Η πρώτη μου σκέψη για τον τίτλο αυτού του κειμένου, που αφορά το ποδήλατο στην Καρδίτσα, ήταν «το ποδηλατικό θαύμα της Καρδίτσας».
Το ξανασκέφτηκα. Γιατί «ποδηλατικό θαύμα»; Δεν χρειάστηκαν υπερφυσικές ικανότητες για να γίνει ποδηλατούπολη η Καρδίτσα.
Του Μάνου Χαραλαμπάκη
Οι άνθρωποι της πόλης – η διοίκηση και οι κάτοικοι – ήθελαν να βάλουν το ποδήλατο στη ζωή τους. Και υλοποίησαν τις υποδομές πριν από περίπου μία 10ετία Έτσι απλά.
Σήμερα η Καρδίτσα είναι μία ποδηλατούπολη που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από άλλες ευρωπαϊκές πόλεις όπου το ποδηλατο γνωρίζει μεγάλη εξάπλωση. Το παράδειγμά της μπορούν – και πρέπει, καιρός είναι – να ακολουθήσουν κι άλλες πόλεις στην Ελλάδα. Aλήθεια, η Αθήνα τι περιμένει για να αλλάξει;
Ενδεχομένως έχετε ακούσει και διαβάσει πολλά για την Καρδίτσα και το ποδήλατο: ότι είναι το «Άμστερνταμ της Ελλάδας». Ότι είναι μία πόλη επίπεδη, ιδανική για ποδήλατο. Εντάξει, Καρδίτσα και Άμστερνταμ έχουν τεράστιες διαφορές αλλά στη θεσσαλική πόλη οι λάτρεις του ποδηλάτου είναι…«βασιλιάδες», όπως και στην ολλανδική πόλη. Οι πολίτες μπορούν να κάνουν πετάλι με την ίδια άνεση και ασφάλεια όπως και στο Άμστερνταμ. Και μάλιστα όλοι. Νέοι, παιδιά, μεσήλικες, άνθρωποι της τρίτης ηλικίας.
Οι «ορθοπεταλιές» είχαν την ευκαιρία να ποδηλατήσουν στους ποδηλατόδρομους της Καρδίτσας. Η εμπειρία συναρπαστική. Και ανέλπιστη συνάμα. Το ποδήλατο είναι κάτι παραπάνω από τρόπος ζωής για τους Καρδιτσιώτες. Είναι πανταχού παρόν μέσα στην πόλη. Το βοηθούν και οι γενναίες ποδηλατικές υποδομές που έχει φτιάξει ο δήμος. Οι ποδηλατόδρομοι. Οι θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων. Έτσι, οι κάτοικοι χρησιμοποιούν το ποδήλατο σε κάθε τους μετακίνηση. Για να πάνε στη δουλειά. Στο σχολείο. Για τα ψώνια. Για τη βόλτα. Το αγαπούν και το χαίρονται. Χάρη στο ποδήλατο και στο δίκτυο πεζοδρόμων η Καρδίτσα έχει γίνει μία ζωντανή πόλη. Με λιγοστά αυτοκίνητα – άρα λιγότερο καυσαέριο και ηχορρύπανση – στο κέντρο της. Αν δεν το δει κανείς όλο αυτό από κοντά δεν μπορεί να αντιληφθεί το βαθμό της εξάπλωσής του ποδηλάτου.
Πάρτε μία γεύση από το φωτορεπορτάζ στην ποδηλατούπολη της Καρδίτσας:
Οι ποδηλατόδρομοι
Το εκτεταμένο δίκτυο ποδηλατόδρομων, συνολικά 14 χιλιομέτρων, που υπάρχει σε όλη την πόλη δίνει τη δυνατότητα στους κατοίκους και τους επισκέπτες να κάνουν ποδήλατο με ασφάλεια και άνεση. Να μην κινδυνεύουν από τα αυτοκίνητα. Κατασκευασμένοι με ειδική επίστρωση και χρωματισμό αλλά και πιο απλοί. Οδηγούν τους κατοίκους παντού.
Ποδήλατα παντού
Μόνο αν δει κανείς αυτή την εικόνα μπορεί να καταλάβει πόσο χρησιμοποιείται το ποδήλατο στην Καρδίτσα. Στις πιλοτές των πολυκατοικιών υπάρχουν δεκάδες ποδήλατα σταθμευμένα. Κι αυτό διότι τα χρησιμοποιούν όλοι! Ο μπαμπάς η μαμά, το παιδί. Ο παππούς. Ο καθένας το δικό του. Το άλλο εντυπωσιακό είναι πως είναι κλειδωμένα με τις πιο απλές κλειδαριές…
Μουσείο ποδηλάτου
Ολόκληρη η πόλη της Καρδίτσας αποτελεί ένα εν δυνάμει ποδηλατικό μουσείο. Οι κάτοικοι ανέκαθεν αγαπούσαν το ποδήλατο. Οι γηραιότεροι με τη βοήθεια των ποδηλατικών υποδομών εξακολουθούν να κυκλοφορούν με τα παλιά – ρετρό αλλά απολύτως λειτουργικά ποδήλατά τους.
Πετάλι παντός καιρού
Νόμιζα πως αυτό είναι κάτι που συμβαίνει μόνο στο Άμστερνταμ ή την Κοπεγχάγη. Εκεί, όταν ψιλοβρέχει οι πολίτες ανοίγουν την ομπρέλα τους και ποδηλατούν. Στο ‘να χέρι το τιμόνι στ’ άλλο χέρι την ομπρέλα. Δεν κινδυνεύουν διότι βρίσκονται στον ποδηλατόδρομο. Ε, το ίδιο γίνεται και στην Καρδίτσα: Μόλις ξεκίνησε η ψιχάλα οι κοπέλες της φωτογραφίας άνοιξαν την ομπρελίτσα τους και… έφυγαν με πετάλι.
Ενοικίαση ποδηλάτων
Το σύστημα ενοικίασης ποδηλάτων που υπάρχει σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις – πλέον και σε αρκετές ελληνικές – εγκαταστάθηκε και στην Καρδίτσα. Τα μπλε ποδήλατα (Karditsa easy bike) προσφέρονται προς ενοικίαση στους κατοίκους και τους επισκέπτες με ηλεκτρονική ή πιστωτική κάρτα. Εδώ ο σταθμός στην Κεντρική Πλατεία.
Όλοι μπορούν να κάνουν ποδήλατο
Ο ηλικιωμένος κύριος στη φωτογραφία που ποδηλατεί με χαμόγελο είναι η απόδειξη. Αν προσφέρεις στους κατοίκους τη δυνατότητα να ποδηλατούν χωρίς να έχουν μπροστά τους εμπόδια, με ένα συνεχές δίκτυο ποδηλατόδρομων οι οποίοι είναι διαχωρισμένοι από τα αυτοκίνητα, τότε απλά έχεις κάνει το ποδήλατο προσιτό σε όλους!
Ποδηλατικές υποδομές
Μία ποδηλατούπολη πρέπει να διαθέτει όλες τις απαραίτητες ποδηλατικές υποδομές. Στην Καρδίτσα θα δείτε και φανάρια για το ποδήλατο.
Χαλαρές βόλτες
Για όσους θέλουν…χαλαρές πεταλιές υπάρχει πάντα το Παυσίλυπον. Το καταπράσινο πάρκο στην καρδιά της πόλης.