Έχουμε ακούσει πολλές φορές για την διατροφή των μοναχών, στο Άγιο Όρος. Οι περισσότεροι πεθαίνουν μετά τα 85 τους χρόνια, ενώ υπάρχει ένα διόλου «ευκαταφρόνητο» ποσοστό που υπερβαίνει τα 90-95 χρόνια, με μερικούς να φτάνουν και τα 100. Τα καρδιολογικά περιστατικά είναι πάρα πολύ σπάνιο φαινόμενο, καθώς και όλες οι οργανικές αντιδράσεις που σχετίζονται με την καρδιά (αρτηριοσκλήρυνση, τριγλυκερίδια, χοληστερίνη, πίεση κ.α.), με τον καρκίνο του παχέως εντέρου και του προστάτη ν’ «απουσιάζουν» σχεδόν ολοκληρωτικά.
Πώς γίνεται όμως να έχουν καταφέρει να ζουν αρκετά χρόνια; Πώς γίνεται σε περισσότερα από 2000 άτομα που ζουν εκεί, η συντριπτική πλειοψηφία να πεθαίνει από φυσιολογικά αίτια και στα βαθιά γεράματα;
Η απάντηση μπορεί να μοιάζει σύνθετη στο γυμνό μάτι, όμως είναι εξαιρετικά απλή…
Άγιο Όρος: Η διατροφή των μοναχών
Οι μοναχοί δεν τρώνε καθόλου κρέας- το «αντικαθιστούν» με τα όσπρια και σπανιότερα με το ψάρι. Δεν βάζουν καρυκεύματα στο φαγητό τους, αποφεύγουν τα λίπη, το βούτυρο, τις κρέμες γάλακτος και πάσης φύσεως συνοδευτικά.
Τρώνε πληθώρα λαχανικών και φρούτων, αρκετό ψωμί (το οποίο, ως γνωστόν, περιέχει σύνθετους υδατάνθρακες, που είναι η βασική πηγή ενέργειας για τον οργανισμό μας), τυρί, αυγά και διάφορες πίτες, ενώ χρησιμοποιούν αποκλειστικά και μόνο ελαιόλαδο στο μαγείρεμα του γεύματός τους.
«Απόρροια» όλων των παραπάνω είναι η μείωση του σακχάρου και της πίεσης, τα τριγλυκερίδια και η χοληστερίνη δέχονται ένα ισχυρό… πλήγμα, προλαμβάνεται η εκδήλωση της οστεοπόρωσης και διαφόρων τύπων καρκίνου, ευνοείται η καλύτερη λειτουργία του εντέρου, ενώ μια τέτοιου είδους διατροφή διαθέτει αντιγηραντικές ιδιότητες.
Εξίσου σημαντικό, ωστόσο, με το τι τρώνε οι μοναχοί είναι και το πόσο και πότε τρώνε…
Άγιο Όρος: Τα γεύματα που τηρούν
Οι μοναχοί του Αγίου Όρους γευματίζουν σε «παράλογες»- για όσους βρίσκονται εκτός αυτού- ώρες: το μεσημεριανό τους καταναλώνεται στις 8 το πρωί, ενώ το βραδινό (δείπνο) στις 6 το απόγευμα.
Ο λόγος αυτός, γίνεται γιατί τηρούν το βυζαντινό ωράριο, το οποίο έχει ως βάση του το ηλιοβασίλεμα. Με το που δύει ο ήλιος αυτομάτως τελειώνει η μέρα και η συγκεκριμένη στιγμή συμπίπτει για τους μοναχούς με τις 12 τα μεσάνυχτα.
Πέραν της ισορροπημένης και προσεγμένης διατροφής, σημαίνων παράγοντας είναι και η ποσότητα του φαγητού που καταναλώνουν: στις μερίδες τους τηρείται το μέτρο και μόλις τελειώσει η ποσότητα του γεύματός τους δεν τρώνε περισσότερο.
Τεράστιο ρόλο παίζει, φυσικά, και το γεγονός πως η ποιότητα του ίδιου του φαγητού είναι πολύ υψηλή, μιας και όλες οι τροφές τους είναι βιολογικής καλλιέργειας και προέρχονται από τα χωράφια τους.
Σ’ αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί το προφανές: κανένας μοναχός δεν καπνίζει…
Άγιο Όρος: Η καθημερινή άσκηση
Παρά την «παραδοξότητα» των μόλις δύο γευμάτων ημερησίως, οι μοναχοί ασκούνται συστηματικά με φυσικό τρόπο, καθώς οι αγροτικές τους εργασίες και οι ασχολίες τους (η εκτέλεση των διακονημάτων, φερ’ ειπείν) κρατούν σε υψηλά επίπεδα την φυσική τους κατάσταση.
Επιπρόσθετα, φροντίζουν να ξεκουράζονται προκειμένου ν’ ανακτούν δυνάμεις- δεδομένου του ότι ξυπνούν στις 3:30 το πρωί: μετά από κάθε γεύμα πηγαίνουν για ύπνο 2-3 ωρών, ούτως ώστε να μπορέσουν να παραμείνουν δραστήριοι για το υπόλοιπο της ημέρας.
Πέραν όλων των υπολοίπων, εξέχουσας σημασίας είναι και η επιλογή τους να τρώνε όλοι μαζί, καθώς με την κοινή εστίαση και τα προγραμματισμένα γεύματα επιτυγχάνουν σταθερότητα στο μεταβολισμό τους, αποφεύγουν την υπερκατανάλωση φαγητού και με αυτό τον τρόπο διευκολύνουν την πέψη του οργανισμού τους, κάτι που οδηγεί στην πνευματική καθαρότητα.
Άγιος Όρος: Η καλή ζωή
Η διατροφική κουλτούρα των «σωστών» γευμάτων που ακολουθούν οι μοναχοί σε συνδυασμό με την σωματική άσκηση, την ξεκούραση, την κοινή εστίαση για να μην παρεκκλίνουν από το πρόγραμμά τους, το γεγονός πως δεν καπνίζουν και δεν πίνουν αλκοόλ (παρά μονάχα κρασί και ούζο σε ελεγχόμενες ποσότητες) είναι το μυστικό που «ξεκλειδώνει» το μονοπάτι της μακροζωίας και της ελαχιστοποίησης των επιβλαβών για την υγεία νοσημάτων.
Καμιά φορά το «θαύμα» βρίσκεται μπροστά στα μάτια μας. Το μόνο που έχει να κάνει κάποιος, είναι να κοιτάξει προς την σωστή πλευρά…