχε εμπλακεί ξανά σε υπόθεση δολοφονίας το 1940. Ο εισαγγελέας, λοιπόν, εννέα χρόνια μετά, τον κάλεσε για ανάκριση και ύστερα από μια εξαντλητική διαδικασία παραδέχθηκε πως είχε εμπλακεί στον βασανισμό του 20χρονου. Οι αποκαλύψεις του, όμως, άφησαν τους πάντες με το στόμα ανοιχτό.
Σύμφωνα με τη μαρτυρία του δεν τέλεσε μόνο αυτός το φονικό, αλλά ακόμη δέκα άτομα από το χωριό. Όπως δήλωσε, μάλιστα, δέχτηκε να συμμετάσχει στο φονικό με αντάλλαγμα τριακόσιες οκάδες σιταριού. Ανάμεσα στους δολοφόνους, λοιπόν, ήταν ο κοινοτάρχης του χωριού, ένας κοινοτικός σύμβουλος και μερικοί προύχοντες. Ο λόγος για τον οποίο συνέβη; Ο 20χρονος και η οικογένειά του είχαν μεγάλες εκτάσεις πρώην οθωμανικών κτημάτων και έμπαιναν εμπόδιο στα οικονομικά τους σχέδια.
Το πιο σοκαριστικό από όλα, όμως, είναι πως οι χωριανοί γνώριζαν για αυτή τη δολοφονία και αποφάσισαν να σιωπήσουν είτε για να τους προστατεύσουν, είτε επειδή φοβόντουσαν πως εάν μαθευτεί ότι κατέδωσαν τους δράστες, θα σκοτώνονταν και οι ίδιοι.
Η αναπαράσταση του εγκλήματος και η δίκη
Στις 13 Μαΐου 1961, λίγες μέρες μετά την αποκάλυψη των δραστών, πραγματοποιήθηκε αναπαράσταση του φονικού που συνέβη το 1952 στην περιοχή. Μαζί με τους αστυνομικούς και τους ντόπιους που είχαν φτάσει στο σημείο, στην περιοχή βρίσκονταν κι αρκετοί φωτογράφοι οι οποίοι κατέγραψαν το σκηνικό και έβγαλαν μερικές φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν μέχρι και στις εφημερίδες της Αθήνας. Σε αυτές φαίνονται με κάθε λεπτομέρεια οι κινήσεις των δραστών από την απομόνωση του 20χρονου θύματος, μέχρι το «παλούκωμα» και τον απαγχονισμό του.
Σύμφωνα με τις μαρτυρίες που είδαν το φως της δημοσιότητας εκείνο το διάστημα, το σχέδιο ήταν πολύ καλά οργανωμένο από τους δράστες. Την ημέρα της δολοφονίας, ένας χωριανός ιερέας προσέγγισε τον θείο του θύματος που ήταν πάντοτε μαζί του για να του ζητήσει δήθεν να κάνει αγιασμό στα κατσίκια του, ενώ ένας άλλος δράστης είχε ντυθεί γυναικά και έκανε πως μάζευε χόρτα μερικά μέτρα από την καλύβα του. Όταν πια κατάλαβαν ότι ήταν μόνος του, τον ακινητοποίησαν και τον βασάνισαν μέχρι θανάτου.
Κατά τη διάρκεια της δίκης, οι έντεκα κατηγορούμενοι αρνήθηκαν πως συμμετείχαν στο φονικό, ωστόσο, κανείς πια δεν τους πίστευε. Ένοχοι τελικά κρίθηκαν οι εννιά από αυτούς, εκ των οποίων δύο ως ηθικοί αυτουργοί. Ένα από τα πιο στυγερά εγκλήματα που έχουν συμβεί στη χώρα είχε μόλις διαλευκανθεί.